Romatizma

Romatizma Hakkında

Yunanca "rheuma" kökünden gelen romatizma kelimesinin herhangi bir vücut sıvısının akışını ve kanın yürümesini ifade ettiği biliniyor. Romatizma hastalıkları sadece eklemleri değil, eklemlerle birlikte eklemin etrafında bulunan kemik ve kaslarda da belirgin olarak gözlemlenen hastalıklar bütünüdür. Genel olarak kaslarda ve eklemlere kendini gösteren ağrılı hastalıklarda gözlemlenir.

Romatizmanın nedenlerine yönelik farklı düşünceler ve görüşler bulunmasına rağmen hastalığın neden oluştuğuna ilişkin net bir bilgi hala yoktur. Mikropların sebep olduğu romatizmalar, akut eklem romatizmasının ve gut hastalığının nedenleri olarak biliniyor. Ortaya çıkmasında ise aşağıdaki faktörlerin etkisi bulunur.

• Genetik
• Faktörler
• Yaş
• Cinsiyet
• Bazı İlaçlar
• Kaza Sonucu
• İklim

Romatizmanın görülme yaşında farklılıklar bulunurken, genel olarak kadınlarda görüldüğü belirtilmektedir. Gut ve belkemiği gibi romatizma hastalıklarının genetik nedenler oluşma ihtimali yüksektir. Soğuk ve rutubetli yerlerde daha sık görüldüğü gözlemlenirken, psikolojik nedenler ve travmalar da ortaya çıkmasında etkili olabilir.

Hastalıklara ilişkin belirli sınıflandırmalar yapılabilinmektedir. Romatizma hastalıkları için yapılan sınıflandırmalarında bulunduğu gözlemleniyor. Uzun ve çapraşık bir iş olarak karşımıza çıkarken, lezyonların yapısı ise kesin bir özellik taşımamaktadır.

Romatizma hastalıkların tedavi edilebilmesi için erken teşhis edilmesi önem taşır. Erken tanısı konulan romatizma hastalıklarının tedavisinde daha olumlu sonuçlar elde edilir. Ancak genel olarak erken teşhis edilmediği gözlemlenmiştir. Romatolog gözetiminde hastalığın gelişiminin gözlenmesi gerekirken, tedaviye ilişkin planlama yapılmalıdır. Romatizma hastalıklarının teşhisi ve tanısı zaman alabilir.

Bazı romatizma hastalıklarının müzmin bir şekilde sürdüğü gözlemleniyor. Tedavinin daha uzun sürmesine neden olurken, hekim tarafından verilen ilaçların hekim kontrolünde kullanılmaya devam etmesi gerekiyor. Tedavilerin hastalığı tam olarak iyileştirmeden rağmen günlük yaşantınızın rahat ve ağrısız olmasını sağlayacaktır. Günümüzde, romatizma hastalıklarının teşhisinde bazı yöntemlere başvurulur. Gelişen teknoloji ile bu yöntemlerin daha da arttığı gözlemlenirken, aşağıdaki yöntemler üzerinden hastalığın tanısı konulabilir.

• Nükleer Manyetik
• Rezonans
• Bilgisayarlı Tomografi

Teknolojinin gelişmesi ile ilaçların daha da geliştiği bilinmektedir. Uygulanan tedavilerin genellikle olumlu bir şekilde sonuçlar verdiği gözlemlenmiştir. İlaçların gelişmesinin tedavilere doğrudan olumlu katkısı oluyor.

Romatizma Nedir?

Romatizmal durumu tanımlamak için tarihsel olarak kullanılan "Romatizma", çağımızın en fazla görülen hastalıkları arasında bulunuyor. Romatizmal bozukluklar içerisinde belirtilen hastalıkların romatizma hastalıkları olarak sayılması mümkündür. Bazı ülkeler ise fibromiyalji sendromunu tanımlamak için romatizma kelimesini kullanıyor. Hastalığın iki biçime sahip olduğu gözlemlenmiştir.

Uzmanlar, romatizma hastalıklarının gelişim göstermesi ile inflamatuar romatizmal hastalıkların oluştuğunu belirtir. Şiddetli ağrı, sakatlık ve yaşam kalitesini etkileyen olumsuzluklar gibi hastalığa yol açan ölümlerin oluşmasına neden olabilir.

İltihabı Olan Romatizma

Bedenimizin hareket etmesine neden olan eklemlerde hareket sınırlanmasına yol açan iltihaplı eklem romatizması, eklemlerde tutulmaya sebep olur. İltihaplı eklem romatizmasının el ve ayaklarda şişme gibi belirtileri bulunuyor. El ve ayak eklemlerinde büyüme, sertleşme, şekil bozuklukları ve bölgede his kaybı meydana gelebilir. Deri altında bezelye büyüklüğünde şişlikler ise eklem bölgeleri haricinde görülebilecektir. Hastalık başlangıçta el ve ayaklarda şişkinlik ile meydana gelir iken, belirli zaman sonrasında, vücutta büyük eklemlerin bulunduğu bölgelere de yayılabileceği bilinmektedir. Bu durum romatizmal ağrı dediğimiz ciddi hissedilen ağrıların meydana gelmesine neden olmaktadır. Hastalıkların ilerlemesi ile ağrıların arttığı ve hareket kısıtlaması yaşandığı belirtilir. Yorgunluk, halsizlik, kansızlık ise iltihabı olan romatizmanın ilerleyen dönemlerinde görülebilmektedir. Hastalığın semptomlarına bakarak eklem romatizması diyebilmek adına en az 1 ay ile 6 ay arasında belirtilerin devam etmesi ile kesin tanı konulabilmektedir. İltihabı olan romatizma, mikrobik romatizmalar ve mikropsuz iltihaplanma olarak ikiye ayrılıyor.

Mikrobik Romatizmalar

Mikropların eklemde oturması ile ortaya çıkmaktadır. Mikrobik romatizmaların oluşmasına neden olan bazı mikroplar bulunuyor. Stafilokok, streptokok ve tüberküloz basili gibi mikroplardan kaynaklı meydana gelir.

Mikropsuz İltihap

Mikropsuz iltihap, bağışıklık sisteminin bozuk olması sonucunda gelişmektedir. Romatoid artrit, ankilozan spondilit ve yaygın bağ doku iltihabı yapan hastalıklardan genellikle iltihaplanmanın oluştuğu belirtiliyor.

İltihabı Olmayan Romatizma

İltihabı olmayan romatizma hastalıklar arasında kireçlenmenin en önemlisi olduğu söylenmektedir. Artrozda iltihap bulunmazken, aşınma ise yüksek görülür. Eklemin içerisinde kıkırdağın incelendiği ve kaybolduğu gözlemlenir. Eklemlerin kenarlarında kemik çıkıntıları oluşmaktadır. Travmalar, metabolik ve psikolojik bozukluklar, mekanik olmayan nedenler ise iltihabı olmayan romatizmaların en önemli sebepleri olarak gösterilir.

Sık Görülen Romatizmal Hastalıklar Nelerdir?

Genellikle kadınlarda olmak üzere erkeklerde de görülebilen romatizmal hastalıklar, kendi içerisinde farklı türlere ayrılmaktadır. Romatizmal hastalıklar arasında sık görülenler hangileridir? Aşağıda en fazla görülen romatizmal hastalıklar bulunuyor.

• Yumuşak Doku
• Kireçlenme
• Romatizmaları
• Romatoid Artrit
• Bağ Dokusu Hastalıkları
• Reaktif Artritler
• Gut Hastalığı
• Ailevi Akdeniz Ateşi

Kireçlenme

Osteoartrit, halk arasında kireçlenme hastalığı olarak biliniyor. Kireçlenme hastalığının romatizmal bir hastalık olduğu belirtilirken, genellikle 50 yaş üzerindeki kişilerde sıklıkla görülebilen bir hastalıktır. Oluşabilecek bir kireçlenme de eklemler üzerinde beklenmeyen problemler yaratabilir. Genellikle etkilediği eklemler ise kalça, eller, diz ve omurga olarak belirtiliyor.

Kireçlenme sebebi ile kıkırdak yapısında bozulma oluşabilmektedir. Eklemin kıkırdak dokusunda oluşacak olan değişim hastalarda ciddi zorluklar yaratır. Eklem kenarındaki çıkıntılar ve kemikteki büyümeler ise eklemlerin normal yapısını bozar. Böyle bir problemin meydana gelmesi ile kişilerin günlük yaşantısında gerçekleştirdikleri hareketleri yapamaz duruma gelebilirler.

Her hastalığın oluşmasında çeşitli nedenlerin etkisi bulunur. Bazı hastalıkların neden oluştuğu ise hala tespit edilememiştir. Kireçlenme hastalığında eklemlerin neden daha çok etkilendiği de kesin olarak bilinmiyor. Ancak kireçlenme gelişme riskini arttıracak bazı faktörlerin olduğu belirtilirken, bu faktörler ise aşağıda listelenmiştir.

• Yaş: Kireçlenme, orta ve ileri yaşlarda görülen bir hastalıktır. Romatizmal hastalıkların görülme yaşı minimum 40 ile başlamaktadır. Yaşlanan kişilerde eklem kıkırdağında değişiklikler oluştuğu ve gücün azaldığı gözlemlenmiştir. Yaşın ilerlemesi , kireçlenme riskini arttırır.
• Cinsiyet: Kadınlarda kireçlenme hastalığının erkeklere göre daha fazla görüldüğü belirtiliyor.
• Kalıtımsal Faktörler: Kıkırdağın içerisindeki maddelerin kalıtımsal olduğu bilinirken, kalıtımsal faktörlerin etkili olabileceği gözlemlenmiştir.
• Yıpranma ve aşınma: Yıllar içerisinde tedavi edilmeyen travmalar eklemlerin yük taşıma düzeyini olumsuz etkilediği ve kıkırdaklarda problemlere neden olduğu bilinir. Kilosu aşırı fazla kişilerde kemiklerin gelişiminde problemler yaşanmaktadır.
• Kireçlenme hastalığının belirtileri üzerinden teşhis edilmesi söz konusudur. Hastalığın erken teşhis edilmesi ise tedaviye olumlu etki edecektir. Kireçlenme belirtileri nelerdir? Aşağıda kireçlenmenin belirtilerini görebilirsiniz.
• Tutukluk: Uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra ortaya çıktığı gözlemlenen tutukluk, genellikle sabahları görülür ve kısa sürer.
• Ağrı: Kireçlenmenin en fazla görülen belirtileri arasında ağrı vardır. Romatizması olan kişilerde hareketlilikle beraber ve gün içerisindeki normal derecedeki yorgunluk belirtileriyle ağrılar başlar. Eklem kıkırdağındaki bozuklukların gelişmesi ile istirahat sırasında da ağrı görülebilmektedir.
• Eklem hareketlerinde kısıtlanma: Kireçlenme hastalığının ilerleyen dönemlerinde görülen belirtiler de bulunuyor. Bu hastalık ilerleyen süreçlerde kişilerin gün içerisindeki aktivitelerini aksatabilecek düzeye gelmektedir. Bunların arasında ise eklem hareketlerinde kısıtlanmanın bulunduğu gözlemleniyor. Kemik çıkıntılarından kaynaklı olarak eklem şiş gibi durabilir. Bazı durumlarda ciddi şişliklerinde oluştuğuna rastlanmaktadır. Kireçlenme, ilerleyici bir hastalıktır.
• Romatizma hastalıklarından kireçlenmenin öncelikle tanısının konulması gerekir. Eklemlerde tutukluk, ağrı ve şişliği olan hastaların acil olarak doktora gitmeleri şarttır. Doktorunuz, şikayetlerinizi dinledikten sonra hastalığınız ile ilgili kesin tanılar koyabilmek için tetkikler isteyebilir. Bunlar ise aşağıda sıralanmıştır.
• Kan testleri: Kireçlenme durumu olan hastaların kan testleri ile kireçlenmelerini anlama şansı yoktur. Ancak diğer romatizmal hastalıklardan ayırt edilmesinde yardımcı olduğu biliniyor.
• Eklem sıvısının incelenmesi: Uzmanlar, kireçlenme hastalığının eklem sıvısının incelenmesi ile diğer hastalıkların ayırt edilmesini sağlar.
• Direkt radyografi: Röntgen filmlerinin çekilmesi ile kireçlenme tanısı konulabilir. Direkt radyografi ile kireçlenmenin şiddet derecesi hakkında da bilgi sahibi olmak mümkün değildir.

Kireçlenme nasıl tedavi edilir?

Hastalığın tedavisinin evre ve şiddete göre farklılık gösterdiği belirtilirken, tedavideki amaç ise aşağıda belirtiliyor.

• Hastanın ağrının giderilmesi
• Hastalığın ilerlemesini engellenmesi
• Hareketlerdeki kısıtlamanın ve günlük yaşam aktivitelerindeki zorlukların aşılması
• Hastalıkların tedavilerinin belirli bir planlama çerçevesinde ilerlemesi gerekirken, kireçlenme hastalığında ilk basamak ise hastanın eğitilmesi ile oluşur. Hastalar gelecekleri ve süreçleri ile ilgili bilgilendirilip, bu hastalığı yenmek ve bu hastalığın zararlarını görmemek için nasıl hareket etmesi gerektiği ve nasıl beslenmesi gerektiğini bilmelidir.

Yumuşak Doku Romatizmaları

Vücutta genel olarak görülen yorgunluk, ağrı ve doku hasarlarının romatizmal hastalıklar arasında olduğu düşünülür. Yumuşak doku hastalığı, birçok hastalığa neden olan bir hastalık olarak biliniyor. İş gücü kaybının temel nedenlerine bakıldığında ilk sırada yer aldığı görülür. Yumuşak doku hastalığı, genellikle 25-55 yaşları arasında görülen bir hastalıktır. Kadınlarda ise erkeklere göre daha sık görüldüğü belirtiliyor. Yumuşak doku hastalığının şu ana kadarki başvurular kontrol edildiğinde erkeklerde ve çocuklarda fazla rastlandığı görülmüştür.

Yumuşak doku hastalığının nedeninin tam olarak bilinmediği gözlemlenirken, stres düzeyi ile yakın ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Uyku bozuklukları, travmalar, psikolojik problemler ve yaşanılan kazalar; romatizma ve romatizmaya bağlı rahatsızlıkları tetiklediğinden bahsedilir.

Uzmanlar, yumuşak doku hastalarının vücutlarının genellikle bir kısmının daha çok ağrıdığını belirtmektedir. Bu hastalar, el ve ayaklarındaki şişkinliklerden ise sıklıkla yakınıyorlar. Hekim tarafından yapılan muayene sırasında şişliğe pek rastlanmadığı belirtilir. Yumuşak doku hastalarının belli bir kısmında ise gerilim tipi baş ağrısı görülmektedir. Bu hastalarda görülebilen diğer olumsuzluklar ise aşağıda sıralanmıştır.

• Sık idrara çıkma
• Çene eklemi ağrıları
• Kramplar
• Kulak çınlamaları
• Baş dönmeleri
• Depresyon

Yumuşak doku hastalığının risk faktörleri nelerdir? Her hastalığın temel risk faktörleri bulunurken, uzmanlara göre yumuşak doku hastalığı ise aşağıdaki risk faktörleri ile ilişkilidir.

• Uyku bozukluğu
• Yorgunluk
• Stresli yüksek çalışma temposu
• Psikolojik gerginlik
• Gribal Enfeksiyonlar
• Gürültü
• Uzun süre oturma veya uzun süre ayakta durma
• Bilgisayar başında sürekli aynı tekrarlayan hareketler
• Sürekli elektromanyetik strese maruz kalmak

Romatizma hastalıkları içerisinde yer alan yumuşak doku hastalığının sakatlık veya yaşamı tehdit edici olmadığı bilinmektedir. Ancak yumuşak doku hastalığı, başka hastalıkların oluşmasına kolaylıkla neden olabilir. Hastalığın gelişim göstermeden mutlaka tedavi edilmesi gerekirken, tedavi sürecinin uzun sürebileceği belirtilir. Yorgunluğu gidermek, ağrıyı azaltmak, uykuyu düzenlemek ve depresyonu tedavi etmek amacıyla başta ilaç tedavisine başlanır. Bu ilaçlar ise ağrı kesiciler, antidepresanlar ve uyku düzenleyici ilaçlardır. Hassas noktalar üzerine lokal enjeksiyonların yapılması da ihtimaller arasında yer alır.

Romatoid Artrit

İltihabı eklem hastalığı olarak tanımlanan romatoid artrit, eklemlerde hasara neden olmaktadır. Romatizmal hastalıklar içerisinde olduğunu söylemekle beraber, eklemlere bağışıklık sisteminin saldırmasını sağlayarak yıkıma yol açtığını bilinir. Genetik faktörlerin etkisiyle de ortaya çıktığı sadece eklemler değil eklemlerin yanında bir çok organda da hasar yarattığı bilinir.

En sık 30-50 yaşları arasında görülen romatoid artrit hastalığının kadınlarda ise erkeklere oranla 2-3 kat daha sık görüldüğü belirtiliyor. Dünyadaki tüm ülkelerde ve ırklarda görülebilen bir hastalık olarak bilinmektedir. Türkiye'de ise her 1000 kişiden 6'sında görüldüğü belirtiliyor.

Romatoid artrit hastalığı, haftalar ve aylar içerisinde yavaş ilerlemektedir. Sinsi şekilde başlayan ve ilerleyen hastalıklar arasında gösteriliyor. Elde parmak eklemlerinde, el bileklerinde ve dirseklerde bazı rahatsızlıklar görülür. Bunların başında ise ağrı ve şişlik gelir. Romatoid artrit hastalığında, eklemler genel olarak kötü etkilenir. Uzmanlar, kış aylarında yaz aylarına göre daha sık başladığını belirtmektedir. Eklemlerin dışında ise göz, akciğer, kalp ve deri gibi organları da etkileyebildiği tespit edilmiştir.

Bağ Dokusu Hastalıkları

Organları birbirlerine bağlayan, destekleyen ve koruyan geniş bir hücre dışı matrikse sahip biyolojik doku türüne bağ dokusu denilmektedir. Bağ dokusunun elastin ve kolajen isimli iki büyük yapısal protein molekülünden oluştuğu biliniyor. Kollajen ve elastinin inflamasyonu, bağ dokusu hastalığı olan hastalarda sıklıkla görülür. Bağ dokusu hastalıklarının romatizma ile ilişkisi bulunduğu belirtilirken, hastalığın teşhis edilmesinin ardından tedavisine başlanması gerekir.

Akut Eklem Romatizması

Akut eklem romatizmasının sinir sistemini, kalbi, eklemleri ve deriyi etkileyen bir hastalık olduğu biliniyor. Her yaş grubunda görülebilen akut eklem romatizma, genellikle 5-15 yaşları arasında görülmektedir. Hastalık belirtileri ise streptokoksik boğaz enfeksiyonlarından 2-4 hafta sonra karşımıza çıkar. Akut eklem romatizmasının belirtilerinin streptokoksik boğaz enfeksiyonlarının ardından ortaya çıktığı belirtilmektedir.

• Göğüs ağrısı ve solunum sıkıntısı
• Yorgunluk
• Eklem şişliği ve ağrısı
• Kardit
• Yüz ve ellerde istemsiz hareketler
• Deri altı nodülleri
• Deri döküntüleri

Hastalıkların oluşmasında neden ve nedenler olabilmektedir. Romatizma hastalıklarından akut eklem romatizmasının gerçek nedeninin tam olarak bilinmediği gözlemlenirken, boğaz enfeksiyonu geçirenlerin sadece bir kısmında görülür. Bu hastalarının bazılarında kalp tutulumu ve bazılarında eklem tutulumu ön plana çıkmaktadır. Romatizma hastalığının, bağışık sisteminin bakteri ürünleri ile kalp kası ve kapakçıkları arasındaki farkı ayırt edememesi olarak tanımlandığı gözlemlenir. Akut romatizma hastalığının belirtilerini taşıyan kişilerin teşhis için doktora gitmeleri şarttır. Uzman doktor tarafından tanı konulmasının ardından tedaviye başlarsınız.

Reaktif Artritler

Romatizma hastalıkları arasında yer alan reaktif artritler, genç ve orta yaş grubundaki erişkinlerde sıklıkla görülmektedir. Bağırsak enfeksiyonun ardından her iki cinsiyette eşit sıklıkta görüldüğü biliniyor. Erkeklerde ise kadınlara göre daha sık görüldüğü tespit edilmiştir.

Reaktif artritler hastalığının genetik faktörlerden oluşabileceği belirtilirken, etkilenen bireylerin %65-95 oranında HLA-B27 doku tipinin pozitif olduğu gözlemleniyor. Bağırsak enfeksiyonu veya ürogenital bölge enfeksiyonuna neden olan mikrobik etkenlere karşı bağışıklık sisteminin aşırı duyarlılığı ve yanıtı sonucunda reaktif artritlerin oluşması söz konusudur. Vücudun kendi dokularına reaksiyon vermesinin ardından aşırı duyarlılığın meydana geldiği gözlemlenir.

Sistemik bir hastalık olan reaktif artritler, belirli belirtileriyle ön plana çıkmaktadır. Hastalığın belirtilerinin ateş, bitkinlik ve ateş olduğu belirtiliyor. Genel olarak tek eklemi etkilerken, sayının 5'e kadar çıkabileceği açıklanmıştır.

Reaktif artritler hastalığı, romatizmal bir hastalık olduğundan diğer romatizma hastalıkları ile benzer tedavi süreçlerini işler. Hastalığın akut enfeksiyon döneminde teşhis edilmesinin çok zor olduğu bilinmektedir.Reaktif artritler hastasının tedavisinin kliniğe bakarak düzenlenmesi gerekir. Tedavinin DMARD grubu denilen hastalığın kontrolüne ilişkin adımlar atılmasıyla ilişkisi bulunur. Steroid olmayan ağrı kesici ilaçlar ise romatizma hastalıklarından reaktif artritler hastalığının tedavisinde kullanılmaktadır. Burada ilaçların dozlarını uzman doktorun belirlemesi gerekirken, hastanın ise tedavi sürecine uyması şarttır.

Gut Hastalığı

Romatizma hastalığı olarak gösterilen gut hastalığı, tam olarak romatizma hastalığı denilemez. Hastalığın aslında bir metabolizma hastalığı olduğunu belirtmek gerekiyor. Gut hastalığının sabaha karşı eklem ağrılarıyla kendini gösterdiği gözlemlenmiştir. Hastalığın genel olarak belirtilerinden aşağıdaki gibi bahsedebiliriz.

• Eklemlerin şişmesi ve ağrıların başlaması
• Ağrılar sebebi ile geceleri uyanmak
• Ağrıların kronikleşmesi ve şişen eklemlerde deformeler
• Böbreklerden kaynaklanan gut hastalığında karın ve bel ağrıları
• Gut ataklarını tetikleyen bazı nedenler bulunmaktadır. Aşağıda nedenlerini inceleyebilirsiniz.
• Hatalı ve aşırı beslenme
• Aşırı alkol tüketimi
• Ani ve şiddetli hastalık halleri
• Ekrem travmaları
• Yanlış diyet uygulaması
• İlaç tedavileri
• Geçirilen cerrahi operasyonlar

Belirtilen nedenler üzerinden yola çıkılırsa, hastalığın bazı evreleri bulunduğu da gözlemlenir. Gut hastalığı evrelerinin gelişim göstermeden teşhis edilmesi ve tedaviye başlanması gerekir. Gut hastalığının evreleri hakkında bilgi sahibi olmak istiyorsanız, aşağıdaki sıralamaya göz atabilirsiniz. Akut Atak: Eklemde ani başlayan ağrıların yanında 5-10 gün şişme ve ağrı hissetmesidir.

• İnterkritik Dönem: Bu dönem içerisinde şikayetlerin olmadığı gözlemlenirken, tekrardan şiddetli alevlenme ise kaçınılmaz olur.
• Kronik Gut: Hastalığın tedavi edilmemesi ile kronikleşmesi ve kalıcı sorunlara neden olmasıdır.
• Tofüslü Gut: Cilt altında veya dokularda tofüs isimli ürik asit kristallerinin bir araya toplanması ile birikintilerin oluştuğu dönem denilebilir. Aşırı birikim sonucunda ise "tofüs" meydana gelecektir. Genellikle ayak baş parmağının birinci tarak kemiğinde sıklıkla görülür. Herkesi aynı şekilde etkilemez. Bazı insanlarda ciddi sorunlara neden olmaz. Bazı insanlarda ise eklemlerde ağrıya ve hasara yol açan şiddetli kronik atakların meydana geldiği gözlemlenir. Kesin tedavisi olmayan gut hastalığının romatizmal bir hastalık olduğu bilinmektedir.

Ailevi Akdeniz Ateşi

Ailevi Akdeniz ateşi, ailesel bir hastalık olarak karşımıza çıkmaktadır. Anadolu bölgesinde yaşayan insanlarda sıklıkla görüldüğü gözlemleniyor. Tipik karın ağrısı öyküsü olmasının yanında aile anamnezi olması, kolşisin isimli bir ilaç başladıktan sonra şikayetlerin azalması şarttır.

Amiloidoz gelişmesinde ve buna bağlı böbrek yetmezliği oluşmasından ailevi Akdeniz ateşi hastalığından çok korkmaktadır. Böbrek yetmezliği sebebi ile ciddi miktarda protein kaçağı oluşabilir. Ayaklarda şişme ise diğer komplikasyonlar arasında bulunmaktadır. Ailevi Akdeniz ateşinin belirtileri nelerdir? Hastalığın çocukluk döneminde başlama ihtimali yüksektir. Genel olarak 1-3 gün arası sürerken, yaygın belirtileri ise aşağıda yer alıyor.

• Karın ağrısı
• Ateş
• Göğüs ağrısı
• Ağrılı şişen bilekler
• Kabızlığı takiben ishal
• Özellikle diz altında kızarıklar
• Şişmiş ve gergin testis torbaları
• Ailevi Akdeniz ateşi sebebi ile nöbetlerin görülme durumu vardır. Hastalığın belirtilerinin ortaya çıkmasının bazen 1 haftadan bile az olabileceği belirtilir.

Romatizma Nedenleri

Hastalıkların oluşmasında temel nedenler bulunurken, romatizma hastalıklarının genellikle aşağıdaki unsurlardan kaynaklı oluştuğu gözlemlenmiştir.

• Genetik Faktörler
• Cinsiyet ve Yaş
• Çevresel Faktörler

Genetik Faktörler

Aile içerisinde romatizma hastası olan bireylerin bulunması, hastalığın kalıtsal hale dönüşmesine neden olabilir. Genetik faktörlerin en etkili olduğu hastalıkların başında gelir. Romatizma hastası olan kişilerin aile bireylerinde de hastalığın bulunduğu gözlemlenir.

Cinsiyet ve Yaş

Kendi içerisinde farklı türlere ayrılan romatizma hastalıklarının genel olarak yaşlı insanlarda görüldüğü bilinmektedir. Ancak hastalığın her yaş grubunda görülebileceğini belirtmekte gerekir. Kadınlar ve erkeklerde görülme ihtimali bulunurken, kadınlarda görülme ihtimali ise erkeklere göre daha yüksektir.

Çevresel Faktörler

Çevresel faktörlerin etkili olduğu hastalıkların başında romatizmanın bulunduğu bilinir. Romatizma hastalıkları ile ilgili yapılan araştırmalarda, çevresel faktörlerin önemli bir etken olduğu tespit edilmiştir.

Romatizma Belirtileri

Romatizmanın belirtileri üzerinden hastalığın erken teşhis edilmesi söz konusudur. Belirtiler hakkında bilgi sahibi olunmaması ise hastalığın gelişim göstermesine neden olabilir. Romatizma belirtileri, hastalığa göre farklılık göstermektedir. Genel olarak ise aşağıdaki belirtilerle karşılaşabilirsiniz.

• Kas Ağrısı ve Kas Güçsüzlüğü
• Ciltte Döküntü Oluşumu ve Deri Sertliği
• Gözyaşı Azalması ve Ağız Kuruluğu
• Ani Görme Kayıpları
• Solunum Sistemi Sorunları
• Kalp ve Dolaşım Sisteminde Yaşanan Olumsuzluklar
• Sindirim Sistemi Şikayetleri

Kas Ağrısı ve Kas Güçsüzlüğü

Ağırlık, sertlik, hassasiyet, tutukluk, yanma, tükenme, spazm ve kramp olarak da tarif edilebilen kas ağrısının genellikle yerinin tam olarak belirtilmediği gözlemleniyor. Kas ağrısı sebebi ile hastanın uykudan uyandığı görülmez. Romatizma hastalıklarının temel belirtileri arasında yer almaktadır.

Ciltte Döküntü Oluşumu ve Deri Sertliği

Romatizma hastalıklarının belirtilerinden hastalığın ne olduğuna ilişkin teşhis konulabilir. Ciltte döküntü oluşumu ve deri sertliği, romatizma hastalıklarının belirtilerindendir. Deri sertliği sebebi ile kişinin derisinde bozulmalar kaçınılmaz olur.

Gözyaşı Azalması ve Ağız Kuruluğu

Romatizmanın belirtileri üzerinden yola çıkılır ise hastalığın erken teşhis edilmesi mümkündür. Teşhis edilmesinin ardından tedavisine başlandığını düşünürsek, teşhis için geç kalınmaması şarttır. Gözyaşı azalması ve ağız kuruluğu, romatizma hastalıklarının en sık görülen belirtileri arasında bulunur. Kuru göz, göz yaşının yetersiz halinde görülmektedir. Gözyaşında kalite bozukluğunun belirtisi olarak gösterilir.

Ani Görme Kayıpları

Türkiye'de en fazla görülen hastalıklar arasında romatizma hastalıkları bulunurken, hastalıkların genel belirtileri arasında ani görme kayıpları da yer alır. Görme bozuklukları, görememe ve ani olarak gerçekleşen görme kayıplarından şikayetçi olabilirsiniz.

Solunum Sistemi Sorunları

Solunum sistemi sorunları sebebi ile şikayeti bulunan insanlara ilişkin araştırmalar yapılmıştır. Bu araştırmalar sonucunda ise romatizma hastalıklarının sıklıkla görüldüğü gözlemleniyor. Solunum sistemi sorunlarından kaynaklı olarak şikayetleriniz var ise romatizmal hastalıklarla karşılaşabilirsiniz.

Kalp ve Dolaşım Sisteminde Yaşanan Olumsuzluklar

Romatizma hastalıklarının belirtilerinin çok geniş olduğu gözlemlenirken, kalp ve dolaşım sisteminde yaşanan olumsuzlukların hastalığın habercisi olabileceğini unutmamalısınız.

Sindirim Sistemi Şikayetleri

Yemek yeme sırasında sindiriminde problemler yaşıyorsanız, romatizma belirtisi olabileceğinden uzman doktora başvurmalısınız. Ancak, sindirim sistemi şikayetlerinin tek başına romatizmayı ifade etmeyeceğini bilmek gerekir. Diğer belirtilerle birlikte görülmesi halinde romatizma hastalıklarından şüphe duyabilirsiniz.

Romatizma Tanı ve Teşhis Yöntemleri

Bir hastalığın tedavisine başlanması için teşhis edilmesi gerekir. Romatizma hastalıklarının tanı ve teşhis yöntemleri nelerdir?

• Fiziki Muayene
• Tetkikler

Fiziki Muayene

Vücudun uzman doktor tarafından ilk olarak değerlendirildiği işleme denilmektedir. Fiziki muayene sonucunda romatizma hastalıklarının tanısı konulabilir.

Tetkikler

Bazı tetkikler üzerinden romatizma hastalıklarının kesin tanısının daha kolay konulabileceği gözlemleniyor. Romatizma belirtilerini gösteren hastaların aşağıdaki tetkiklere tabii tutulduğu bilinmektedir.

Radyografi Görüntüleme

Birçok hastalığın teşhis edilmesinde uygulanan radyografi görüntülemenin romatizma hastalıkların tanısında da uygulanması söz konusudur. Radyografi görüntüleme ile hastalığın evresi hakkında da bilgi sahibi olunuyor.

Kan Testi

Kan testlerinin hastalıkların teşhis edilmesi için uygulanan tetkiklerden birisi olduğu bilinmektedir. Romatizma hastalıkları için uygulanmaktadır. Kan testi sonucunda hastalığın kesin tanısı konulabilir.

Romatizma Risk Faktörleri

Bir hastalığın oluşmasını daha da artıran riskler bulunmaktadır. Romatizma risk faktörleri nelerdir? Romatizma hastalıklarının oluşmasında aşağıdaki faktörlerin etkisi bulunur.

• Kadın Olmak
• Aile Öyküsünde Romatizma Hastalığı Olan Bireyler
• Tekrarlayan Yaralanmalara Maruz Kalmak
• Cinsel İlişki

Kadın Olmak

Kadınlarda erkeklere göre daha fazla görülebilen bazı hastalıkların bulunduğu biliniyor. Bu hastalıkların başında ise romatizma hastalıklarının olduğu tespit edilmiştir.

Aile Öyküsünde Romatizma Hastalığı Olan Bireyler

Genetik hastalıklar nelerdir? Aile öyküsünde görülen hastalıklar arasında romatizma hastalıkları vardır. Ailenizde romatizma hastası olan birey veya bireylerin olmasının sizlerin risk altında olmanıza neden olabileceğini unutmayın.

Tekrarlayan Yaralanmalara Maruz Kalmak

Travmalar sonucunda romatizma hastalıklarının riski artar. Tekrarlayan yaralanmalara maruz kalmak ise hastalığın oluşumunu kolaylaştırdığı belirtilir.

Cinsel İlişki

Bazı romatizma hastalıklarının oluşmasında cinsel ilişkinin etkisi vardır. Risk faktörleri arasında yer aldığından bireylerin daha dikkatli olması şarttır.

Romatizma Komplikasyonları

Hastalıkların tedavi edilmemesi, geç tedavi edilmesi veya tedavi edilmesi sonucunda komplikasyonlar oluşabilir. Romatizmanın komplikasyonları ise aşağıda yer almaktadır.

• Osteoporoz
• Karpal Tünel Sendromu
• Kalp Sorunları

Osteoporoz

Kemik erimesi hastalığı olarak adlandırılan osteoporoz, ortopedik bölümü ile ilişkisi bulunan bir hastalıktır. Osteoporoz, romatizma hastalıklarının komplikasyonları arasında bulunur.

Karpal Tünel Sendromu

Karpal tünel sendromu, parmaklarda uyuşma ve özellikle gece vakitlerinde ortaya çıkan ağrıların ifade ettiği hastalıktır. Romatizma hastalıkları, gelişim göstermesi halinde komplikasyonlar doğurabilir. Bu komplikasyonlar arasında karpal tünel sendromu da bulunur.

Kalp Sorunları

Hiçbir hastalığın tedavi ertelenmemelidir. Romatizma hastalıklarının gelişim göstermesi ve tedavi edilmemesi halinde ciddi komplikasyonlarla karşılaşabilirsiniz. Bu komplikasyonlar arasında kalp sorunları da yerini alır.

Romatizma Nasıl Önlenir?

Hastalıkların oluşmasının önüne geçebilirsiniz. İhmaller, riskler ve diğer faktörler ile savaşmak için dikkatli olmanız gerekmektedir. Romatizma, çağımızın en sık rastlanan hastalık grupları içerisinde bulunmaktadır. Romatizma hastalıklarını oluşmadan önleyebilirsiniz.

Egzersiz ve Spor

Uzmanlara göre birçok hastalığın oluşmasının önüne geçebilirsiniz. Egzersiz ve spor yapmak ise başta romatizma hastalıkları olmak üzere birçok hastalığın oluşmasını engellemektedir.

Mevsime Duyarlı Hareket Etmek

Mevsim şartlarına göre giyinmek ve beslenmek gerekir. Kısacası mevsime duyarlı hareket etmek ile romatizma hastalıklarının önüne geçilmesi söz konusu olur.

İstirahat Etmek

Romatizma hastalıkları ile savaşmak için istirahat etmelisiniz. Gerektiği kadar dinlenmezseniz, birçok hastalığa daha kolay yakalanırsınız.

Beslenme ve Kilo Kontrolü

Beslenmesine dikkat etmeyen insanların hastalıklara kolaylıkla yakalandığı bilinirken, romatizma hastalıklarının beslenme ile doğrudan ilişkisi bulunur. Sağlıklı beslenme ve kilo kontrolü ile romatizma hastalıklarına karşı önlem alabilirsiniz.

Sık Sorulan Sorular

Romatizma ve romatizmal hastalıklarla ilgili insanların en çok merak ettiği sorular ve yanıtları ile ilgili bilgi sahibi olmanız gelecekte bu hastalıklarla karşılaştığınızda daha bilgili ve bilinçli davranmanızı sağlatacaktır. Romatizma hastalıkları ile ilgili sık sorulan sorular ve cevaplar nelerdir?

Romatizma hastalığının tedavisi nasıl yapılır?

İltihabi olmayan romatizmal hastalıklar ile iltihabi romatizmal hastalıkların tedavisinde farklılıklar vardır. Antienflamatuar ilaçların sıklıkla kullanılması için iltihabi olmayan romatizmal hastalıkların görülmesi gerekir.

Romatizma hastalığı tedavi edilmezse hangi sorunlara yol açar?

Tedavi edilmeyen romatizma hastalıklarının ciddi komplikasyonları olabilir. Kalp sorunları ve karpal tünel sendromu gibi problemlerle karşılaşabilirsiniz. Tedaviden kaçınmadan ve tedaviye ilişkin adımlar atmanız şarttır.

Stres ve üzüntü romatizmaya neden olur mu?

Stresin ve üzüntünün romatizmayı ağırlaştırabileceği tespit edilmiştir. Eklemlerde romatizma oluşumunda etkisi olduğu belirtilir.

Aşırı kilo romatizmaya neden olur mu?

Romatizmanın aşırı kilo ile doğrudan ilişkisi bulunmamasına rağmen beslenmenize dikkat etmelisiniz. Düzenli ve sağlıklı beslenme, romatizma hastalıklarından sizlerin korunmuş olmanızı sağlayacaktır.

Romatizmanın görülme sıklığı nedir?

Romatizma hastalıklarının görülme sıklığının yaş, cinsiyet ve ırk gibi faktörlere göre değişkenlik gösterdiği bilinmektedir. Genellikle 20-50 yaş arasındaki bireylerde görülür. Dünyadaki bütün milletler ve ülkelerde görülebilen bir hastalık grubudur.

Çocuklarda romatizma görülür mü?

Çocuklarda görülebilen hastalıklar arasında romatizma hastalıkları da bulunuyor. Ebeveynlerin daha dikkatli olması ve gerekli önlemleri alması gerekir.

Romatizma için hangi tedavi yöntemleri kullanılıyor?

Romatizma hastalıklarının çok geniş bir grup olarak incelendiği bilinirken, hastalıkların tedavisinde genellikle ilaç tedavisi yöntemine başvuruluyor.

Kaplıca ve termal tedaviler romatizma hastalığına iyi geliyor mu?

İltihaplı romatizma hastalarının kaplıca ve termal tedavi yöntemlerinden uzak durması gerekir. Kaplıca ve termal tedavilere başvurmadan önce doktorunuz ile görüşmelisiniz.

Romatizma hastalığı hamileliği etkiliyor mu?

Hollanda'da yapılan araştırmalara göre iltihaplı romatizma hastalarının gebelik döneminde düşük yapma ihtimallerinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Gebe kalmadan önce kadınların hastalıklarını tedavi etmeleri öneriliyor.

Romatizma hastaları tedavi ile tamamen iyileşebilir mi?

Erken teşhis edilen romatizma hastalarının tedavisinde daha başarılı sonuçlar elde edilmektedir. Bu durumun farkında olabilmek için bu hastalığın oluşturduğu belirtiler hakkında bilgi sahibi olmak gerekmektedir. Romatizma hastalarının tedavide olumlu sonuçlar elde etmeleri için tedaviye geç kalmamaları şarttır.

Soğuk hava romatizma ağrılarını tetikler mi?

Soğuk havanın romatizma ağrılarını etkilediği bilinirken, hava değişiminin ise doğrudan etkisi bulunduğu ifade edilmektedir. Romatizma hastalarının hava değişimi karşısında daha dikkatli olmaları önem taşır.

Romatizmanın alternatif tedavi yöntemleri bulunuyor mu?

Son yıllar içerisinde romatizma hastalıklarına yönelik alternatif tedavilerin geliştiği gözlemleniyor. Bitkisel ve doğal tedavi yöntemleri üzerinden romatizma hastalığının tedavisine ilişkin önemli adımlar atılmaktadır.

Romatizmaya hangi bölüm bakar?

Romatizma genel bir terimdir. Kas ve iskelet sistemini sürekli olarak etkisi altına alan hastalıkları ifade etmektedir. Romatizma ile kast edilen iltihaplı romatizma olmakla birlikte yetişkinlerde romatizma tedavisi dahiliye bölümü tarafından yürütülür. Eğer var ise romatoloji bölümü dahiliyenin alt bölümü olarak hizmet vermektedir. Çocuklarda da tedavi sürecini çocuk hastalıkları uzmanları yürütmektedir.

Romatizma hangi testlerle anlaşılır?

Romatizma kolayca teşhis edilebilen bir hastalık olsa da alt türlerinin tam olarak saptanabilmesi için laboratuvar testlerinin uygulanması gerekir. Hastanın yakınmalarla başvurmasından sonra tıbbi öykü alınır, şikayetleri dinlenir ve fiziksel muayene gerçekleştirilir. Sonrasında ise kan testleri, idrar testleri, mineral ve vitamin ölçümleri, bağışıklık sistemini ölçen testler, biyopsi ve görüntüleme teknikleri kullanılır.

Romatizma kaç çeşittir?

Romatizmanın en temelde iltihaplı romatizma ve iltihapsız romatizma olarak ikiye ayrıldığını söylemek mümkündür. Tuttukları bölgelere ve tutuş biçimlerine göre de iki temel grup altında on beş kadar romatizma çeşidi vardır. Kireçlenme, yumuşak doku romatizması, romatoid artrit, ankilozan spondilit, Behçet hastalığı, gut hastalığı, FMF, SLE, barsist başlıca romatizma çeşitleri olarak karşımıza çıkmaktadır.

Romatizma ağrıları ne kadar sürede geçer?

Romatizma ağrıları eklem bölgelerinde ve yumuşak dokularda ortaya çıkar. Sanıldığının aksine hava şartlarının romatizma ağrıları üzerinde etkisi yoktur. Ağrıları artıran ve azaltan; ataklar şeklinde devam etmesine sebep olan şey vücut sıcaklığı, doku kullanımı, hareketler ve yatılan – oturulan pozisyondur. Romatizma ağrıları, romatizmanın türüne göre de şiddetlenir veya hafifler. Genelde birkaç günlük ağrı nöbetlerinden sonra birkaç günlük sessiz dönem yaşanır. Bazı hastalarda ise ağrılar süreklidir ve ancak farmakolojik olarak ortadan kaldırılabilir.

Romatizma neyin belirtisidir?

Romatizma hastalıklarının birçoğu kalıtsal olarak aktarıldığından ötürü esasen ciddi bir sorunun belirtisi değildir. İltihaplı olmayan romatizmalarda ise romatizmanın ortaya çıkmasının sebebi eklemlerin kullanıma bağlı aşınması ya da aşırı yük binmesidir. Yani, iltihaplı romatizma söz konusu ise aile geçmişi romatizma hastalıkları açısından araştırılmalıdır. Eğer iltihapsız romatizma söz konusu ise de suç hayat tarzında aranmalıdır.

Romatizma geçici bir hastalık mıdır?

Romatizma denildiğinde akla yüzden fazla hastalık geldiğinden dolayı tüm romatizma hastalıkları için tek kalemde geçici ya da kalıcı demek mümkün değildir. İleri, iltihaplı ve orta seviyeli romatizma türlerinin tamamı kalıcıdır. Bazı romatizma türleri ise kompleks tedavilerden sonra tamamen ortadan kaldırılabilmektedir. Geçici olmayan romatizma hastalıklarında uygulanan tedavi yöntemlerinin temel amacı hastalığın ilerleme hızının yavaşlatılması ve belirtilerin dindirilmesidir.

Romatizma ile kireçlenme arasındaki fark nedir?

Eklem hastalıklarının birçoğu romatizma ana çatısı altında incelenmektedir. Kireçlenme de esasen bir romatizma hastalığıdır. Kısacası romatizma bir grubu ifade ederken kireçlenme doğrudan doğruya spesifik belirtilerle karakterize olan bir hastalığı ifade etmektedir. Kireçlenme Dünya üzerinde en çok vaka sayısına sahip olan romatizma hastalığıdır ve büyük oranda yaşam tarzına bağlı olarak gelişmektedir. Tedaviye cevap verme noktasında da oldukça iyi durumdadır.

Romatizma tedavisi ne kadar sürede yapılır?

Romatizma hastalığının türüne göre tedavi prosedürleri ciddi manada değişir. İltihaplı hastalıklarda çok daha efektif tedaviler uygulanırken iltihaplı olmayan romatizmalarda daha hafif tedaviler söz konusudur. Romatizma hastalıklarının birçoğu kalıcı olduğundan dolayı tedavi de kalıcıdır. Yani hastalık devam ettiği müddetçe tedavi de devam eder. Kalıcı romatizmalarda tedavinin amacı hastalığı ortadan kaldırmak değil belirtileri hafifletmek ve hastalığın ilerleme hızını durdurmaktır.

Romatizma bulaşıcı mı?

Romatizmanın ortaya çıkmasında genetik faktörler ve onlarca farklı çevresel faktör etkilidir. Çevresel faktörlerin genetik faktörleri desteklemesiyle beraber ortaya çıkan romatizmanın herhangi bir şekilde başka bir canlıya bulaşması söz konusu değildir çünkü romatizma hastalıklarının temelinde bakteriler, virüsler ya da mantarlar yatmaz. Doku hasarları ve genetik yatkınlık yatar ki bunların da bilinen hiçbir yolla başka bir insana bulaştırılması mümkün değildir.

Romatizma tehlikeli mi?

Romatizma hastalıklarının tamamı dokulara, kaslara ve eklemlere ciddi zararlar vermektedir. Gelişim süresinin uzun olması hastalarını belirtilere alışkın hale getirdiğinden dolayı hastalığın tehlikeli yapısı oldukça geç dönemde anlaşılabilmektedir. Tedavi edilmeyen romatizmaların tüm kasları ve eklem dokularını tahrip etmesi mümkündür. En ileri nokta yatağa bağlı bir yaşam gibi düşünülse de kalp kasları ve akciğer kasları da romatizmaya tutulabilmektedir. Yani romatizma hareket kabiliyetini alırken aynı zamanda ömürden de yemektedir. Daha ileri vakalarda ise kalp durması gibi durumlarla karşılaşılmaktadır.