Klipsli Ets Ameliyatı
Anestezi Türü | : - |
---|---|
Ameliyat Süresi | : - |
Hastanede Kalma Süresi | : - |
İşe Dönme Süresi | : - |
Ameliyat ve tedavi süreçleri, kişiden kişiye farklılık arz edebilir. Ameliyat.com tedavi ve ameliyat özetlerinde, ortalama değer niteliği taşıyabilecek örnek tablolardan yararlanılmıştır.
- Sık Sorulan Sorular
- Klipsli ETS Ameliyatı Vücudun Her Bölgesine Uygulanabilir Mi?
- Ameliyat Sonrası İz Kalır Mı?
- Klipslerin Vücuda Bir Zararı Var Mı?
- Klipsli ETS Ameliyatının Açık Cerrahiye Göre Üstünlüğü Var Mı?
- Klipsli ETS Ameliyatlarında Başarı Oranı Nedir?
- Her Bölge İçin Ayrı Ameliyat Gerekiyor Mu?
- Ameliyat Sonrası Etki Ne Zaman Başlar?
- Klipsler Ne zaman Alınmalıdır?
- Refleks Terleme Nedir?
- Klipsli ETS Ameliyatı Kimlere Yapılmaz?
- Ameliyat İçin Herhangi Bir Yaş Sınırı Var Mı?
- Klipsli ETS Ameliyatını Hangi Bölüm Yapar?
- Klipsli ETS Ameliyatı Nasıl Yapılır?
- Klipsli ETS Ameliyatı Nerede Yapılır?
- Klipsli ETS Ameliyatı Ne Kadar Sürer?
- Klipsli ETS Ameliyatı Tehlikeli Mi?
- Klipsli ETS Ameliyatını SGK Karşılar Mı?
- Klipsli ETS Ameliyatı Riskleri Nelerdir?
- Klipsli ETS ameliyatı fiyatları neye göre belirlenir?
Aşırı bölgesel terleme ve aniden yüz kızarmasının sebebi sempatik sistemin aşırı çalışmasından kaynaklanır. Sempatik sistemdeki sinirlerin klips yardımıyla sıkıştırılarak blokaj uygulanması ve devre dışı bırakılması klipsli ETS olarak adlandırılır. Bu durum aynı zamanda klipsli ETS ameliyatı diye de bilinmektedir. Aslında klipsli ETS ameliyatın yöntemidir. Açılımı Endoskopik Torakal Sempatektomi olan ameliyat video yardımıyla ya da endoskopik olarak gerçekleştirilir. Aşırı terleme sorunu olan hastalara uygulanan oldukça başarılı bir cerrahi tedavi yöntemidir.
Klipsli ETS ameliyatı genel anestezi altında yapılır. Lokal anestezi ile uygulanmaz. İki taraflı koltuk altından göğüs boşluğun girilir. Burada terlemeden sorumlu olan sempatik sistemin sinirleri bulunur. Sinirlerin iletimi 5 mm olan titanyum klipslerle kesilir. Koltuk altı bölgesini etkileyen terlemenin tedavisi için genellikle T3 ya da T4 sempatik sinirlerin bloke edilmesi yeterli olur. Yüz bölgesi için T2, eller için de T2 ve T3 sempatik zincirlerin blokesi terlemeyi kesin olarak tedavi edebilir. Ameliyat yaklaşık 1 saat devam eder. Ameliyatın etkisi hasta uyandığında hemen kendini gösterir. El ya da koltuk terlemesi yakınması hemen kesilir.
Klipsli ETS ameliyatı sırasında kullanılan materyal klipstir. Klipsler titanyumdan üretilir. Titanyum vücuda zarar vermeyen bir materyaldir. Ameliyattan sonra hastaların MR ya da tomografi çektirmesi gerekirse herhangi bir sorun yaratmaz. Ameliyat sırasında sinirlerin blokesi için yerleştirilen klipslerin yerinden oynaması kolay değildir. ETS ise uygulanan cerrahi yöntemin kısaltmasıdır.
Klipsli Endoskopik Torakal Sempatektomi ameliyatında sempatektomi sempatik sinirin bağlanması, kesilmesi ya da yakılmasını ifade eder. Bu işlem sadece hedeflenen bölgeye yapılır. Yani çevre dokuları ya da sinirleri etkilemez. Herhangi bir yere zarar vermez. Sempatik sinire takılan klips herhangi bir şekilde çıkarıldığı zaman sempatik sinirin yeniden çalışma oranı % 10 ve altındadır. Sempatik sinir yeniden çalışmış olsa da sinir eski haline geri dönmez. Eski durumuna dönebilmesi için uzun zaman gerekir. Bu yüzden klipsli ETS ameliyatı olmak isteyen hastaların iyi karar vermesi gerekir. Çünkü bu ameliyat yapılması zorunlu bir operasyon değildir. Aşırı terlemeden rahatsız olan hastalar isterlerse bu ameliyatı olabilir.
Bu cerrahi girişim günümüzde aşırı terleme tedavisinde kalıcı ve kesin çözüm sunmaktadır. Günlük yaşamı, iş aktivitelerini, sosyal ilişkileri olumsuz etkileyen bir terleme sorunu olan hastaların ameliyat edilmesi düşünülmelidir. Cerrahi girişim açık teknikle ve endoskopik olarak klipsi kullanılmadan ya da klipsli olarak yapılabilir. Ameliyatta sempatik zincirde düğümler çıkarılır, kesilir ya da klips yapılarak sinirlerin etkilediği alanda terlemenin olması engellenir.
Klipsli ETS ameliyatı sonrasında hastalarda göğüs ağrısının olması beklenen bir tepkidir. Göğüs ağrısı ameliyattan dolayı oluşur ve 48 saate yayılan sürede azalarak etkisini yitirir. Hastalar ameliyatın ikinci gününden itibaren normal yaşamına dönüş yapabilir. Hastalarda ameliyattan kaynaklanan yan etkilerden birisi de ilk haftanın sonunda ortaya çıkan refleks terleme sorunudur.
Ameliyattan önce terlemeyen kalça, sırt, diz, kasık gibi bölgelerde aşırı terleme sorunu yaşanabilir. Bazı hastalarda bu geçici bir sorun olurken, bazılarında ise kalıcı olabilir. Refleks terleme oldukça sıkıntılı bir süreçtir. Bunun hangi hastaları etkileyebileceği daha önceden öngörülemez. Vücutta ameliyattan önce aşırı terleyen bölgede terin aniden kesilmesiyle kendiliğinden gelişen bir reflekstir. Bu durumda hastalara ameliyat ile yerleştirilen klipsler çıkarılabilir. Fakat sinirlerin işlevinin normale dönüp dönmeyeceği hakkında bilimsel açıdan net bilgiler bulunmamaktadır.
Klipsli ETS Ameliyatı Hakkında
Hiperhidroz olarak tanımlanan el ve ayaklarda, koltuk altı ve yüz gibi bölgelerde görülen aşırı terleme sorunu kişinin yaşam kalitesini düşürdüğü gibi psikolojik sorunlara da neden olmaktadır. Kişinin günlük yaşamında özellikle el sıkışma, diğer insanlarla yüz yüze bakma, aynı ortamda bulunma gibi durumlarda aşırı terleme kişinin zor durumda kalmasına neden olur. Koltuk altında meydana gelen ter izleri, yüzde boncuk gibi ter damlalarının oluşması, el ve ayakların terlemesi kişileri sosyal yaşamdan uzaklaştırır. Bu kişilerde özgüven kaybına yol açan önemli bir problemdir. Bu nedenle kişilerin aşırı terleme için bir uzmana danışması gerekir. Bu sorunun kalıcı ya da geçici olarak tedavi edilmesine yardımcı olacak çeşitli tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Klipsli ETS ameliyatı aşırı terlemenin kalıcı olarak tedavi edilmesini sağlayan bilinen tek tedavi yöntemidir.
Aşırı terleme vücudun normal bir fonksiyonu olup, sempatik sinir sistemi tarafından kontrol edilir. Bu vücutta sıcaklığın artmasına bağlı olarak ortaya çıkan, vücudun sıcaklığının düşürülmesine yönelik normal bir tepkidir. Genellikle aşırı sıcağa maruz kalma ya da yoğun egzersiz yapılmasından sonra ortaya çıkar. Fakat bazı kişilerde çoğu zaman stresin etkisiyle sempatik sistemin aşırı çalışmasından dolayı da aşırı terleme sorunu yaşanabilir. Bu genellikle stresin etkisiyle ortaya çıkan aşırı tepki otonom sinir sisteminin aşırı sıcak ya da egzersize karşı normal bir tepkidir. Uzmanların bir kısmı aşırı terlemenin merkezi sempatik sistemin düzenleme bozukluğuna bağlı olarak ortaya çıktığını belirtirler. Aşırı terleme en fazla çocukluk döneminde ve ergenlikte etkili olur. Bu sorun kişileri aşırı rahatsız edecek seviyede ise mutlak tedavi ile kontrol altına alınmalıdır.
Aşırı terleme sorununda uygulanan cerrahi tedavide iki yaklaşım bulunmaktadır. Bunlar ETS ameliyatı ise klipsli ETS ameliyatı olarak uygulanmaktadır. Cerrahi tedavi aşırı terlemenin kesin olarak tedavi edilmesini sağlar. Bunların dışında uygulanan medikal tıbbi tedaviler ise aşırı terleme için geçici çözümler sunar.
Aşırı terleme tedavisinde cerrahi girişim tercih edildiğinde genel anestezi altında klipsiz ya da klipsli ETS ameliyatı yapılır. Bu tedavi seçenekleri diğer tıbbi tedavilerin başarısız olması halinde ya da kişinin kalıcı olarak tedavi olmayı istemesi gerekir. Diğer tedavi seçenekleri uygulanmadan ameliyat olmayı tercih eden hastalarda detayların mutlaka konuşulması ve onayının alınması gerekir.
Klipsli ETS ameliyatı öncesinde hastalar detaylı şekilde muayene edilir. Hastaların var olan rahatsızlıkları sorgulanarak, öyküsü dinlenir. Ayrıca hastaların tedavisi eden bir rahatsızlığı var mı, kullandığı ilaçlar var mı bunların da sorgulaması yapılır. Bazı vakalarda yüksek tansiyon, kalp hastalığı, diyabet, kanser gibi hastalıklar da aşırı terlemenin nedeni olabilir. Bunların dışında acılı ve baharatlı beslenme alışkanlığı, aşırı sıcakta çalışmak gibi etkenler de terleme nedeni olabilir. Bu yüzden hastaların ameliyat öncesi muayenesi detaylı şekilde yapılmalıdır. Hastaların psikiyatri, endokrinoloji, dâhiliye ve kardiyoloji uzmanları tarafından da muayene edilerek, kesin tanı konmalıdır.
Hastaların tedavisinde kesin olarak cerrahi girişim yapılacaksa hastalara bu girişim hakkında bilgilendirme yapılır. Bu bilgilendirmenin ardından ameliyatta kullanılacak olan anestezi hakkında da açıklamalar yapılır ve hastalar anestezi uzmanı tarafından değerlendirmeye alınır.
Aşırı terleme tedavisindeki ameliyatlar kapalı ve açık olarak yapılabilir. Açık yöntemde cilde uzun kesiler açılarak işlemler gerçekleştirilir. Günümüzde bu ameliyatlar en fazla kapalı yöntemle yapılmaktadır. Klipsli ETS ameliyatında endoskopik yani kapalı teknik kullanılır. Ameliyatın açık ya da kapalı yapılması etkisini değiştirmez. Ancak açık teknikte hastanın iyileşme süreci daha uzun olur. Ayrıca klipsli ETS ameliyatı yapılması kararlaştırılmış ise herhangi bir sorun olmadığı takdirde ameliyatın her mevsim yapılmasında sorun yaşanmaz.
Klipsli ETS ameliyatı el ve ayaklarda, yüzde ve koltuk altında olan aşırı terlemenin tedavisinde oldukça başarılı bir tedavidir. Ameliyat sırasında sempatik zincir sinirlerinin etkili olduğu alanda bulunan ter bezlerinin terlemesine son verilir. Fakat kişinin vücut genelinde terleme sorunu varsa bu ameliyatın bir faydası olmaz.
Klipsli ETS ameliyatının adı tekniğinden ve bölgede yapılan işlemden gelmektedir. Ameliyattaki teknikte koltuk altına açılan 1-1,5 cm genişliğindeki kesi yerinden endoskop yardımıyla göğüs boşluğuna girilmekte ve sempatik zincirlere ulaşılmaktadır. Operasyonda işlemler monitörden alınan görüntüden yapılır. Belirlenen seviyede çıkarılan sempatik zincir klipsle tutturulur. Aşırı terleme tedavisi ameliyatının açık ya da kapalı yöntemle olması yapılan işlemleri değiştirmez. Terleme bölgesine uzanan sempatik sinir düğümleri tespit edilerek alttan ve üstten titanyum klipsler yerleştirilir. Yapılan bu işlem ile birlikte sempatik sinir yolları zamanla kapatılmış olur.
Klipsli ETS ameliyatının kapalı teknikle yapılması açık tekniğe nazaran bazı avantajlar sağlamaktadır. Öncelikle ameliyat süresinin kısa olması, daha az kaybıyla ameliyatın tamamlanması oldukça önemlidir. Ameliyattan sonra hastaların ağrı hissi az olur ve hastanede yatış süresi kısalır. Daha sonra normal yaşama dönüşleri, işlerine başlamaları da kısa sürer. Ayrıca hastanın örneğin her iki elinde aşırı terleme varsa ameliyattan iki tarafa birden müdahale edilebilir. Çift taraflı müdahale yapılması sayesinde ikinci bir ameliyata gerek kalmaz.
Hastaların kapalı ameliyat olmasına engel bir sorun olması halinde klipsli ETS ameliyatında açık teknik kullanılabilir. Açık teknik sırasında çift taraflı müdahale yapılamaz. Diğer tarafa müdahale yapmak için en az iki hafta beklenmelidir. Açık teknikle ameliyatın yapılması halinde hastaların ağrı hissi artar, iyileşme süreci de uzar. Bu nedenle mümkün olduğu kadar kapalı teknikle ameliyat yapılması tercih edilir. Klipsli ETS ameliyatının fiyatları da oldukça uygundur. Özellikle koltuk altı aşırı terleme tedavisi için uygulanan botoks tedavisinin üzerinde değildir. Ayrıca ameliyat terlemenin kalıcı olarak tedavi edilmesini sağlar.
Aşırı terleme tedavisinde uygulanan ETS ameliyatında sempatik sinir kesilir ya da klipsle bloke edilir. Klipsli ETS ameliyatının ardından bir yan etki olarak ortaya çıkabilecek dengeleyici terleme hastanın yaşam kalitesini bozacak düzeyde olursa yapılan işlemden geri dönüş seçeneği değerlendirilebilir. Hastalar aşırı terleme nedeniyle ameliyat olmaya karar verdiklerinde ameliyatın klipsli ya da klips olmadan klasik şekilde yapılacağına da karar verilmelidir. Bu ameliyat seçeneklerinin tedavideki başarısı birbirine yakındır.
Terleme tedavisinde klipsli ETS ameliyatı tercih edildiğinde etkisi sinire klips takılması ile birlikte başlar. Genel olarak ameliyatın başlangıcında 10 dakika içinde hastanın terleme sorunu ortadan kalkar. Henüz ameliyat sırasında hastanın terleyen elleri ve ayakları kurumaya başlar. Sempatik baskı ortadan kalktığından terleme bölgesinde damar genişlemesi olur, daha fazla oksijen gelir ve ısınma başlar. Ameliyat tamamlandığında terleme sorunları da sona erer.
Klipsli ETS ameliyatı öncesi bazı hazırlık işlemleri yapılır. Hastanın öyküsü dinlenerek, kalp ve solunum muayenesi tamamlanır. Gerekli olan laboratuvar tetkikleri, yan ve düz akciğer grafisi çekilir. Elektrokardiyogram (EKG) çekimi, dâhiliye konsültasyonu yapılır. Son olarak hastaların anestezi değerlendirmesi yapılarak ameliyat günü belirlenir. ETS ameliyatı öncesi bu hazırlıklar mutlaka yapılır. Operasyon sabah yapıldığı takdirde hastaların taburcu işlemleri aynı gün içinde yapılabilir. Ancak ameliyatta açık teknik kullanılırsa hastanede yatış süresi 4-5 günü bulur.
Klipsli ETS ameliyatından sonra hastaların % 6-8 kadarında yan etki olarak dengeleyici terleme sorunu yaşanabilir. Bu terleme ameliyattan önceki bölgelerden ziyade diğer vücut alanlarında etkili olur. Klipsli yapılan ameliyatlarda geri dönüş bazı hallerde olabilir. Eğer klips sinirleri ezerek, nedbe doku meydana getirdiyse, klips çıkarılsa bile ameliyatın etkisi % 80 oranında devam eder.
Klipsli ETS ameliyatının yan etkileri arasında elde ve yüzde kuruma, göz kapağı düşüklüğü, kalp atım hızında düşme sayılabilir. Yan etkilerin azaltılması için ameliyatın iyi bir merkezde, bu alanda deneyimli ve uzman bir göğüs cerrahı tarafından yapılması gerekir. Ameliyatın hedefi hastaların yaşam kalitesini iyileştirmek, beklentilerini karşılamak ve sosyal yaşamın içine dönmelerini sağlamaktır. Bu nedenle ETS ameliyatının güvenilir ellerde yapılması tedavinin başarısına katkı sağlayacaktır.
Klipsli ETS ameliyatında komplikasyonların görülme oranının % 1 gibi oldukça az olduğunu belirtebiliriz. Bazı hastalarda ameliyat sırasında işlem yapılan sinire komşu damarlarda hasarlanma olmakta ve bu yüzden ameliyatta kanama sorunu gelişmektedir. Kanamanın endoskopik teknikle giderilememesi halinde kesi yeri büyütülerek açık tekniğe dönüş yapılabilir. Hastaların bir kısmında ise akciğer hasarı olabilir. Bazılarında da göz kapağına uzanan sinir hasar görebilir. Bu durum nedeniyle hastalarda göz kapağı düşüklüğü yaşanabilir.
Nadiren akciğer sönmesi (atelektazi), nefes borusunda yaralanma, ampiyem, yara bölgesinde iltihaplanma, kalp krizi, kalpte ritim bozukluğu, zatürre (pnömoni), akciğer embolisi, toplardamar pıhtılaşması, göğüs duvarı içinde apse, kalıcı ya da geçici ses kısıklığı yaşanabilir. Ayrıca bağırsakta lenf sıvısını toplayan yapının zedelenmesiyle akciğer ve göğüs kafesi zarlarında sıvı toplanması, kesi yerinde uyuşukluk, kalıcı nedbe, ameliyatta ve sonrasında kullanılan tıbbi ekipmanlardan kaynaklanan yan etkiler, kan ve kan ürünü verilmesinden kaynaklı ateş, böbrek yetmezliği, kan reaksiyonları, kemik iliği yetmezliği nedeniyle kan üretiminin sekteye uğraması, kan yoluyla hepatit, AIDS gibi hastalıklar, sarılık gibi sorunlar da görülebilir. Klipsli ETS ameliyatına bağlı ölüm riski, ameliyattan sonra gelişen olumsuzluklar da dâhil olmak üzere % 0,5 oranından düşüktür.
Klipsli ETS Ameliyatı Ne İçin Yapılır?
Çok fazla bir şekilde terlemesi olan kişilere bu tedavi uygulanmaktadır. Ameliyatta titanyum klips kullanılarak terlemeyi düzenleyen sinir sıkıştırılmaktadır. Bu yöntem terleme tedavisinde etkili, güvenilir ve hastaya en az şekilde rahatsızlık verecek özelliklere sahiptir. Ayrıca ameliyatın başarılı sonuçlanma oranı da oldukça yüksektir.
Altında herhangi bir neden olmayan aşırı terleme sorunu çoğu kişide ergenlik döneminden itibaren etkili olmaya başlıyor. Tedavi edilmediği takdirde yaşam boyu devam ediyor. Terleme bazı kişilerde psikolojik bir nedenden dolayı da ortaya çıkabiliyor. İnsan vücudunda ortalama beş milyon ter bezi bulunmaktadır. Bu sayının herkeste aynı olmasından dolayı cinsiyet, yaş, ırk gibi etkenler terlemede etkili olmuyor. Fakat aşırı kilolu olan, tiroid bezi aşırı çalışan, şeker hastalığı, kalp hastalığını olanlarda terleme bir tepki olarak ortaya çıkabiliyor. Alkol kullanımı, menopoz ve gebelik dönemi de terlemenin artmasında etkili olur. Bazı kanser türleri, kalp krizi, diyabet, parkinson hastalığı, hipertiroidi, bazı iç salgı bezleri hastalıkları da terlemeye neden olabilir.
Vücutta farklı alanlarda oluşan terleme ter bezlerinin yoğun bulunduğu bölgelerde daha fazla olur. Bu nedenle en fazla terleyen alanlar eller, ardından koltuk altı bölgesi ve ayaklardır. Bu bölgelerde ter bezleri çok fazladır. Bunların dışında yüz bölgesi, kafa, sırt ve kalça en fazla terleyen bölgeler olarak sıralanabilir. Klipsli ETS ameliyatı bu bölgelerdeki terlemeye önlemek amacıyla yapılabilir.
Klipsli ETS (Endoskopik Torakal Sempatektomi) ameliyatında endoskopik video kamera ile göğüs boşluğuna girilir. Burada terlemeyi ayarlayan sempatik sinirin terleyen bölgeyi etkileyen yerine titanyum klips yerleştirilir. Sempatik zincir ve dalları klips ile sıkıştırılır. Bu sinirlerin işlevi sadece terleme üzerindedir. Bunun dışında bir fonksiyonu bulunmadığından bölgede his kaybı, felç olma, reflekste azalma gibi etkiler olmaz.
Kalıcı, etkili ve rahatsızlık düzeyi oldukça az olan ETS ameliyatının süresi yaklaşık 30-40 dakika kadardır. Hastaların iş yaşamına dönüşü 2 gün içinde olur. Ancak ağır işlerde çalışanlar ameliyattan sonra 5-6 gün beklemelidir. Hafif derecedeki ağrılar için basit ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir. Ameliyat sırasında açılan küçük kesiler ise cilt kıvrımlarının arasında belirsiz bir şekilde iyileşebiliyor. Bu yöntemin aşırı terleme tedavisindeki başarı oranı da oldukça yüksektir.
Klipsli ETS Ameliyat Tekniği Nedir?
Klipsli ETS ameliyat tekniği aşırı terleme tedavisinde kullanılan cerrahi bir girişimdir.Yapılan bu ameliyat genel anestezi ile yapılmaktadır. Diğer anestezi yöntemleri ile bu ameliyat yapılmaz. Hastaların koltuk altlarından girilerek göğüs boşluğundaki terleme ile ilgili olan sempatik sinirlere ulaşılır.
Koltuk altlarından kalem girecek kadar yaklaşık 1 cm genişliğinde kesi açılır. Bu kesi yerlerinin birinden çağı 4 mm olan kamera sokularak ilerletilir. Kameranın işlevi içerisinin aydınlatılmasını ve görüntünün monitörden izlenmesini sağlamaktır. Açılan diğer kesi yerinden ise monitördeki görüntü yardımıyla özel klips uygulayıcısı sokularak ilerletilir. Belirlenen sempatik sinir 5 mm çapındaki titanyum klips yardımıyla sıkıştırılır. Ameliyat yapılırken akciğer söndürülmediği gibi normal koşullarda da dren (göğüs tüpü) yerleştirilmez. Klipsli ETS ameliyatı normalde cerrahi süresi 30-40 dakika, ameliyata hazırlık ve sonraki süreçle birlikte bir saat kadar sürer.
Vücutta sağ ve sol taraftaki sempatik sinirler ayrıdır. Kişinin talebine göre klipsli ETS ameliyatı sırasında tek taraflı ya da çift taraflı müdahale yapılabilir. Ameliyat sadece yapıldığı bölgede terlemeyi tedavi eder. Ameliyat kapalı olarak yapıldığında aynı anda çift taraflı müdahale yapılabilir. Ayrıca ameliyat klipslerin takıldığı anda etkisini gösterir.
Klipsli ETS ameliyatı terleme olan el, yüz, koltuk altı gibi bölgeler için yapılır. Hangi bölge için yapılırsa yapılsın ameliyatın yeri ve yapılma şekli aynı olur. Ayrıca her bölge için ayrı bir ameliyat yapılması gerekmez. Aynı ameliyatın içinde her bölgeye müdahale edilerek terleme tedavisi yapılabilir.
Koltuk altından yapılan kesi yerlerine ameliyatın sonunda birer dikiş yapılır. Dikişler kendiliğinden eriyen özellikle değil ise bir hafta sonra alınması gerekir. Klipsli ETS ameliyatı estetik bir operasyon olduğundan koltuk altındaki giriş yerinde belli belirsiz bir iz olabilir. Yara izine çok dikkatli bakmadıkça dışarıdan belli olmaz. Zaten bulunduğu yer itibarıyla göz önünde olmaz. Hastaların ilk 3-4 saat hafif ağrısı olabilir. Eğer ağrı hastayı rahatsız ederse henüz hastanede iken ağrı kesici yapılabilir. Herkesin ağrı eşiği farklı olduğundan ameliyatın yarattığı ağrı değişebilir. Hastalar taburcu olunca 1-2 gün daha ağrı kesici ilaç kullanabilirler.
Hastaların ameliyattan sonra normalde bir gece hastanede kalması önerilir. Ancak kontrollerinde herhangi bir sorun olmayanlar 6-7 saat içinde taburcu edilebilir. Hastaların uçak seyahati yapması gerekiyorsa en az 48 saat beklemesi gerekir. Klipsli ETS ameliyatı olmak isteyen hastaların en az iki gün bunun için ayırması uygun olur. Daha sonra birkaç gün dinlenerek işine, okuluna başlayabilirler. Dikişler alınıncaya kadar hastaların spor aktivitelerinden, ağır işlerden uzak durması gerekir.
Klipsli ETS ameliyatı sırasında sempatik blokaj yardımıyla sinir sıkıştırılmakta ve sinirin fonksiyonu engellenmektedir. Yapılan girişim nedeniyle çok kısa sürede sinirin bloke yapılan bölgesi ölür ve zamanla bu bölgeden kopar. Klips uygulandığı anda etkisi ortaya çıkar ve terleme kesilir. Sempatik sinirin fonksiyonu kaybolur. Zamanla sinirin çevresindeki dokuların klips uygulanan bölgenin fonksiyonunu üstlenmesi gibi bir durum olduğunda ise vücuttaki düzen eski haline dönebilir. Fakat terlemenin yeniden başlaması nadiren gözlenebilir.
Klipsli ameliyatın ardından hastaların refleks terleme ya da diğer yan etkilerden dolayı rahatsızlık duyması halinde klipsin çıkarılması ile hastaların eski haline dönebileceği tıbben doğru değildir. Klips uygulaması ise sinirin dayanabileceğinden fazla basınç ile 20-60 dakika içinde doku ölümü gerçekleşir. Ameliyat gerçekleştikten sonra bu süre geçince yeniden ameliyat ile klipsin çıkarılması söz konusu olamaz. Klips çıkarılmış olsa da sinirin eski fonksiyonlarını yeniden kazanacağı iddiası doğru değildir. Fakat klips çıkarıldıktan sonra sinirin 1-3 ayda sinirin önceki fonksiyonlarına geriye dönmesi düşük bir ihtimal olarak görülmekte ve kesin bir olasılık olarak kabul edilmemektedir. Klips çıkarıldıktan sonra eski yakınmaların olacağı da kesin değildir.
Klipsli ETS Ameliyatı Kimlere Uygulanabilir?
Klipsli ETS ameliyatı koltuk altında, ayaklarda, ellerde aşırı terleme, yüzde kızarma ve aşırı terleme sorunlarına karşı kalıcı çözüm sunan bir tedavi yöntemidir. Ameliyatla bu bölgelerde terlemeyi kontrol altında tutan sempatik zincir sinirlerinin klips uygulamasıyla bloke edilmesiyle terlemeye son verilir. Yüz kızarması ve terlemesi için T2, ellerdeki terleme için T2, T3, koltuk altı bölgesi için de T3- T4 sempatik zincirlerin sinirleri klipsle bloke edildiğinde sorun giderilmiş olur. Bu ameliyat sadece bu bölgelerdeki aşırı terleme sorunu için uygulanabilir. Genel vücut terlemesi olduğunda bu ameliyatın etkisi olmaz.
Klipsli ETS bu ameliyatın tekniğidir. Ayrıca tekniğin uygulandığı bölge ve yapılan işlem ameliyatın bu şekilde anılmasına neden olur. ETS kelimesi halk arasında merak edilen bir durum olmakla beraber asıl açılımı Endoskopik Torakal Sempatektomi olarak bilinmektedir. Thoracic vücuttaki göğüs boşluğu ile içindeki organları, dokuları kapsayan anatomik bir bölgedir. Endoskopik ise ameliyatta kullanılan ucunda ışıklı kamera bulunan endoskop adındaki alettir.
Klipsli ETS ameliyatı aşırı terleme tedavisi için diğer geçici yöntemlerden fayda görmemiş, kalıcı olarak aşırı terleme tedavisi olmak isteyen kişilere uygulanabilir. Bu ameliyat zorunlu ve ani olarak yapılması gereken bir tedavi yöntemi değildir. Terlemeden rahatsız olan hastaların ameliyat olmayı kendilerinin istemesi gerekir. Hastaların ameliyat hakkında detaylı bilgi almaları, riskleri ve komplikasyonları hakkında bir değerlendirme yaparak ameliyat kararı almaları uygun görülür.
Bunun dışında ameliyatı olmak isteyen hastalar için belli bir yaş sınırı aranmaktadır. Hastalar el ve koltuk altı terlemesi için ameliyat olmak isterlerse 15-40 yaş aralığında olmalıdır. Yüz kızarması ve yüz terlemesi için klipsli ETS ameliyatı olmak isteyenler ise 20-40 yaş arasında olmalıdır. Hastaların yaş kriteri 40-50 arasında olursa hastaların genel sağlığını değerlendirmek gerekir. Var olan hastalıkları hakkında değerlendirme yapılarak ameliyat kararı alınabilir.
Klipsli ETS ameliyatı koltuk altı bölgesinde açılan 1-1,5 cm genişliğindeki iki tane kesiden endoskop yardımıyla göğüs boşluğuna girilerek yapılır. Bölgede sempatik zincirlerdeki terlemeyi düzenleyen sinirler monitörden takip edilerek klips ile sıkıştırılır. Ameliyat kapalı teknikle yapıldığı için uzun kesi yapılmasına gerek kalmaz. Kesi yerleri tek dikiş yapılarak kapatılır. Hastalar en fazla bir gün hastanede kalarak taburcu edilirler. İyileşme süreci kısa olduğundan hastaların sosyal ve iş yaşamdan uzak kalmalarına gerek kalmaz.
Klipsli ETS Ameliyatı Öncesi
Klipsli ETS ameliyatı vücutta aşırı terleme olan bölgelerin kesin olarak tedavi edilmesini sağlayan cerrahi bir girişimdir. Aşırı terleme kişiye çok rahatsızlık veren bir sorun olsa da yaşamsal bir risk taşımamaktadır. Bu yüzden kişilerin kesinlikle ameliyat olması gerekmez. Uygulanan geçici etki yapan tedaviler yetersiz kaldığında hastalar ameliyat olmayı tercih edebilir. Klipsli ETS ameliyatı öncesi hastaların detaylı olarak muayene edilmesi gerekir. Bu ameliyatın göğüs cerrahisi alanında uzman bir cerrah tarafından hastanede yapılması gerekmektedir. Acilen yapılması gereken bir ameliyat olmadığı gibi planlanarak yapılması gerekir.
Ameliyattan önce hastaların gerekli tetkiklerin yapılması için hastaneye gitmesi gerekir. Hastalar ameliyat tarihinde grip gibi ateşli bir hastalık geçiriyorlar ise iyileşinceye kadar beklemelidir. Ayrıca hastaların aspirin gibi kanı sulandıran ilaç kullanması halinde bu ilaçları doktoruna danışarak en az 5 gün önceden kesmelidir. Tiroid, diyabet, yüksek tansiyon gibi hastalıkları olan hastaların da ilaç kullanımı için doktoruna danışması gerekir. Ameliyat gününde önce hastaların banyo yaparak, ameliyatın gerçekleştirileceği koltuk altı bölgesindeki kılları temizlemesi gerekir. Ayrıca ameliyata hastaların 8 saatlik açlık ile girmeleri gerekir. Buna su gibi sıvı içecekler de dâhil edilmelidir.
Tetkikler
Klipsli ETS ameliyatı olacak hastaların ameliyattan önce tüm tetkikleri yapılmalıdır. Bu şekilde hastaların ameliyat olmaya engel teşkil edebilecek bir sorunu olup olmadığı belirlenebilir. Kan ve idrar tahlilleri, göğüs röntgeni ve diğer tetkikler hastalara yapılmalıdır.
Fiziki Muayene
Fiziki muayene sırasında hastaların terleme sorununun bir başka nedene dayanıp dayanmadığı hakkında önemli bilgiler alınır. Hastanın terlemesi herhangi hastalık ve durumdan kaynaklanıyorsa ameliyatın yapılması gereksizdir. Bu durumda hastalığın tedavi edilmesi ve durumun ortadan kaldırılması gibi yönlendirmeler yapılır. Terlemenin hangi bölgeyi etkilediği, nasıl ortaya çıktığı, ne zamandır devam ettiği gibi sorulara yanıt aranmalıdır.
Kan Tahlili
Ameliyata girecek hastalara kan tahlili rutin olarak yapılması gereken tetkikler arasındadır. Bu sayede hastaların genel durumu daha iyi değerlendirilebilir.
İdrar Testi
İdrar testi de her cerrahi girişim öncesinde olduğu gibi klipsli ETS ameliyatı öncesinde de hastalara yapılan laboratuvar tetkikleri arasındadır.
Diğer Testler
Hastalara rutin tetkikleri dışında diğer testler de yapılmalıdır. Özellikle yan ve düz akciğer testi gibi tetkikler ameliyattan önce yapılmalıdır. Hastalar sorunsuz bir şekilde ameliyata hazırlanmalıdır.
Tıbbi Öykünün Değerlendirilmesi
Hastaların ameliyat olmayı istemelerinde temel unsur vücutlarındaki bazı bölgelerde olan aşırı terleme sorunudur. Ellerde, ayaklarda, yüzde ve koltuk altında oluşan aşırı terlemenin tedavi edilmesi için yapılan klipsli ETS ameliyatı öncesinde tıbbi öykünün dinlenmesi halinde terlemenin nedeni hakkında bilgi sahibi olmayı sağlar. Çünkü terlemenin altında başka sebeplerde olabilir.
Bu ameliyat sadece terlemeyi düzenleyen sempatik sinir sisteminden kaynaklanan aşırı terleme sorununun tedavisinde uygulanır. Eğer hastalarda kalp ve akciğer hastalıkları ya da terlemeye neden olan başka bir hastalık ya da alışkanlık varsa bunun belirlenmesi önemlidir. Hastanın öyküsü dinlenerek terlemenin ne zaman olduğu, ne zaman şiddetlendiği, ne zamandır devam ettiği gibi sorulara yanıt bulunmalıdır.
Kullanılan İlaçların Hekim İle Paylaşılması
Klipsli ETS ameliyatı olmak isteyen hastaların var olan hastalıkları bulunuyorsa, kullanılan ilaçların hekim ile paylaşılması gerekir. Ayrıca hastaların kullandığı kan sulandırıcı ilaçları, vitamin hapları gibi diğer ilaçları da ameliyattan önce paylaşması gerekmektedir. Bu önlemler ameliyatın başarıyla geçmesini destekler.
Tedavi Planlaması
Aşırı terleme için kalıcı ve kesin çözüm arayanlar için klipsli ETS ameliyatı önerilmektedir. Hastalar ameliyattan önce doktoruyla görüşerek bir tedavi planlaması yapılmalıdır. Ameliyatın hedefi terlemeye neden olan sempatik yolun bloke edilmesidir. Yani sempatik zincirdeki sinirler klips yardımıyla sıkıştırılır ve terlemeye neden olmaması için yolu kapatılır.
Ameliyat hangi bölgenin terleme sorunu için yapılıyorsa planlamada bu sinir düğümleri belirlenir. Sinir düğümleri altından ve üstünden titanyum klipsler ile sıkıştırılır. Bu durumda sempatik sinir yolları ise zaman içerisinde kapatılmış olur. Tedavi planlaması içinde ameliyattan hangi sempatik sinir zincirlerinin bloke edileceğine, ameliyatın tek taraflı ya da çift taraflı yapılacağına, kısaca ameliyat sürecinin içinde yapılacak tüm işlemler belirlenir. Doğru planlama yapılırsa aşırı terleme sorunu başarılı bir şekilde tedavi edilmiş olur.
Ameliyata Hazırlık
Hastalar ameliyata hazırlık sürecinde doktorunun önerdiği şekilde hareket etmelidir. Ameliyattan önce bütün tetkikler eksiksiz yapılmalı ve ameliyata hazır girilmelidir. Ameliyata engel teşkil edecek herhangi bir rahatsızlığın olmaması gerekir.
Anestezi Yöntemi
Klipsli ETS ameliyatı sadece genel anestezi altında yapılabilir. Bu konuda hastalar ameliyattan önce bilgilendirilmektedir. Hastaların anestezi almasına engel bir durum yoksa ameliyat yapılabilir.
İlaç Kullanımı
Hastalar ameliyattan önce ilaç kullanımı bakımından dikkatli olmalıdır. Kullandığı ilaçları doktoruna bildirmelidir. Özellikle kan sulandırıcı ilaçları paylaşmalıdır. Ameliyatı riske atmamak için ilaç kullanımına sınırlama getirilebilir.
Yeme İçme
Hastalar ameliyata girmeden önce en az 8 saatlik açlık içinde olmalıdır. Yeme içme içinde sıvı içecekler ve su da bulunmaktadır. Bu sürede hastaların yemek yemeden, su içmeden ameliyat gününe hazır olması gerekir.
Temizlik
Hastaların ameliyattan önceki gün temizlik ihtiyaçlarını karşılaması gerekir. Bir gece önce banyo yapmaları ve koltuk altı bölgesindeki kılları temizlemeleri gerekir.
Sigara ve Alkol Kullanımı
Sigara ve alkol kullanımı ETS ameliyatı öncesinde de 10-12 gün öncesinden kesilmelidir. Hastaların muayene ve değerlendirilmesi sırasında kendilerine bu bilgi aktarılmaktadır. Bu önlem hem ameliyatın güvenli bir şekilde yapılmasını hem de iyileşmenin hızlı olmasına yardımcı olur.
Klipsli ETS Ameliyatı Sonrası
Klipsli ETS ameliyatı sonrası hastalarda herhangi bir komplikasyon gelişmediği takdirde servise çıkarılarak yatağına alınırlar. Bu esnada yapılan kesi yüzünden hafif orta seviyede bir ağrı hissedilebilir. Ağrı için verilecek ilaçlarla hastanın rahatlaması sağlanır. Bu aşamada hastalarda komplikasyon ortaya çıkmadığı takdirde aynı gün ya da ertesi gün kontrolü yapılarak taburcu edilebilir. Yapılan dikişlerin alınması gerekirse bu bir hafta sonra gerçekleştirilir. Daha sonra hastaların kontrole ihtiyacı olmaz.
Ameliyat sonrasında hastaların bir kısmında istenmeyen durumların gelişmesi de söz konusudur. Bunların arasında en fazla görülen kompansatuar hiperhidrozis durumudur. Hastaların vücudunda farklı yerlerde aşırı terleme ortaya çıkar. Bu yan etkinin görülme sıklığı ve şiddeti değişken olur. Fakat hastaların rahatsız olmasına neden olacak aşırı terleme yaklaşık % 10 kadar hastada etkili olur. Nadiren hastaların bir kısmında el kuruluğu, egzersiz yaparken kalp atım hızının artmaması gibi durumlarda yaşanabilir.
Ameliyat Günü
Klipsli ETS ameliyatı olan hastalar ameliyat günü oldukça rahat geçirirler. Ameliyattan çıkan hastalar bir komplikasyon olmadığı takdirde odasına alınarak gözlem altına alınır. Ameliyatta genel anestezi kullanıldığı için anestezinin etkisinin geçmesi için beklenir. Herhangi bir sorun yaşanmadığı takdirde taburculuk işlemleri aynı günde ya da ertesi gün yapılabilir.
Ağrı
Ameliyattan sonra hastaların ağrı sorunu oldukça azdır. Özellikle kapalı yöntemle ameliyat olan hastalarda ağrı fazla olmaz. Ameliyattan çıkınca hastalar hafif ya da orta şiddette ağrı hissedebilir. Ağrıyı kontrol altına almak için ağrı kesici ilaçlar kullanılır.
Ayağa Kalkma
Klipsli ETS ameliyatı kapalı teknikle yapıldığında hastaların ameliyattan birkaç saat sonra ayağa kalkma bakımından sorunu olmaz. İlk saatlerde hastalar anestezinin etkisinde olduğundan ayağa kalkmamaları önerilir. Hastalar birkaç saat dinlenmesi gerekir. Açık teknikle ameliyat olan hastaların daha dikkatli olması, doktorunun önerilerine göre hareket etmesi gerekir. Ancak pıhtı atma riskine karşı hastaların ameliyattan sonra ayağa kalkmaları ve yürütülmelerine her zaman önem verilmektedir.
Hareket Kabiliyeti
Hastalar klipsli ETS ameliyatı sonrasında hareket kabiliyeti konusunda sorun yaşamazlar. Hemen yürümeye başlayabilirler. Ancak ağır işlerden ve spor aktivitelerinden dikişler kapanıncaya kadar uzak durmaları gerekir. Dikişler alınacak ise ameliyattan sonra bir hafta beklenmelidir. Dikiş alınmasından sonra hastaların hareketlerinde herhangi bir kısıtlama kalmaz.
Riskler Yan Etkiler Komplikasyonlar
Klipsli ETS ameliyatı sonrası riskler yan etkiler komplikasyonlar bakımından hastalar bilgilendirilmektedir. Ameliyattan sonra aşırı terlemenin olduğu bölgelerde terleme duracağı için bazı yan etkiler ortaya çıkabilir. Yan etkilerin ortaya çıkması ameliyatın uygulandığı bölgeye göre değişebilir. El ve koltuk altı terlemesi için yapılan klipsli ameliyatın yan etkileri arasında en fazla görüleni refleks terleme sorunudur. Bu yan etki vakaların % 2-3 kadarında şiddetli derecede, % 6-7 kadarında ise hissedilir derecede olabilir. Refleks terleme el yerine gövde, sırt, bacak gibi bölgelerde ortaya çıkan aşırı terleme sorunudur. Ancak bunu hafife almamak gerekir. Çünkü oldukça rahatsızlık verici bir terleme sorunudur. Hastaların ameliyattan önce yaşadığı yüz kızarması ve el terlemesinden daha şiddetli yaşanır.
Klipsli ETS ameliyatı sonrasında hastalarda görülebilen ellerde kuruluk vakaların % 8-10 kadarında, yorgunluk ve halsizlik gibi yan etkilerde vakaların % 1 kadarında görülebilir. Bunların dışında bradikardi ve dolaşım bozuklukları görülebilen yan etkiler arasındadır. Kalp atışının azalmasıyla birlikte en fazla kol ve omuzlarda güçsüzlük görülebilir. Akciğerde hava boşluğunun kalması (pnömotoraks), göz kapağı düşmesi (Horner sendromu), bölünmüş vücut sendromu gibi hastalarda görülebilen ve literatürde geçen yan etkiler de oluşabilir.
Klipsli ETS ameliyatından sonra ellerde kuruluk, his kaybı, göz kapağında geçici düşme, kesi yerinde ağrı, enfeksiyon gibi yan etkiler daha az görülmektedir. En fazla görülen yan etki ise dengeleyici terleme problemi olarak belirlenmiştir. Buna rağmen ameliyatın yan etkileri, komplikasyonlar fazla etkili değildir. Hastaların ameliyat öncesinde detaylı muayene edilmesi ve gerekli önlemlerin alınmasıyla riskler, yan etkiler azaltılabilir. Hastaların ameliyata hazırlanması kardiyoloji, psikoloji, dâhiliye gibi branşlarda uzmanlaşmış doktorlar tarafından gerçekleştirilir. Ameliyatın da göğüs cerrahisi alanında uzman bir cerrah tarafından yapılmasıyla başarılı bir sonuç alınabilir.
Ellerde Kuruluk
Klipsli ETS ameliyatı sonrasında görülebilecek ellerde kuruluk bazı hastalarda gözlenmiştir. Bu yan etki genellikle geçici olur. Ancak hastaların ellerde kuruluk oluştuğu hakkında doktorunu bilgilendirmesi gerekir.
His Kaybı
Ameliyatın yan etkileri arasında his kaybı nadir olarak gözlenebilir. Bu etki çoğu zaman geçici olsa da kalıcı olduğu da gözlenmiştir. Operasyonda sinirlere müdahale yapıldığından küçük bir hata nedeniyle his kaybı oluşabilir. Bu yüzden ameliyatın uzman ellerde yapılmasına özen gösterilmelidir.
Horner Sendromu
Horner sendromu denilen göz kapağında düşüklük, göz bebeğinin küçülmesi, yüzde terlemenin azalması riski ETS ameliyatı sonrasında az görülür. Bu sorun genellikle geçici olsa da bazı hastalarda kalıcı olabilir. Geçici olan göz kapağı düşüklüğü genellikle birkaç ayda normale döner. Kalıcı olanlar için küçük bir estetik müdahale yapılabilir.
Ağrı
Klipsli ETS ameliyatı sonrasında ağrı etkisi özellikle endoskopik yani kapalı teknikle yapılan operasyonlarda ağrı etkisi oldukça düşüktür. Ameliyatın ilk gününde olan ağrılar hastanede yapılan müdahale ile kontrol altına alınabilir. Daha sonraki günlerde oluşan hafif ağrılar için de basit ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir.
Terleme
Klipsli ETS ameliyatı sonrasında hastalarda görülen yan etkiler arasında terleme ilk sırada yer almaktadır. Dengeleyici terleme özellikle sırt, göğüs, karın ve kasık bölgelerini etkisi altına alır. Bu alanda yapılan çalışmalar özellikle ameliyatta T4 sempatik zincirdeki sinirin klipslenmesi yani sinirin bloke edilmesi durumunda az görüldüğünü göstermiştir. Hastalarda bu tür terleme gelişirse şiddetine göre bazı solüsyonlar ya da oral yolla alınan yardımcı ilaçlar kullanılabilir.
Bunun yanında terlemeyi azaltmak, cildi havalandırmak ve cildin kurumasını önlemek için lazer teknolojisi ile üretilen iç kıyafetler kullanılabilir. Dengeleyici terlemesi aşırı olan hastalar bu kıyafetleri giysilerinin altına giyerek terlemenin etkisini azaltabilir. Bu önlemlere rağmen terlemesi düzelmeyen hastalarda klipslerin çıkarılması gündeme gelebilir. Ancak bu durumda geri dönüş olasılığı fazla değildir. Hastaların ameliyat olmadan bunları göz önüne alarak kararını vermesi gerekir.
Alerjik Reaksiyonlar
Alerjik reaksiyonlar klipsli ETS ameliyatı sonrasında diğer cerrahi girişimler gibi her zaman gelişebilir. Hastaların kullanılan anestezik maddelere, ilaçlara karşı alerjik reaksiyon göstermesi söz konusu olabilir.
Kanama
Ameliyat sırasında ve sonrasında gelişen kanama her cerrahi girişim gibi ETS ameliyatında da bulunmaktadır. Normalde ameliyatın sonunda hastaların göğüs boşluğuna dren yerleştirilmez. Ancak kanama riskini her zaman göz önünde bulundurmak gerekir. Bu yüzden hastaların doktor kontrollerini ihmal etmemesi gerekir. Olası bir kanama durumunda doktoru ile iletişime geçmesi tavsiye edilir.
Enfeksiyon
Yapılan bir cerrahi girişim olduğundan hastaların enfeksiyon riskine karşılık steril bir ortamda ameliyat edilmesi gerekir. Ayrıca ameliyattan sonra doktorun önerdiği gibi antibiyotik ilaç kullanımına özen gösterilmelidir.
Göğüs Boşluğunda Hava Kalması
Ameliyattan sonra hastaların göğüs boşluğunda hava kalması yani pnömotoraks gelişimi söz konusu olabilir. Bu sorun çoğu zaman kendiliğinden düzelme gösterebilir ve hastalara sorun çıkarmaz. Ancak hastaların yakından takip edilmesi gerekir.
Akciğer Yaralanması
Klipsli ETS ameliyatı sonrasında görülebilecek riskler arasında akciğer yaralanması da bulunmaktadır. Hastalarda bu durum yaşanırsa yeni bir cerrahi girişime ihtiyaç duyulabilir. Ayrıca hastaya acil müdahale yapılması gerekebilir.
Spontan Pnömotoraks
Spontan pnömotoraks klipsli ETS ameliyatı sonrasında görülebilecek komplikasyonlar arasındadır. Bu sorun akciğer zarları arasında hava birikmesiyle ortaya çıkar. Bu travmatik ve spontan şekilde ortaya çıkmaktadır. Spontan pnömotoraks ise kendi içinde primer ve sekonder olarak ayrılmaktadır. Bunun oluşma nedeni hakkında kesin bilgiler de bulunmamaktadır. Hastaların akciğerinin üst kısmındaki negatif basıncın fazla olması, sigara alışkanlığı, enfeksiyonlar ve iskemik nedenlerin spontan pnömotoraks oluşumunda etkili olduğu düşünülmektedir. Bu komplikasyonun tedavisinde biriken havanın boşaltılması, hava kaçağının bir şekilde kontrol altına alınması ve tekrarlama riskinin azaltılması hedeflenir.
İnterkostal Nevralji
Klipsli ets ameliyatı sonrası ağrı durumu gerçekleşebilmektedir. Bunun nedeni ise interkostal nevralji’dir. Bu hastaların göğüs kafesi çevresini etkileyen ağrısı olur. Genellikle aralıklı olarak hissedilen ağrı spazmodik kasılmalarla ortaya çıkar. Bazı faktörler ise ağrının şiddetini arttırabilir. Ameliyatta sinirlere hasar veren bir işlemin ya da sinirlerin sıkışmasına neden olan bir zararın ya da sinirlere zarar verecek diğer etkenlerin varlığı İnterkostal Nevralji gelişimine yol açabilir.
Ağrı çoğu zaman nefes alma sırasında, kahkaha atma, öksürme gibi eylemlerde hissedilebilir. Göğüs kafesini etkileyen tazyik yüzünden ağrının etkisi hissedilir. İnterkostal Nevralji kendini ağrı, kaşıntı, sızlama olarak ya da farklı zamanlarda bu hislerin hepsinin birden ortaya çıkışıyla yaşanabilir. Bazı hastalarda yıldırım çarpması gibi yakıcı bir tarzda etkili olabilir.
Taburculuk Süresi
Ameliyat olan hastaların taburculuk süresi ameliyatta kullanılan tekniğe ve hastaların yapılan işlemlere verdiği tepkilere göre değişebilir. Ameliyat endoskopik yöntemle yani kapalı olarak yapıldığında taburculuk süresi daha kısa olur. ETS ameliyatı sabah yapıldığı takdirde hastaların bir sağlık sorunu olmadığı takdirde aynı gün içinde hastaneden taburcu edilmesinde sorun yaşanmaz. Daha geç bir saatte ameliyat edilen hastalar ise ertesi gün taburcu edilebilir. Ancak açık yöntemle ameliyat edilen hastaların taburcu olabilmesi için 4-5 gün hastanede gözetim altında tutulması gerekir.
Dikişlerin Alınması
Klipsli ETS ameliyatından sonra hastaların genellikle dikiş alınma sorunu olmaz. Ameliyat için genellikle endoskopik teknik kullanıldığından ya tek dikiş atılır ya da dikiş yapılmaz. Bu dikişler ise eriyen türden olduğu için alınmasına gerek kalmaz. Açık teknik kullanıldığında da eriyen dikişler tercih edildiğinde dikişlerin alınması gerekmez. Eğer dikiş alınması gerekiyorsa bu ameliyattan sonraki hafta içinde yapılabilir.
Günlük Hayata Dönüş
Hastaların klipsli ETS ameliyatı sonrası günlük hayata dönüşü kısa sürede gerçekleşir. Ameliyat kapalı teknikle yapıldığı için iyileşme hızlıdır. Hastalar birkaç gün içinde günlük yaşamlarına dönebilirler. Özellikle tek dikiş yapılan kesi yerlerinin kapanmasından sonra eski yaşam standartlarına dönebilirler. Bu süreç yaklaşık bir haftayı bulur.
Doktor Kontrolleri
Ameliyat olan hastalar endoskopik yöntemle ameliyat edildikleri için hızla iyileşme gösterirler. Hastaların doktor kontrolleri fazla sayıda olmaz. Özellikle herhangi bir yan etki görülmeyen hastalar ameliyattan sonra ve dikişlerin alınmasından sonra yaşamlarına kaldığı yerden devam edebilirler.
Sık Sorulan Sorular
Makalemizde klipsli ETS ameliyatı hakkında çeşitli bilgilere yer verdik. Klipsli ETS ameliyatının nasıl yapıldığı, riskleri, ameliyattan önce ve sonra yapılması gerekenler ile ilgili bilgileri bulabilirsiniz. Bu bölümde ise klipsli ETS ameliyatı hakkında merak edilen soruların yanıtlarına ulaşabilirsiniz.
Klipsli ETS Ameliyatı Vücudun Her Bölgesine Uygulanabilir Mi?
Klipsli ETS ameliyatı vücutta yüz terlemesi, yüz kızarması, el ve ayak terlemesi, koltuk altı terlemesi olan bölgeler için uygulanabilir. Ameliyat kapalı teknikle yapıldığında aynı anda koltuk altı, el ve ayaklarda çift taraflı müdahale yapılabilir. Açık teknikle olduğunda ameliyat tek taraflı yapılabilir. Aradan en az iki hafta geçmeden yani hastalar belli oranda iyileşmeden diğer taraf ameliyat edilemez. Klipsli ETS ameliyatı vücutta olan genel terleme için uygulanamaz. Yani hastanın vücudunu her yerinde terleme sorunu varsa ameliyat etkili olmaz.
Ameliyat Sonrası İz Kalır Mı?
Aşırı terleme tedavisi için uygulanan klipsli ETS ameliyatı kesin sonuç vermektedir. Genel anestezi altında yapılan ameliyat el, yüz, koltuk altı, ayak gibi bölgelerdeki terlemeyi kesin olarak tedavi eder. Ameliyat kapalı yöntemle yapıldığında işlem yapılan bölgede 1 cm genişliğinde iki adet kesi açılır. Bu şekilde yapılan klipsi ets ameliyatı sonrası iz kalma durumu olmaz. Ancak önceden akciğer ameliyatı olmuş ya da sulu zatürre geçirmiş olanlarda kapalı teknik ile ameliyat yapılamaz. Bu durumda ameliyat açık teknik ile yapılacağından belli oranda iz kalacaktır.
Klipslerin Vücuda Bir Zararı Var Mı?
Aşırı terleme tedavisi için yapılan klipsli ETS ameliyatı sırasında kullanılan klipslerin vücuda bir zararı bulunmamaktadır. Klipsler insan dokuları ile uyumlu olan titanyum ile üretilmektedir. Bu yüzden sempatik sinirleri bloke etmek için yerleştirilen klipslerin vücuda zararı olmaz. Titanyum diş implantları gibi vücutta kullanılan diğer materyallerde de kullanılır. Bu nedenle terleme tedavisi için ameliyat olmayı düşünen kişiler klipsler için tereddüt etmemelidir. Bu konuda doktoruna da danışarak detaylı bilgi alabilirler.
Klipsli ETS Ameliyatının Açık Cerrahiye Göre Üstünlüğü Var Mı?
Klipsli ETS ameliyatının açık cerrahiye göre üstünlüğü bulunmaktadır. Ancak bu üstünlük ameliyatın sonucu ile ilgili değildir. Ameliyatın klipsli olarak endoskopik yolla yapılmasıyla açık cerrahi yöntemiyle yapılmasından alınan sonuç aynıdır. Her ikisi de aşırı terlemeyi kesin olarak tedavi eder. Ancak açık cerrahide daha uzun bir kesi açılır. Dolayısıyla hastaların iyileşme süresi de uzar. Endoskopik yöntemde açılan kesi yerleri 1 cm boyutunda olur. Bu kesi yerlerine tek dikiş yapılarak kapatılır. Bu yüzden hastaların iyileşmesi birkaç günde gerçekleşir.
Bunların dışında klipsli ETS ameliyatı kapalı teknikle yapıldığından iki taraflı da müdahale yapılabilir. Ameliyatta terlemeyi kontrol eden sempatik sinir klipsle bloke edilir. Sempatik sinirler vücudun her iki yanında farklıdır. Bu yüzden örneğin iki elin terlemesini kesmek için sağ ve sol taraftaki sempatik sinirin bloke edilmesi, kesilmesi ya da yakılması gerekir. Açık cerrahide iki tarafa müdahale tek ameliyatta yapılamaz. İkinci tarafa müdahale yapabilmek için hastaların bir süre iyileşmesi için beklenmelidir. Bu süre en az iki hafta olmalıdır. Bu yüzden terleme tedavisi için kapalı teknik ve klipsli ETS daha fazla tercih edilmektedir.
Klipsli ETS Ameliyatlarında Başarı Oranı Nedir?
Klipsli ETS ameliyatı sırasında göğüs boşluğundaki sempatik sinir titanyum ya da polimer klipsler ile bloke edilir. Bu ameliyatın yan etkileri oldukça azdır. Ameliyatın başarı şansı ile diğer girişimlere benzer şekildedir. Klipsli ETS ameliyatlarında başarı oranı el terlemesi için yapıldığında % 99, yüz terlemesi için yapıldığında % 98, koltuk altı terlemesinde % 96-97, yüz kızarması sorununda ise % 90 oranında başarılı sonuçlar alınır. Ayak terlemesi için ameliyat yapılacaksa başarı oranı % 60-80 kadar olur.
Her Bölge İçin Ayrı Ameliyat Gerekiyor Mu?
Vücutta terlemeyi kontrol eden sempatik sinirlerdir. Ayrıca vücudun sağ ve sol tarafında terlemeyi kontrol altında tutan sempatik sinirler de ayrıdır. Klipsli ETS ameliyatı kapalı teknikle yapıldığında sağ ve sol iki tarafa birden müdahale edilebilir. Aşırı terleme sorunu yüz, el, koltuk altı, ayaklar gibi bölgelerde yoğunlaşır. Kapalı teknikle aynı ameliyat içinde vücuttaki her bölgenin terleme sorunu tedavi edilebilir. Bunun için her bölge için ayrı ameliyat yapılmasına gerek kalmaz.
Ameliyat Sonrası Etki Ne Zaman Başlar?
Aşırı terleme sorunu olan kişilere uygulanan klipsli ETS ameliyatının etkisi hemen başlar. Hastalar daha ameliyatta olduğunda terlemenin etkili olduğu ellerde kuruma olur. Terleme bölgesini etkileyen sempatik sinir klips ile bloke edildiği andan itibaren ameliyatın etkisi ortaya çıkar. Hastalar ameliyat bittikten sonra terleme sorunları da sona ermiş olur.
Klipsler Ne zaman Alınmalıdır?
Klipsli ETS ameliyatı öncesinde cerrahların bir kısmı bunun geri dönüşümsüz olduğunu açıkça belirtirler. Ancak bazı doktorların açıklamasına göre ameliyattan sonraki 6 ayda klipslerin alınması ile geri dönüşüm olabileceğini görebiliriz. Ancak bu ameliyatta kullanılan klipsleme yöntemi sinirlerin kesilmesi ya da yakılması ile yapılan klasik ETS ameliyatına göre farklı değildir. Çünkü sinirler insan vücudundaki diğer dokular gibi kendini onarma ve yenileme özelliğinde değildir. Ameliyatta sinirlere takılan titanyum klipslerin yerinden çıkarılması halinde sinirlerin eski haline dönmesi beklenen bir sonuç değildir. Uzmanlar bunu felçli bir hastanın iyileşme olasılığı ile aynı oranda görür.
Bu durumda ameliyatta sinirlere yerleştirilen klipslerin alınması hastalar açısından avantajlı olmaz. Hastaların klipsler alınsa bile sinirlerin eski haline dönmeleri zordur. Bu ameliyattan sonra klipsleri 1-24 ay içinde çıkarılan hastaların durumları incelenerek ortaya konmuştur. Klipsli ETS ameliyatı hastaların mutlaka olması gereken bir ameliyat değildir. Bu nedenle ameliyattan önce hastaların ameliyat hakkında detaylı bilgi almaları gerekir. Ameliyat olma kararı bu bilgilere göre alınmalıdır.
Refleks Terleme Nedir?
Refleks terleme vücudun bir bölgesindeki terlemenin kesilmesinden sonra başka bir bölgenin terlemesi şeklinde açıklanabilir. Bu vücudun verdiği fizyolojik bir yanıttır. Aşırı terleme nedeniyle yapılan ETS ameliyatı sonrasında en fazla görülen yan etkiler arasında refleks terleme yer almaktadır. Bu yan etki özellikle yüz, el ve koltuk altı terlemesi olan hastalarda gözlenir.
Klipsli ETS ameliyatı ve klasik ETS ameliyatı ile aşırı terlemede bölgesel noktalar kontrol altına alınabilir. Ancak vücudun tamamı kontrol altına alınamaz. Aşırı terlemesi olan kişilerin psikolojik durumları ve yapısal özellikleri nedeniyle normal kişilere göre daha fazla terler. Hastaların öncelikle bunu kabullenmesi gerekir. ETS ameliyatı ile el, koltuk altı, yüz gibi bölgelerdeki terlemesi geçen hastaların diğer bölgelerde terlemesi olacaktır. Bu terlemeler öncekinden de fazla olabilir. Vücutta bu şekilde yeni terleme bölgeleri oluşabilir.
Ameliyat olan hastaların önemli bir kısmında refleks terleme sorunu başlar. Bunun hangi hastada olacağı, ne zaman başlayacağı, ne kadar süreceği hakkında net bilgiler bulunmamaktadır. Refleks terleme herkeste bireysel olarak değişen bir yan etkidir. Fakat bu konuda yapılan araştırmalarda ETS ameliyatının tek seviyede yapılanlarında ya da sadece el terlemesi için yapılanlarda refleks terleme etkisinin daha az görüldüğü belirlenmiştir. Çoklu seviyede gerçekleştirilen ameliyatlarda ve yüz terlemesi için yapılanlarda ise daha fazla oranda refleks terleme olduğu görülmüştür. Hastaların aynı anda el, koltuk altı, yüz, ayak gibi bölgelerin hepsinde de terleme varsa refleks terleme görülme riski daha fazladır.
Hastaların bölgesel terlemeler dışında karın, sırt ya da bacaklarında da terleme bulunuyorsa terlemelerin miktarında artış olabilir. Hastalar ETS ameliyatı olmadan bunları bilmeli ve kararını buna göre vermelidir. Klipsli ETS ameliyatından ya da klasik ameliyattan geri dönüş sanıldığı gibi mümkün değildir. Araştırmalar geri dönüşün oldukça düşük olabileceğini göstermektedir. Hastalar alacakları karardan pişmanlık duymamalıdır.
Klipsli ETS Ameliyatı Kimlere Yapılmaz?
Klipsli ETS ameliyatı genellikle kapalı olarak yapılır. Ancak hastaların ameliyat olmasına engel teşkil eden ciddi bir hastalığı varsa bu yöntemle ameliyat yapılamaz. Kalp ve akciğer ameliyatı geçirmiş olanlara ve akciğer zarında yapışıklık olanlara kapalı yöntemle ameliyat yapılamaz. Ameliyatın genellikle kapalı yöntemle yapılması tercih edilse de bazı durumlarda hastalar bu yöntem için uygun olmayabilir. Bu durumda ameliyat açık teknikle yapılır. Ayrıca aynı anda iki taraflı müdahale yapılmaz. İkinci taraf için belirli aralıkla yeni bir ameliyat yapılması gerekir.
Aşırı terleme tedavisinde kesin çözüm sunan klipsli ETS ameliyatı sonrasında hastaların kalp atım hızında % 10 oranında azalma görülebilir. Bu hastalar açısından sorun olarak görülmez. Buna rağmen ameliyattan önce hastaların EKG çekimi yapılmalıdır. Kalp atım hızı normalden % 55-60 oranında az olursa hastalara klipsli ETS ameliyatı yapılamaz. Bunu dışında ameliyat esnasında tek tarafa yapılan müdahalede hastanın kalp atım hızı azaldığı takdirde diğer tarafa müdahale edilmez.
Ameliyat İçin Herhangi Bir Yaş Sınırı Var Mı?
Aşırı terleme tedavisi kişinin yaşam kalitesini bozacak düzeye geldiğinde, uygulanan tedaviler başarısız olduğunda ameliyat kararı alınabilir. Ancak bu ameliyatın yapılabilmesi için belli bir yaş sınırı bulunmaktadır. Yüz terlemesi ve yüz kızarması için klipsli ETS ameliyatı yapılacak ise 20-40 yaş arası, el ve koltuk altı terlemesinde de 15-40 yaş sınırı uygulanmaktadır. Hastaların 40-50 yaş arasında olması halinde genel durumları ve var olan hastalıkları göz önüne alınarak ameliyat yapılmasına karar verilebilir.
Klipsli ETS Ameliyatını Hangi Bölüm Yapar?
Klipsli ETS ameliyatından önce terleme şikayeti ile başvurulması gereken bölüm iç hastalıkları yani dahiliyedir. Terlemenin boyutu, yarattığı rahatsızlıklar ve sebebi anlaşıldıktan sonra uygun yöntemin klipsli ETS ameliyatı olarak görülmesi durumunda hastanın sevki göğüs cerrahisi bölümüne yapılacak ve terleme bölgesindeki sinirler üzerinde uzman olan bir cerrah tarafından operasyon gerçekleştirilecektir.
Klipsli ETS Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Ameliyat öncesinde terleme noktaları tespit edilir. Hastanın hayat konforunu düşüren noktalar koltuk altından açılan ufak bir kesi yardımıyla girilir. Bu noktadaki terlemeyi tetikleyen faktörler olan sinirlere titanyum alaşımlı klipsler takılır. Böylece terleme fonksiyonunun beyin tarafından gönderilen emirlerinin baskılanması sağlanır.
Klipsli ETS Ameliyatı Nerede Yapılır?
Klipsli ETS ameliyatı cerrahi bir operasyondur. Cerrahi olan her operasyonun hastane koşullarında yapılması gerekmektedir. Terleme kliniklerinde bu tür bir ameliyatın gerçekleştirilmesi uygun değildir. Klipsli ETS ameliyatı için en uygun ortam devlet ya da özel hastanelerdir. Operasyonun tamamen steril hale getirilmiş ortamlarda, komplikasyonlara yönelik önlem alınarak yapılması mecburidir.
Klipsli ETS Ameliyatı Ne Kadar Sürer?
Operasyon sırasında takılacak klips sayısı operasyon süresini belirlemektedir. Ortalama bir klipsli ETS ameliyatının yaklaşık olarak otuz dakika sürdüğünü söylemek mümkündür. Operasyon sırasında dren takılması ya da takılmaması da süre üzerinde etkili unsurlardandır. Operasyon için hastaneye gelinmesi, operasyonun gerçekleştirilmesi ve ilk sonuçların alınması yaklaşık bir saati bulur. Sonrasında ise taburcu işlemleri gerçekleştirilir.
Klipsli ETS Ameliyatı Tehlikeli Mi?
Klipsli ETS ameliyatının bu konuda uzman olan göğüs cerrahları tarafından yapılması mecburiyettir. Uzmanı dışında birisi tarafından yapılan uygulama oldukça tehlikelidir. Eğer uzman tarafından yapılıyorsa da ETS ameliyatı belirli riskleri içerir ancak bunlar tehlike oluşturacak ya da tedavi edilemeyecek riskler değildir. Yani kısaca, uygun hastaya uygulandığı takdirde klipsli ETS ameliyatı tehlikesizdir.
Klipsli ETS Ameliyatını SGK Karşılar Mı?
Klipsli ETS ameliyatları her ne kadar estetik amaçla uygulansa da terleme sorununun fiziki ve psikolojik sorunları bir yerde sağlık durumunu da etkilemektedir. Bu sebepten ötürü anlaşmalı kurumlarda yapıldığında SGK klipsli ETS ameliyatının tamamını ya da bir kısmını karşılamaktadır. Bu fiyat ölçütü SGK ile yapılan anlaşmaya bağlıdır.
Klipsli ETS Ameliyatı Riskleri Nelerdir?
Klipsli ETS ameliyatında genel anestezi kullanılır. Hastanın koltuk altından girilerek sinirlere müdahale gerçekleştirilir. Anesteziye, cerrahiye ve operasyonun doğrudan kendisine bağlı çeşitli riskler bulunmaktadır.
- Genel anestezi kaynaklı akciğer sönmesi ya da akciğerde pıhtı oluşumu,
- Enfeksiyon ve alerjik reaksiyonlar,
- Göğüs boşluğunda hava kalması,
- Cerrahi sırasında organ yaralanması,
- Ameliyattan sonra aşırı öksürük,
- Göğüs bölgesinde his kaybı.
Bunlara ek olarak hastanın duruma göre başka risklerle de karşılaşılabilir.
Klipsli ETS ameliyatı fiyatları neye göre belirlenir?
Klipsli ETS ameliyatı ciddi bir uzmanlık gerektirmektedir. Sinirlere yapılan müdahale sırasında ihtiyaç duyulan bu uzmanlık fiyatı etkiler niteliktedir. Operasyonun yapıldığı hastane, kullanılan malzemeler, SGK desteği ve döviz kurları da fiyatı etkileyen diğer unsurlardır. Klipsli ETS ameliyatı olmak isteyenlerin önce muayene olmaları sonra da muayene oldukları yerden fiyat almaları daha iyi olacaktır.