Burun Eğriliği (Deviasyon) Tedavisi
Tıpta septum deviasyonu denilen halk arasında burun eğriliği, kemik ve kıkırdak eğrilikleri gibi isimlerle bilinen burun orta hat kemik eğriliği hastalarda burun tıkanıklığına neden olan bir sorundur. Burun eğriliği (Deviasyon) burnun orta kısmının eğri olmasını ifade eder. Burun eğriliği tedavisi ise septoplasti, deviasyon ameliyatı, SMR olarak tanımlanır.
Burun içindeki eğrilik genellikle burun tıkanması yakınması ve üst solunum fonksiyonu gibi yakınmalarla doktora giden hastalarda muayeneden sonra belirlenir. Çünkü burun eğriliği hastaların çoğunda fazla belirti vermez. Bazılarında üst solunum yolu enfeksiyonu, grip, nezle gibi hastalıklar sırasında burun etlerinin şişmesiyle kemik eğriliği kendini gösterir. Bu hastalarda burun tıkanıklığı kemik eğriliğinin etkisiyle daha belirgin hale gelebilir. Bazı hastalarda ise eğrilik ileri derecede olduğundan normal zamanda da buru tıkanıklığı sorunu yaşanabilir.
Burun eğriliği tedavisi sadece ameliyat ile yapıldığından hastaların detaylı değerlendirilmesi ve doğru tanı konulması önemli bir konudur. Hastadaki burun tıkanıklığının yaşam kalitesini bozacak seviyede olması, burun eğriliğinin derecesi, orta hattaki kemiğin hangi bölgesinde eğrilik olduğu tedavi planlaması açısından çok önemlidir. Hastada burun kemiği eğriliği olsa bile burun tıkanıklığı sorunu bulunmayabilir. Bu hastaların gereksiz yere ameliyat edilmesi de doğru olmaz. Eğrilik nedeniyle oluşan yakınmaların kişinin yaşam kalitesini düşürecek derecede olması halinde tedavi planlanmalıdır.
Burun içi aynı bir labirent gibidir. Burnun en önemli işlevi solunumun başlangıcı olmasıdır. Burun içine giren hava akımının dolaşabileceği pek çok alternatif yol bulunmaktadır. Dar yollarda oluşan hafif bir eğrilik ciddi burun tıkanıklığı sorununa neden olabilir. Aynı şekilde geniş yollardaki ciddi eğrilikler de fazla rahatsız edici derecede olmayabilir. Bu nedenle burun eğriliği (Deviasyon) sorununun tedavi edilip edilmeyeceği hastaya verdiği rahatsızlık ölçüsüne göre değerlendirilmelidir.
Ayrıca hastalarda burun tıkanıklığına neden olabilecek diğer hastalıklar ve burunla alakalı sorunlar da değerlendirilmelidir. Burun eğriliği bu tür sorunlardan ya da hastalıklardan ayrı gelişebilir ya da bir arada da olabilir. Eğer hastada hafif burun eğriliği varsa diğer hastalıkların ya da sorunların tedavisi üzerine yoğunlaşmak gerekir. Bu durumda hastanın ameliyat edilmesi doğru tercih olmayacaktır. Buna bir örnek vermek gerekirse burun etlerinin şişmesi nedeniyle ya da alerjik rinit gibi sebeplerden dolayı burun tıkanıklığı olan hastanın tedavi edilmesi halinde burun eğriliği tedavisi için ameliyat yapılmasına gerek kalmayabilir.
Tıp alanında burun ucundan başlayarak genze kadar olan alanın görülmesini sağlayan ince endoskoplar ile detaylı bir değerlendirme yapılması mümkündür. Bu tetkik burun septumunda olan deviasyonu belirlediği gibi burundaki diğer anatomik sorunların, burun dokusunun durumunu da tespit etmeye yardımcı olur. Ayrıca tomografik incelemeler yardımıyla sinüzit gibi tekrarlama riski bulunan sorunların da tespiti yapılabilmektedir. Burun eğriliği tedavisi için en önemli aşama doğru tanının konulmasıdır.
Hastanın yapılan değerlendirmesinde ameliyatın yapılmasını gerektiren tespitler yapılır ise septoplasti ameliyatı yapılabilir. Burun eğriliği tedavisi için uygulanan septoplasti ameliyatı burun içinden eğri kısımların çıkarılmasını değil eğriliğin düzeltilmesini, düzenlemesini kapsar. Ameliyatta hastanın kendi dokuları korunmuş olur. Ameliyatın bu teknik ile yapılması klasik SMR ameliyatına göre daha titiz bir çalışmasını gerektirir. Burun eğriliği ameliyatları genellikle burun içinden yapılır ve kemik eğriliğinin olduğu bölgeye göre farklı teknikler ve araçlar kullanılır.
Hastanın dışarıdan görünür burun eğriliği de olursa estetik müdahale yapılabilir. Genellikle açık teknik kullanılarak yapılan rinoplasti ameliyatı septoplasti ile bir arada yapılır. Bu ameliyatların başarısı burun içindeki olası bozuklukların, işlevsel sorunların fark edilerek bir arada ele alınmasını sağlamasına bağlıdır. Bunun yapılabilmesi için de ameliyatın kulak burun boğaz branşında endoskopi ve burun sinüs hastalıkları alanında uzmanlaşmış bir cerrah eşliğinde gerçekleşmesi gerekir. Burun eğriliğinin bir çok ameliyatlı ve ameliyatsız çözümü bulunmakla birlikte, en sağlık çözüm ameliyat yöntemi ile alınmaktadır. Septoplasti adı verilen bu ameliyat sayesinde burnun ortasında yer alan kemikteki problem düzeltilmekte ve hastaların sağlığına kavuşması amaçlanmaktadır.
Lokal anestezi ya da genel anestezi altında yapılan operasyon anestezi etkileri dışında yaklaşık 45 dakika kadar sürebilir. Kesi yeri burun delikleri arasından yapılır ve burundaki hava pasajının tıkanmasına neden olan kemikler yerinden çıkarılır. Orta hattaki kıkırdak eğrilikleri düzeltilerek yerine yerleştirilir. Bu işlem hastanın hava yolunu açar. Ameliyatın sonunda genellikle burun tamponu kullanılır. Hastalarda hava kanallı silikon tampon kullanımı tercih edildiğinden ameliyattan sonraki süreç rahat geçer. Hastalar tampon olmasına rağmen rahat nefes alabilir ve tamponun çıkarılma aşaması daha kolay olur. Burun dış yapısında ameliyatta bir kesi açılmadığından herhangi bir değişiklik meydana gelmez. Ayrıca sadece septoplasti ameliyatı yapılırsa göz altında morluk, şişlik oluşmaz.
Burun eğriliği toplumda %80 oranında görülen bir sorundur. Bu sorun genellikle kulak burun boğaz muayenesi sırasında tespit edilmektedir. Burun eğriliği tedavisi için ameliyat kararı alınırken eğriliğin tespitinden ziyade hastanın yakınmaları göz önüne alınır. Burada hastanın burun görünümünden çok eğriliğin neden olduğu şikâyetler ortadan kaldırılmak için tedavi uygulanır. Hastanın horlama, baş ağrısı, ağzı açık uyuma, kulak basıncı, burun tıkanıklığı gibi yakınmaları varsa bunlar yaşam kalitesini düşüyorsa ameliyat kararı alınabilir.