Astigmat Tedavisi

Astigmat Tedavisi Hakkında

Sağlıklı ve net bir görüş için göz içinde bulunan dokuların uyum halinde çalışması ve dışarıdan gelen ışığı bir noktada toplanması gerekmektedir. Lenste kırıcılık ya da kornea farkları sonucu ışık tek bir noktada toplanamayıp açılmasına astigmat denilmektedir. Korneada oluşan hasarlar sonucunda uzun süreli okumalarda veya televizyon seyretme sonrasında baş ağrıları, bulanık görüş ve gözlerde ağrı meydana gelir.

Astigmat Nedir? Nedenleri Nelerdir?

Kelime olarak ‘noktasızlık’ anlamına gelen astigmat, korneaya gelen ışınların tek bir kısımda kesişememesi sonucunda görülür. Sağlıklı gözde yer alan kornea ile astigmatlı gözde yer alan kornea arasında şekil farkı bulunmaktadır. Normal şartlarda yuvarlak olan kornea, astigmat hastalığı bulunan kişilerde yumurta şekline dönüşmektedir. Bu sebeple göze gelen ışınlar farklı kısımlarda kırılır ve görüş bulanıklaşır. Diğer bir deyişle kornea yapısının bozulması sonucunda gözün farklı meridyenlerinde ışık farklı noktalardan kırılır. Böylelikle iki odak noktası oluşur ve farklı açılarda net görüş sağlanır. Astigmat göz hastalığında dikey ve yatay eksenlerde görüntü aynı olmamaktadır.

Astigmatlı bir kişi herhangi objenin dik kenarını net görürken yatay kenarını bulanık şekilde görür. Ayrıca astigmatın başka bir özelliği ise gözde astigmat bulunurken hipermetrop ve miyopun da bulunabilmesidir. Bulanık görme sorunu yaşayan kişiler ayrıca yakını ya da uzağı görmekte de zorluk yaşarlar. Fakat bu durum her zaman geçerli olmamaktadır. Astigmat, hipermetrop ya da miyop olarak yalnız da görülebilir.

Astigmat çoğunlukla doğuştan gelen bir durumdur. Ayrıca cerrahi işlemler sonrasında saydam tabakanın zarar görmesi, iltihaplanması ya da travmaya bağlı olarak da görülebilir. Gözlerde bulunan kaslar net görüş için kendilerini zorlar ve sonucunda baş ağrıları oluşur. Astigmat göz ve baş ağrılarını tetikleyen bir hastalıktır.

Astigmat Dereceleri Nelerdir?

Astigmat bir göz hastalığının devamı olarak nitelendirilmemelidir. Her yaş grubunda görülebilecek bir durum olan astigmat, özellikle ilerleyen yaşla birlikte görülme oranı artar. Aynı şekilde yaşla beraber astigmat dereceleri de artmaktadır. Yaşlı bireylerin astigmat dereceleri diğer yaş gruplarına oranla daha hızlı ilerler. Astigmat sorunu için yapılacak olan tedaviler genç yaş gruplarında daha başarılı olmaktadır. İlerleyen yaş ile göz kaslarının zarar görme ihtimali daha fazla olur ve işlem sonrasında kör kalma riski bulunur. Astigmatın 3 derecesi bulunmaktadır. Bunlar; 0,50-1,00 arası, 1,00-4,00 arası, 4,00 ve üzeri astigmat dereceleri olarak adlandırılır.

0,5-1,00 arasında bulunan astigmat derecelerinde hasta için korkulacak bir durum bulunmamaktadır. Bu derecelerde bulunan astigmat için gözlük kullanılmasına bile ihtiyaç duyulmaz. Korkulacak bir durum olmamasına rağmen göz muayenelerini aksatmaması gereklidir.

1,00-4,00 arasında bulunan astigmat derecelerinde miyop yada hipermetrop gibi göz hastalıkları görülebilir. Astigmat derecesi ilerlemiş olduğu için gözlük kullanımı şarttır. 1,00 ve 4,00 aralıktaki astigmat hastalarının kontrollerinin her ay yapılması önemli bir durumdur.

4,00 ve üzeri bir derecede olan astigmat hastalarının kontrollerini ihmal etmemesi göz sağlığı için oldukça önemlidir. Muayenelerin aksatılması başka bir göz sorununa neden olabilir. Ayrıca gözlük kullanımında da hassas olunması gerekir. Kitap, ışık, telefon ve bilgisayar gibi etkenlere uzun süre maruz kalınmamalıdır. Gözlerin bu etkenlere karşı korunmaması halinde astigmat dereceleri artmaya devam edebilir.

Astigmat Nasıl Anlaşılır?

Astigmat hastalığının bazı belirtileri bulunmaktadır. Televizyon, kitap ve bilgisayar gibi etkenler gözü yorar ve baş ağrılarına neden olur. Ayrıca göz kanlanır ve gözlerde ağrılarda oluşur. Astigmatın başka belirtileri de bulunur. Semptomların görülmesi ile göz muayenesi olmak için doktora gidilmesi önemlidir.

Bulanık ve Bozuk Görme

Göz merceği adı verilen lens ve gözün dış kısmında saydam tabaka olan kornea, ışık kırılmasını sağlamaktadır. Farklı uzaklıklardan göze gelen ışınlar retinada odaklanabiliyorsa, gözün kırma fonksiyonları normal olacaktır ve bu durum emetropi olarak adlandırılır. Kırma fonksiyonu kusurlu olan gözlerde ise gelen ışınlar retinada odaklanamaz. Bunun sonucunda ise bulanık ve bozuk görme sorunları oluşur.

Gözlerde Rahatsızlık ve Ağrı

Genel olarak bir yere çok dikkatli bakarken bulanık görme, gözleri kısma, bilgisayar ve televizyon ile uzun süre vakit geçirdikten sonra baş ve göz ağrıları gözlemlenir. Uzun süre yazı okumakta göz kürelerinde ağrıya ve gözlerde kızarmaya neden olmaktadır. Astigmat göz hastalığında bu belirtilerin görülebileceği gibi bazen herhangi bir belirtinin gözlemlenmediği hastalarda bulunur. Görme sorunlarının dışında gözlerde rahatsızlık ve ağrı meydana gelmesi astigmatın başlıca belirtilerindendir. Bu sebeple görmede bulanıklık ile beraber göz ve baş ağrılarından şikayetçi olan kişilerin zaman kaybetmeden uzmana başvurmaları, hastalığın ilerlemesinin engel olmak için önemlidir.

Baş Ağrısı

Gözün en kuvvetli merceği olarak adlandırılan korneanın yuvarlak şekle sahip olması gerekirken yamuk ya da oval olması astigmat hastalığının nedenidir. Kornea şeklinin bozulması ile görüntülerin şekillerinde de bozulma meydana gelir. Cisimlerin bir kısmı net şekilde algılanırken bir kısmı bulanık kalır. Beyin otomatik olarak bozuk olan kısmı düzeltmeye çalışır ve fazla zorlandığı için baş ağrıları meydana gelir. Baş ağrılarının en yaygın nedenleri arasında astigmat bulunmaktadır.

Gece Görmede Güçlük

İleri derece astigmatı olan kişilerde gece görmede güçlük çekilir. Gece ışık azlığıyla beraber karanlık olması uzak görüşü engeller ve çevrede olup biten tam olarak algılanamaz. Gece görmede güçlük çeken hastaların araba kullanımı oldukça tehlikelidir. Araba kullanırken kendi hayatı ve başka insanların hayatı tehlikeye atılır.

Şaşılık

Gözlerin paralel olarak bakmaması şaşılık olarak adlandırılır. Gözlerde içe, dışa, aşağıya yada yukarıya doğru kaymalar görülebilir. Şaşılık doğum sonrasında görülebilir ya da tedavi edilmeyen miyop, hipermetrop ve astigmat gibi kırılma kusurlarıyla da ortaya çıkabilir. Ayrıca nörolojik hastalıklar ve travmatik vakalar şaşılığın nedenleri arasında bulunur.

Okurken Satır Atlama

Uzun süre bir yerek odaklanılması halinde göz yorulur ve şekil bozuklukları yaşanır. Kitap okurken satır atlama ya da kelimelerin birbirine girmesi problemi yaşanabilir.

Gözleri Kısarak Bakma

Kornea şeklinin bozulması sonucunda görüntülerde bulanık bir hal almaktadır. Cisimlerin net görülebilmesi için refleks olarak gözleri kısma ihtiyacı duyulabilir.

Yakınlaşma İhtiyacı

Yazıları daha rahat görebilmek ya da cisimleri daha net algılayabilmek için kişilerde yakınlaşma ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Uzak yazılar ya da objelerin görüntüleri bulanık olacağı için yakınlaşarak anlamaya çalışılır.

Astigmat Tedavi Türleri

Astigmat tedavi türleri astigmatın derecelerine göre değişmektedir. Bazı hastaların sadece gözlük kullanması gerekirken bazılarının cerrahi işlemlere ihtiyacı vardır. Yapılacak göz muayenesi ile hangi tedavi türünün uygulanacağı belirlenir.

Gözlük Kullanımı

Astigmat dereceleri 0,5-1,00 ve 1,00-4,00 arasında olan kişilerin gözlük kullanması yeterlidir. Bazen 0,5 ve 1,00 arasında olan derecelerde gözlük kullanılmaya biliyor. Gözlük kullanımı astigmat tedavisinde uygulanan en güvenli ve basit yoldur. Göz muayenesi ardından doktor hastanın net şekilde görebilmesi için uygun olan lensleri reçete eder.

Kontakt Lens Kullanımı

Astigmat tedavisinde gözlük kullanımı mümkün olmakla beraber çok daha geniş bir görüş ve daha net görme imkanı sağlayan kontakt lens teknolojisinden de yararlanılmaktadır. Lens kullanımında önemli olan uygun şekilde takılması ve temiz tutulmasıdır. Temiz tutulmaması halinde göze daha fazla zarar verebilir. Ayrıca kontakt lens kullanımı her hasta için uygun olmamaktadır. Uygun olup olmadığını öğrenmek için doktor ile konuşmak gerekir.

Lazer Operasyon (Göz Çizdirme)

Lazer operasyonu (Göz Çizdirme) astigmat tedavisinde uygulanacak pratik yöntemler arasındadır. Yöntem basit ve operasyon sonrasında hastanın faaliyetlerini zorlamaz. Lazer operasyon için hastanın yönteme uygun olup olmadığı değerlendirilir. Bu yöntem herkes için uygun olmamaktadır.

Göz derecesinin son 1 yılda çok fazla değişmemiş olması gerekir. Ayrıca romatizma, diyabet ve kornea dokusu kalınlığı gibi hastalıkların bulunmaması, göz tansiyonu ve kornea sivrileşmesi de bulunmamalıdır. Hastanın lazer operasyonuna uygunluğunu denetlemek için ön muayene ve bazı tetkikler yapılır.

Kornea Nakil Ameliyatı

Günün yoğun geçmesi ve uyku düzeninin olmaması halinde yorgunluk ve uykusuzluk yaşanır. Bu durumların belirtilerinin hissedilmesi ile refleks olarak gözleri kaşıma veya ovuşturma ihtiyacı duyulur. Alerjik nedenler ile gözlerde kaşıntı, kızarıklık oluşur ve gözler sıkça ovuşturulur. Fakat bu kaşıma ve ovuşturma eylemleri göz sağlığına ciddi zararlar vermektedir. Yapılan eylemler ile kornea yapısında bozulmalar yaşanır ve kornea yapısı incelir. Yapının bozulma durumuna ise keratokonus hastalığı adı verilir.

Gözde sürekli ilerleyen miyop, astigmat ve gözlerde kaşıntı, alerji durumları bulunuyorsa, gözlük ve lens kullanılmasına rağmen net görüş sağlanamıyorsa keratokonus hastalığından bahsedilebilir. Görülen belirtilerin görülmesi halinde keratokonus riski yüksektir.

Kornea nakil ameliyatı tıbbi olarak keratoplasti denilmektedir. Kornea nakli ameliyatı ile gözün ön kısmında bulunan şeklini ya da şeffaflığını kaybetmiş korneanın yerine sağlıklı donör kornea dokusu yerleştirilir. Keratokonus hastalığının son evresi olarak nakil ameliyatı yapılmaktadır. Bu evreye gelmeden semptomların görülmesi ile uzman doktorlara başvurulmalıdır.

Astigmat Tedavi Öncesi

Tedavi öncesinde hastanın detaylı göz muayenesinden geçmesi gerekir. Hastalığın belirtileri, hastanın şikayetleri ve yapılan tetkikler doğrultusunda net bir teşhis konulur. Tedavi öncesinde hastanın gözlerini dinlendirmesi önerilir. Cerrahi işlem yapılacak hastaların bir gün öncesinden uykusunu iyi alması gerekir. Uykusuzluk ameliyat için pek sağlıklı değildir.

Göz Muayenesi

Astigmat göz hastalığını teşhis etmek için birkaç muayene yapılmaktadır. Retinoskopi, otorefraktometre ve görme keskinliği gibi muayeneler ile teşhis yapılmaktadır. Hastanın şikayetleri de aynı şekilde dinlenir. Gerekmesi halinde farklı testlerde yapılır. Astigmat derecesi 18 yaş sonrasında ilerlememişse ve hasta gözlük, lens gibi gereçler kullanmak istemiyorsa muayene sırasında tedavi hakkında alternatif yöntemler düşünülür.

Göz Keskinliği Değerlendirme Testi

Görme keskinliği en ufak farklılıkları dahi ayırt etme yeteneğine denilmektedir. Yapılacak olan oftalmolojik muayene sırasında eşik değerin ölçümü doktorların klinik kararlarını vermesinde etkilidir. Görme keskinliği ölçümünde yaygın olarak Snellen göz testi tablosu kullanılmaktadır. Hermann Snellen tarafından geliştirilen bu yöntem çok fazla çeşide sahiptir ve bu çeşitlerin büyük çoğunluğu büyük harflerden meydana gelir. Tabloda 11 adet harf bulunmaktadır. Snellen tablosunun en üst kısmında yalnızca bir harf bulunur ve genellikle ‘E’ harfidir. Tablonun diğer sıralarında ise aşağı kısımlara doğru inildikçe boyutları yavaş yavaş küçülen harfler bulunur. Aşağıya inen harflerin okunması ile görüş keskinliğinin ne kadar iyi olduğu tespit edilir. Testte önce sol göz kapatılır sağ göz değerlendirilir, daha sonra sağ göz kapatılır ve sol göz değerlendirilir. Görme testinde üst sırada bulunan büyük E harfi okunup alt kısımda kalan harfler okunamıyorsa, görüş keskinliği 6/61 olarak tespit edilir. Yani bu durum normal bireylerin 61 metre mesafeden okuyabildiği harfleri, astigmat ya da başka göz hastalığı bulunan kişinin harfleri 6 metre yakına gelebildiğinde okuduğunu gösterir. Bu okuma mesafesi ise gözün keskinliğinin zayıf olduğuna işaret eder.

Günümüzde kullanılan göz keskinliği değerlendirme testlerinden bir diğeri ise LogMAR tablosudur. LogMAR, Snellen tablosuna oranla daha isabetli değerlendirmeler ortaya koymaktadır. Sıklıkla kullanılan bu test araştırma koşullarında daha fazla tercih edilir.

Kırılma Testi

Kırılma testi için optik refraktör isimli makine kullanılır. Çoklu düzeltici cam mercekleri olan bu makine ile kırılma testi sırasında makine aracılığı ile grafikler sunulur ve hasta bu grafikleri inceler. Kırılma testi de görme keskinliği testine benzemektedir. Bu testte de bir grafikte bulunan harfler veya şekiller gösterilir ve grafikte bulunanların bulanık ya da net görüp görülmediği tespit edilir.

Keratometri

Astigmatın varlığından söz edilebilmesi için korneanın eğri olması ya da oval bir yapıya sahip olması gerekir. Korneanın durumunu tespit etmek için keratometri testinden yardım alınır. Bu test ile korneada herhangi bir sorun olup olmadığı öğrenilir. Keratometri cihazı ile korneanın kırıcı gücü ve eğrilik yarıçapı ölçülür ve bir hastalık bulunuyor ise teşhis edilir. Ayrıca keratokonus hastalığının teşhisi için de keratometri cihazı kullanılmaktadır.

Astigmat Tedavi Sonrası

Cerrahi işlem uygulanan hastaların tedavi sonrasında bir süre istirahat etmesi gerekir. Bazı hastalara kullanmaları için antibiyotik ya da kortikosteroid içeren damlalar verilebilir. Enfeksiyonu önlemek için antibiyotiğin düzenli kullanılması önemlidir.

Tedavi Sonrası İyileşme Süreci

Göz ameliyatlarında Lasik ve Lasek adı verilen yöntemler kullanılır. Bu ameliyatlar oldukça kısa sürede yapılır ve hasta çabuk şekilde toparlanır. Hastanın göz yapısının Lasik ameliyatı için uygun olması halinde öncelik bu yönteme verilir. Lasek yöntemi sonrasında hastanın iyileşme süresi bir haftayı bulabilmektedir. Bu süre zarfında hastanın istirahat etmesi önerilir. Tedavi sonrasında hastalar net şekilde görmeye başlar. Bu durum kullanılan yönteme göre değişebilir. Bazı yöntemlerde hastanın net bir görüş sağlayabilmesi için en az 1 ayın geçmesi gerekir. Ameliyattan sonraki birkaç gün için hastaya birinin refakat etmesi gerekebilir. Dışarı çıkarken göze zarar gelmemesi için güneş gözlüğü takılmalıdır. Göz kuruluğunu önlemek için göz damlaları verilmektedir. Damlalar düzenli olarak kullanılmalıdır.

Tedavi Sonrası Komplikasyonlar

Her ameliyat sonrasında görülebileceği gibi astigmat tedavisi sonrasında da bazı komplikasyonlar meydana gelebilir. Yapılacak Lasik ya da Lasek ameliyatları sonrasında gözde kalıcı hasar meydana gelebilir. Bu komplikasyonla karşılaşma ihtimali oldukça düşüktür. Tedavi sonrasında astigmat derecesi yine ilerlemeye devam edebilir. Ayrıca tedavi sonrasında hastanın gece görüşü etkilenebilir. Gözlük kullanırken daha rahat görüş elde edilirken lazer tedavileri sonrası bu durum değişebilir. Ameliyatın göz kuruluğu, görüşte gerileme (Regresyon), kontrast kaybı, göz tansiyonu, kornea bulanıklığı ya da kornea erimesi, epitel erimesi ve ışığa karşı hassasiyet riskleri de bulunmaktadır.

Sık Sorulan Sorular

Lazer tedavisi körlüğe neden oluyor mu?

Lazer tedavisi körlüğe neden olmaz. Lazer ile gözün kornea kısmına uygulanır ve retina hasar görmez. Retinaya zarar gelmeyeceği için lazer tedavisi sonrasında renk körlüğü oluşmaz. Lazer işlemi gözün damarsız bölgesi olan korneaya uygulandığı için açık bir tedavi olmayıp kanama görülmez. İşlem esnasında damlalı anestezi kullanılır ve ağrı ya da acı hissedilmez.

Lazer tedavisi sonrasında ilaç veya damla kullanmak gerekiyor mu?

Uygulanacak olan lazer tedavisi sonrasında ilaç veya damla kullanmak bazı hastalar için gereklidir. İlaç olarak antibiyotik ve kortikosteroid damlalar verilir.

Gözlük kullanan hastalar ne zaman cerrahi operasyon yaptırabilir?

Gözlük kullanan hastaların astigmat dereceleri artmaya devam ediyorsa cerrahi yöntem tercih edilmektedir. Gözlük kullanmak astigmatın derecesini düşürmez, sadece astigmatı kontrol altında tutmaya yarar. Astigmat derecesi 3.00 ve üzeri hastalar için en doğru tedavi yöntemi cerrah operasyon olmaktadır.

Her astigmat tedavi edilmeli midir?

Her astigmat tedavi edilmelidir. Hastalar içi gözlük, kontakt lens ya da cerrahi yöntemlerden biri seçilmeli ve uygulanmalıdır. Tedavi edilmeyen astigmatın derecesi artmaya devam eder ve günlük yaşamı zorlaştırır.

Lazer operasyonun süresi ne kadar?

Lazer tedavi yönteminin süresi birkaç dakikadan oluşmaktadır. Hasta birkaç dakikalık lazer operasyonundan sonra net bir şekilde görmeye başlar.

Astigmat tedavisinde yaş faktörü önemli mi?

Astigmat tedavi yöntemi için cerrahi seçilmiş ise yaş faktörü önemlidir. Lazer tedavisi 18 yaş üzeri hastalar için kullanılır. 18 yaşından küçük hastaların kornea yapısı daha sertleşmediği için lazer yöntemi kullanılmaz. 18 yaş altı hastalar için daha çok gözlük ve kontakt lens kullanımı tercih edilir.

Astigmat hastaları cerrahi operasyon yaptırmazsa ömür boyu gözlük kullanmak zorunda mıdır?

Astigmat göz hastalığı bulunan kişilerin astigmat dereceleri sürekli artmaktadır. Gözlük kullanmak bu durumu sadece kontrol altına alır. Kesin çözüm istenmesi ve göz yapısının uyması halinde cerrahi operasyon yaptırılabilir. Cerrahi operasyon yaptırılmazsa ömür boyu gözlük kullanılması zorunludur.

Astigmat hastalığında lazer tedavi ücretleri nedir?

Astigmat hastalığında her hasta için tedavi ücreti farklı olabilmektedir. Bu duruma operasyonun yapılacağı hastane ve kullanılan aletler de dahildir. Lazer tedavi ücretleri için öncelikli olarak muayene olunması gerekir. Hastanın durumuna bağlı olarak ücret belirlenecektir.

Astigmat hastalığında kullanılan gözlük numarası giderek artar mı?

Astigmat derecesi düşük olan hastalar için gözlük kullanmak şart değildir. Astigmat dereceleri 1,00-4,00 arası olan hastaların ise gözlük kullanması şarttır. Gözlük kullanmak astigmat derecesini arttırmaz fakat derecesini de düşürmez.

Lazer operasyon sonrasında ikince kez ameliyat gerektiren durumlar oluşabilir mi?

Lazer operasyonu sonrasında hastanın ikinci kez bir operasyona ihtiyacı olabilir. Tedavi sonrasında bazı durumlar gelişebilir. Bu durumda hastada ikinci kez lazer yöntemi kullanmanın bir zararı olmaz. Operasyonun tekrar gerçekleştirilebilmesi için göz yapısının uygun olması yeterlidir.

Her hastaya lazer tedavisi uygulanabilir mi?

Her hastaya lazer tedavisi uygulanamaz. Bunun için belli başlı şartlar bulunmaktadır. Öncelikli olarak hastanın 18 yaş üzeri olması gerekir. Ayrıca kalp hastaları, diyabet hastaları, daha önce göz ameliyatı olan kişiler, göz tansiyonu olanlar, keratokonus hastaları, hamile ya da bebek emziren kadınlar, katarakt gibi ağır göz hastalığı bulunanlar ve romatizmal hastalığa sahip olanlar lazer tedavisi için uygun değildir.

Astigmat Tedavisinde Hangi Mercek Kullanılır?

Astigmatın tedavi edilmesi amacıyla kullanılabilecek yöntemlerden birisi de akıllı mercek uygulamalarıdır. Esasen kalıcı lens olarak değerlendirilebilecek bu akıllı mercekler hastanın görme problemine göre oldukça farklı çeşitlerde olabilirler. Eğer yalnızca astigmat tedavisi söz konusu ise silikon bazlı akıllı mercekler yerleştirilmektedir. Hipermetrop ve miyop varlığında ise çok daha değişik mercekler tercih edilir.

Astigmat Nasıl Tedavi Edilir?

Astigmatın tedavi edilmesinde cerrahi uygulama olarak lazer yöntemleri kullanılmaktadır. Ancak her hastaya yalnızca astigmat için lazer cerrahisi yapılması söz konusu değildir. Astigmatın hastanın hayatını etkileme kapasitesine göre tedavi planlanır. Birçok insanda astigmata sebep olan temel kusur değil, bu kusurun ortaya çıkardığı belirtiler tedavi edilmektedir. Lens kullanımı, gözlük kullanımı ve kalıcı mercek uygulaması başlıca semptom giderme yöntemlerindendir. Hastanın tercihi ve gözün durumuna göre de bu yöntemlerden birisi seçilerek tedavi gerçekleştirilir.