Sizlere daha iyi bir hizmet sunabilmek için sitemizde çerezlerden faydalanıyoruz. Deneyimlerinizi kişiselleştirmek amacıyla KVKK ve GDPR uyarınca kullanılan çerezler bakımından daha fazla bilgi için Kişisel Verilerin Korunması Kanunu sayfasını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.

Kabakulak

Kabakulak, kabakulak virüsünün neden olduğu parotis bezlerinde (tükürük bezlerinde) şişme ile kendini gösteren ve birden ortaya çıkan viral bir hastalıktır. Bu hastalığa yakalanma aralığı sıklıkla çocukluk ve ergenlik dönemidir. Ancak bu hastalığı daha önce geçirmemiş olan yetişkinlerde de hasta ile temas halinde yine kabakulak görülebilir. Salgın dönemlerinde ya da toplu yaşanılan ortamlarda hastalıkla karşılaşma riski artmaktadır. Kabakulağın 15- 18 gün arası süren kuluçka dönemi vardır ve bu süre içerisinde herhangi bir belirti vermeden vücutta varlığını sürdürebilir. Kabakulak kendini genelde tükürük bezlerinde tek taraflı ya da çift taraflı genelde iltihaplı olmayan şişlik ile gösterir. Hastalığın tutulumu genelde tükürük bezlerinde görülse de nadiren de olsa pankreas, testis ve overler, sinir sisteminde de etkileri görülebilir menenjit, ensefalit, işitme kaybı ve testislerde iltihabi şişlik gibi komplikasyonlara da neden olabilir.

İnceleyen ve Onaylayan : Op. Dr. Eda Aydın

Kabakulak Hakkında

Kabakulak, kendini tükürük bezlerindeki şişme, yüzde tek veya çift taraflı dolgunluk belirtisi ile net bir şekilde gösterir. Viral bir hastalıktır dolayısı ile bulaşıcılığı yüksektir, hastayla aynı evde yaşayan insanların hijyene ve hastayla temas konusuna dikkat etmesi gerekir. Öksürük, hapşırık, aynı çatal kaşığı kullanma, hastayla yakın temas halinde bulunma bulaşıcılığı artıran durumlardır. Bulaşıcılığı artırmamak için hastanın diğer aile bireylerinden izole edilmesi gerekir.

Nedeni kesin olarak bilinmemekle birlikte yapılan araştırmalarda kabakulağa, kış sonu ve ilkbahar başlangıcında daha sık rastlandığı tespit edilmiştir. Başvuran ve tanılanan hastaların yüzdesi karşılaştırıldığında erkeklerde kadınlara oranla komplikasyonlara yakalanmaya daha sık rastlandığı tespit edilmiştir.

Kabakulak Nedir?

Kabakulak, kabakulak virüsünün neden olduğu bulaşıcı viral hastalıklar grubuna girer. Bulaşma genelde öksürme hapşırma ya da hasta olan kişiyle yakın temas halinde damlacık yoluyla olmaktadır. Bu hastalığın belirtileri arasında yüksek ateş, vücutta halsizlik ve kırgınlık, alt çene tarafında tek taraflı erkekler çift taraflı şişlik sayılabilir. Hastalığı bir kez geçiren kişiler doğal bağışıklama kazanır ve tekrar kendini gösterme riski yoktur. Genelde çocukluk ve ergenlik dönemlerinde görülse de hastalığı hiç geçirmemiş olan yetişkin ve yaşlılarda da görülmesi mümkündür. Gebelikte karşılaşılması riskli olan bu virüs düşük tehdidine neden olur, gebelerin özellikle ilk üç aylarında hasta olan bireylerden kesinlikle uzak durması gerekmektedir.

Kabakulak Nasıl Bulaşır?

Kabakulak viral bir hastalıktır ve hasta olan kişi bir başkasına kolaylıkla hastalığı bulaştırabilir. Başlıca bulaşma yolları arasında hasta olan kişiyle aynı ortamda bulunma, yakın temas halinde olma, öpme, öksürme, hapşırma, aynı kişisel eşyaları kullanmak sayılabilir.

Kabakulak belirtilerini hemen göstermeyebilir. Kuluçka dönemindeyken genelde hafif ateş, halsizlik ve iştahsızlık görülebilir fakat bu belirtiler başka hastalıklarla karıştırılabilir. Yüzdeki şişlik en önemli belirtilerindendir. Yüzde şişmeye başlamasından 5 gün önce ve 5 gün sonrası bulaşıcı olduğu dönemdir.

Kabakulağa yakalana kişilerin bulaşıcılığı önlemek adına, yüzde şişmenin başlamasından sonraki günlerde başkalarından uzak durmaları gerekir. Önceki günlerde belirti vermeden de varlığını sürdüreceği için diğer hastalıklarla karıştırılması olasıdır.

Kabakulak Nedenleri

Kabakulak hastalığına yakalanmanın nedeni bu hastalığı taşıyan paramiksovirüsün vücuda girmesidir.

Hasta olan kişilerden bu virüsün size geçmesi ile bir süre kendini gizleyebilse de genelde iki hafta içerisinde belirtileri kendini göstermeye başlar. Hafif veya yüksek ateş, halsizlik, alt çenede şişme ile bunlardan birkaçıdır. Hafif atlatılan vakaların kendiliğinden geçmesi mümkündür hatta hiçbir belirti bile göstermeyebilir. Ancak bu iyileşme süreci yine de kısa süreli olmayacaktır. Tamamen iyileşme ise yaklaşık olarak üç haftayı bulabilir. Neden olan virüsten tek korunma yolu temastan kaçınma ve özellikle aktif aşılamadır.

Paramiksovirüs

Paramiksovirüs; kabakulak hastalığına neden olan virüsün adıdır. Bilinen tek kaynağı insandır çevresel faktörlerden değil de insandan insana bulaşır. Dış etmenlere karşı oldukça dayanıklıdır. Bu virüs vücuda girdiğinde bir hafta kadar belirti göstermeden bekleyebilir yüzlerde şişme genelde bir hafta sonra görülür.

Genelde 9 ay-12 yaş arasındaki çocuklarda kendini gösteren bu virüs bağışıklığı olmayan erişkinlerde de görülebilir. Damlacık yolu ve temasla kolayca bulaşabilen bu virüsün belirtilerinde saydığımız durumlardan bir veya birkaçına rastlarsanız mutlaka bir doktora muayene olmalı kan tetkiklerinizi yaptırmalısınız.

Kabakulak Belirtileri

Kabakulak virüsü vücuda girdiğinde belirti vermeden bir süre bekleyebilir. Kabakulak hastalığı için en önemli belirti sayılan tükrük bezlerindeki şişlik, virüsün size bulaşmasından 5-7 gün sonra ortaya çıkabilir.

Diğer belirtileri arasında vücut ısısında yükselme, halsizlik, iştahsızlık da sayılabilir. Bu belirtilerin şiddetine göre hastalığı kendiliğinden müdahaleye gerek kalmadan da geçirmeniz mümkündür.

Belirtiler spesifik değildir, alt çene ve yüzde şişmenin ortaya çıkmasına kadar birçok hastalıkla da karıştırılabilme ihtimali vardır. Bu yüzden kuluçka evresindeyken teşhis etmek mümkün olmayabilir. Birkaç belirti ile birlikte kendini gösterip tanılandıktan sonra kabakulağın bulaşıcılığını azaltmak için hastanın izole edilmesi, eşyalarının kişiselleştirilmesi ve bu hastalığı geçirmeyen insanlardan özellikle bebekler ve gebelerle aynı ortamda bulunmaktan kaçınması gerekmektedir.

Ağrı ve Ateş

Viral olan hastalıklar içinde yer almasından dolayı kabakulak virüsü bulaşan hastaların bir süre sonra vücut dirençlerinde kırılma görülebilir. Ateşle kendini belli eden bu enfeksiyon belirtisine halsizlik ve kırgınlık da eklenir. Vücutta virüsün yol açtığı savaş şiddetli baş ağrılarına, iştahsızlığa neden olabilir.

Ateşle birlikte vücuda yerleşen zayıflık ve yorgunluk kas ağrılarına neden olur. Hastalığın geçirildiği şiddete bağlı olarak bu belirtilerin bir veya birkaçı aynı anda görülebilir ve nadiren çok şiddetli geçirilen iltihaplanmanın da olduğu vakalarda bulantı kusma da belirtiler arasında görülebilmektedir.

Kulak Çevresinde Şişme

Kabakulak virüsünün en belirgin belirtilerinden biridir. Parotis bezlerinde yani halk arasında bilinen adıyla tükürük bezlerinde aniden gelişen şişlik akla kabakulağı getirir. Bu şişlik tek taraflı veya çift taraflı olarak görülebilmektedir ve genelde iltihabik değildir. Yüzde, alt çene bölgesinden yanaklara yayılan ve özellikle kulağa yakın bölgelere kadar büyüyen şişme meydana gelir.

Ağrılı olarak kendini gösteren bu şişmeler tükürük bezlerinde, boğazda ve yutkunma sırasında şiddetli ağrıya neden olabilmektedir. Bu belirti ile karşılaşıldığı anda hemen bir sağlık kurumuna başvurulmalı ve zaman kaybetmeden tedavi sürecine başlanmalıdır.

Yutkunma Güçlüğü

Virüs vücuda yayıldıktan yaklaşık 5-7 gün arasında belirtilerini gösterebilir. Alt çene ve yanaklarda meydana gelen şişmenin eşlik ettiği diğer belirti ise yutkunma güçlüğüdür. Hastalığı geçiren bireylerde virüsün tutulumuna bağlı olarak tek taraflı veya çift taraflı olarak görülebilen şişmenin nedeni ile yemek yemek ve yutkunmak işkence haline gelebilir. İltihaplı görülen ve şiddetli seyreden olgularda şişlik kendini daha çok gösterir ve bu durum geçene kadar su bile içmekte zorluk çekebilir.

Kabakulak Tanı ve Teşhis Yöntemleri

Kabakulak virüsünün vücuttaki etkileri birçok hastalıkla benzerlik gösterebilir. Semptoma bağlı tanılama yapılan hastalıkta herhangi bir bulguyu gözden kaçırmamak için bu süreçte geçirilen tüm şikayetlerin atlanmadan hekime anlatılması gerekmektedir.

Tanılama sürecinde hekim tarafından yapılan fizik muayene sonrasında belirtiler değerlendirilir ve teşhis edebilmek için laboratuvar testleri istenir. Kabakulakta bakılan testler amilaz seviyesi ve vücuttaki lökosit seviyesidir.

Fizik Muayene

Kabakulak hastalığının belirtilerini göstermediği veya geç ortaya çıktığı durumlardan bahsetmiştik Tedaviye geç kalmamak adına hastalığın belirtilerinden herhangi biri ile karşılaşıldığı durumlarda hemen doktora başvurulması gerekir. Genelde fizik muayene ile teşhis edilebilen bir hastalıktır ve tipik klinik bulgusu alt çene ve yüzün yan kısımlarında şişlik görülmesidir.

Tetkikler

Kabakulak fizik muayene ile kolayca teşhis edilse bile belirtilerin ortaya çıkmadığı vakalarda kan ve idrar tetkiki ile teşhis edilebilir. İleri seviye olan durumlarda fizik muayene de ense sertliğinin görüldüğü durumlarda BOS (beyin omurilik sıvısı) a da bakılır. Yapılan bu tetkiklerde kabakulağı düşündüren iki önemli değer vardır; bunlardan birisi amilaz enziminin seviyesindeki yükselme, diğeri de vücudun savunma mekanizması olan ve enfeksiyon varlığını gösteren lökositlerdeki yükselmedir. Amilaz enziminin yükselmesi pankreasta bir tutulum olduğunu ve işlev bozukluğu varlığını işaret eder. Kabakulağın etkilediği organlardan birisi de pankreas olduğu için teşhisinde veya şüphe edilen durumlarda amilaz enziminin miktarına bakmak için hekiminiz tarafından kan ve idrar tetkiki istenebilir.

Kabakulak Risk Faktörleri

Kabakulak kişiden kişiye hızla bulaşabilen bir hastalıktır. Bu hastalığın risk faktörleri arasında sayabileceğimiz maddelerden ilki hastalığı hiç geçirmemiş ve aşılanmamış çocuklardır. Bununla birlikte gebelikte geçirilmesi de oldukça tehlikelidir. Tedavi edilmediği takdirde çok ciddi komplikasyonlara neden olan kabakulak, belirtilerin fark edilmesinden sonra kontrol altına alınıp tedavi edilmelidir

Yaş

Dünyada en sık karşılaşılan bulaşıcı hastalıklardan biri olan kabakulak genelde çocukluk dönemi hastalığı olarak bilinir. Çocuklarda da erken adölesan döneminde ve sıklıkla 5-9 yaşları arasında rastlanır. Bebeklik döneminde sık karşılaşılmamasının nedeni ise anne sütünden geçen antikorların bebeği ortalama olarak 9 ay korumasıdır. Ne kadar korumuş olsa da hastalığı geçiren kişi ile aynı ortamda olması ve yakın temasta bulunması bebekleri de risk altına almaktadır.

Kabakulak sadece çocuklarda görülmez, hastalığı hiç geçirmemiş olan yetişkin biri de hasta ile aynı ortamda bulunursa veya hastanın eşyalarını kullanırsa yine aynı riski taşımaktadır. Erişkinlerde geçirilen kabakulak hastalığın şiddetine ve kişinin bağışıklık sisteminin zayıf olmasına veya eşlik eden başka bir kronik hastalığının bulunmasına göre vücutta çocuklardan çok daha ciddi hastalıklara sebep olabilmektedir. Bunların birkaçı testislerde iltihaplanma, kalıcı işitme kaybı, nadiren diabetes mellitus olarak sıralanabilir.

Seyahat

Yapılan araştırmalar kabakulağın gelişmiş ülkelerde ve gelişmekte olan ülkelerde aşılama ile hastalıkla karşılaşma oranında ciddi azalmalar olduğunu göstermektedir. Ancak bu ülkelere olan göçler ve salgınlar bu riski tekrar artırmaktadır. Bu yüzden çocuk veya erişkin fark etmeksizin nüfus yoğunluğunun çok fazla olduğu az gelişmiş ülkelere yapacağınız seyahatlerden önce bulaşıcı hastalıklara karşı önlem almanız gerekmektedir.

Birçok ülkenin bağışıklama programında uzun zamandır bulunan KKK (Kızamık, kızamıkcık, kabakulak) aşısı bebeklik dönemi ve çocukluk döneminde olmak üzere iki doz şeklinde uygulanmaktadır. Böylece kabakulağa karşı aktif bağışıklı bir birey olacaktır. Bizim ülkemizde de bu şekilde bağışıklama programına dahildir. Hastalığı daha önce hiç geçirmemiş olan erişkin bireylerin seyahatlerinden önce toplum sağlığı merkezlerine veya aile hekimliklerine başvurarak KKK aşısı yaptırması önerilmektedir.

Bağışıklık Sistemi

Kabakulak bağışıklık sistemi ile doğrudan ilişkisi olan bir hastalıktır. Hafif seyreden olgularda da dahil olmak üzere bağışıklık sistemini etkilemektedir. Şiddetli durumlarda lökösit seviyesinde ciddi oranda yükselmeler görülür. Kronik hastalığı olan kişilerde daha şiddetli belirtilerle kendini gösterir ve komplikasyonlar da aynı şekilde daha şiddetli olabilmektedir, etkilenen organ sayısı veya nadir görülen kalıcı etkileri bu hastalarda daha da ilk sıralara taşınma riski taşımaktadır. Bağışıklık sistemi zayıf olan çocuklarda ya da yetişkinlerde yüksek ateşli kuluçka dönemini daha uzun süreli geçirilebilir veya virüs yayıldığı organlarda iltihaplanmaya neden olarak çocuklarda menenjit hidrosefali gibi yetişkinlerde ise kalıcı işitme kaybına, pankreatit e ve yumurtalıkların iltihaplanması ile kısırlığa varan ciddi hastalıklara sebep olabilmektedir.

Hastalıkla doğrudan baş etme yöntemi aşılamadır ve risk altında bulunan grupların mutlaka kabakulağa karşı aşı yaptırması gerekmektedir. Ülkemizde ücretsiz olarak uygulanan ve hastalığa yakalanmadan bağışıklama sağlayan kkk aşısını yaptırmak için bölgenizdeki hastanelere veya aile hekiminize başvurmanız önerilir.

Kabakulak Komplikasyonları

Kabakulak virüsünün neden olduğu bulaşıcılığı oldukça kolay olan bu hastalığın şiddetli geçirilmesi durumunda vücutta bazı komplikasyonlara neden olduğu tespit edilmiştir. Hastalık damlacık yoluyla temas ile ve aynı ortamda bulunmayla kolayca bir başkasına bulaşabilir. Hasta bir kişinin çevresindeki 4-8 kişiye bu hastalığı bulaştırabileceği yapılan araştırmalarla bizlere sunulmuştur. Kabakulağın komplikasyonlarına geçmeden önce bu hastalıktan korunmak için yapabileceklerimizi tekrar hatırlatalım. Hasta bireyleri özellikle evde gebe bebek ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişiden uzak tutmak adına izole etmelisiniz. Kullandığı eşyaları ayırıp bunlarla temastan kaçınmalı ve en önemli adım olarak da kabakulak aşınızı yaptırmanız gerekmektedir.

Kabakulağın 16-18 günlük kuluçka dönemi vardır ve bu dönemde hiçbir belirti vermeden kendiliğinden geçebilir veya kuluçka döneminde hafif ateş, baş ağrısı, halsizlik görülebilir. Kabakulak hastası olan kişiler tükürük bezlerinin şişmesinden önceki 5 gün ve sonrası 5 gün bu hastalığı bulaştırmaya daha da yatkındırlar. Genellikle bir iki hafta içerisinde iyileşebilen bir hastalıktır ancak bazen ciddi klinik tablolara ve komplikasyonlara neden olabilir. Hastalığa yakalanmış kişilerde meydana gelebilecek komplikasyonlar; kalıcı işitme kaybı, menenjit, ensefalit, pankreatittir…

Testis Tutulumu (Orşit)

Orşit, testislerin iltihaplanması demektir, kabakulağın erkeklerde en sık rastlanan komplikasyonudur, vücuda damlacık yoluyla giren kabakulak virüsü bazı olgularda kendini hafif klinik tablo ile gösterirken bazen de virüsün girdiği organlarda iltihaplanmaya neden olma ihtimali vardır. Testis iltihabı ergenlik dönemindeki erkek çocuklarında görüldüğünde ilk olarak akla kabakulak virüsü gelmelidir, bu yaş aralığındaki çocukların %5-%37 sinde testis tutulumuna rastlanmaktadır. Testis tutulumu teşhis edildikten sonra hastaya yatak istirahati önerilir ve medikal tedavi buna eşlik eder medikal tedavideki asıl amaç tutulumla birlikte gelişme riski olan testis atrofisinin önüne geçmektir.

Gebelik Döneminde Düşük Riski

Kabakulak genellikle çocukluk çağında görülen bir hastalık olsa da yetişkinlerde de görülebilmektedir. Yetişkinler arasındaki riskli gruplardan olan gebeler, bu hastalığı daha önce geçirmemişse hasta olan kişilerle kesinlikte yakın temasta bulunmamalıdırlar. Kabakulak virüsü ile gebeliğin ilk üç ayında karşılaşmak tehlikelidir. Hastalığa yakalanan gebeler özellikle ilk üç ay içerisinde geçirmiş ise düşük tehdidi ile karşılaşabilir. Yapılan araştırmalar ve incelenen vakalar doğrultusunda kabakulak virüsünün bebek üzerinde herhangi bir etkisi olduğu tespit edilmemiştir. Konjenital anomali, doğuştan gelen kalıcı hastalıklara veya vücutta hasara neden olmaz. Gebelikteki en önemli komplikasyonu düşük tehdididir. Kabakulak aşısı, kabakulak virüsünü de içeren canlı bir aşıdır. Bu yüzden gebelikte uygulanması mümkün değildir. Gebelerin tek korunma yolu bu hastalığı taşıyan kişilerden ve eşyalarından uzak durmak olacaktır.

Pankreas İltihabı (Pankreatit)

Pankreatit, pankreasın akut veya kronik olarak iltihaplanmasıdır. Pankreas iltihaplanması sıklıkla safra kesesi taşında veya aşırı alkol tüketiminde meydana gelir. Ancak ergenlik dönemindeki erkek çocuklarında görülmesinin ilk sıradaki nedenlerinden biri kabakulaktır. Kabakulak virüsünün girdiği organlarda iltihaplanmalara neden olmasının bir sonucudur. Sıklıkla yüzde iltihaplanma ve şişmelere yol açsa da bazı vakalarda pankreası da etkilemektedir. Vücuttaki amilaz enziminin seviyesinin ölçümü ile tespit edilen pankreatit, ilaçlı tedavi ve yeme içmenin bir süre kesilmesi, damardan beslenmeye geçilmesi ile tedavi edilebilir.

Beyin ve Omurilik Zarı İltihabı

Beyin ve omurilik zarı iltihabı kabakulağı en tehlikeli komplikasyonlarından biridir, ölümle sonuçlanabilir. Virüsün üst solunum yolları ile birlikte beyine ulaşması ile beyinde iltihaplanma (ensefalit), omuriliğe ulaşması ile omurilik zarında iltihaplanma (menenjit) görülür. Kabakulak tedavi edilmediği ve çok şiddetli geçirildiği takdirde bu komplikasyonlarla karşılaşılma riski vardır. Hastalığı geçiren kişilerde bilinç kaybı, nöbet ve şiddetli baş ağrısı görülüyorsa hemen bir doktora başvurması gerekmektedir. Bu komplikasyonların tespit edilmesi için tam bir fizik ve nörolojik muayene yapılır.

Kabakulak Nasıl Önlenir?

Kabakulak virüsü damlacık yoluyla insandan insana kolaylıkla geçebilir ve vücutta uzun süre kendini belli etmeden yaşayabilir. Viral hastalıklarda antibiyotik kullanımı etki göstermez. Bu yüzden antibiyotik kullanımı gereksizdir. Belirtiler görüldüğünde doktora başvurmalı ve şikayetlerinizi eksiksiz anlatmalısınız. Hekiminizde uygun gördüğü takdirde hafif geçirilen vakalarda hastalığın ilaçsız tedavisi mümkündür ve evde istirahat ile hastalığın geçmesi beklenir.

Bu dönemdeki şikayetlerinizden hafif ateş şikayetleriniz için ateş düşürücü kullanabilirsiniz. Yanaklardaki ağrılı şişlikler için soğuk kompres uygulayabilirsiniz. Vücuttaki genel halsizlik ve yorgunluğu azaltmak için bolca dinlenmeniz gerekmekte ve tükürük bezlerindeki ağrıyı daha da şiddetlendirmemek için katı gıdaları tüketmeyi azaltmalı bu dönemde daha çok sıvı gıdalar tüketmelisiniz.

Kabakulak Aşısı

Kabakulak virüsü ile baş etmede en etkili yöntem aktif aşılamadır. Kabakulak aşısı 2006 yılından itibaren ulusal aşı takvimimize girmiştir ve uygulanmaya başlanmıştır. Kabakulak aşısı kızamık ve kızamıkçık ile kombine olarak üretilmekte ve KKK (MMR) aşısı olarak uygulanmaktadır. Ülkemizde sağlık bakanlığının belirlediği aşılama takvimine göre bebeklere aşının ilk dozu 12. ayda, ikinci dozu ise ilkokul 1.sınıfta yapılır. Böylece tam bağışıklama sağlanmış olur.

Aşının içeriğinde bulunan kabakulak virüsü nedeni ile kabakulak canlı bir aşıdır. Bu yüzden gebelere uygulanmaması gerekir. Çünkü gebelikte uygulanması düşük tehdidini meydana getirir. Seyahat etmek durumunda olanlar için, özellikle umre ve hac ziyaretlerinde KKK aşısı toplum sağlığı merkezleri tarafından ücretsiz olarak yapılmaktadır. Seyahatlerinizden önce bu hastalığı daha önce hiç geçirmemişseniz bu kurumlara uğrayıp aşılama ile ilgili bilgi almanız önerilir.

Sık Sorulan Sorular

Kabakulak çok yaygın görülen bir hastalıktır. Bulaşıcılığı yüksektir ama birkaç önlem ile korunma mümkündür. Bu hastalıkla ilgili merak edilen başlıkları ele almadan önce hastalığın en önemli korunma yolunun aşılama olduğunu hatırlatalım. Birçok bulaşıcı hastalıkta olduğu gibi kabakulak için de baş etme yöntemi aşının yaptırılmasıdır. Doğal bağışıklama dediğimiz hastalığın geçirilerek bağışıklık kazanılması tehlikeli ve riskli bir yoldur ve birçok komplikasyonu vardır. Bu yüzden kendiniz ve aileniz için ilk adımınız bulaşıcı hastalıklara karşı aşı yaptırmak olmalıdır.

Kabakulak tedavisi nasıl yapılır?

Kabakulak, virüsün vücuda girmesinden yaklaşık bir iki hafta sonrasında kendini belli eden bir hastalıktır.

Kendine özgü bir tedavisi yoktur belirtiler açığa çıktıkça semptomlara yönelik tedavi uygulanır. Bunlar arasında hafif ateş, baş ağrısı, halsizlik, şiddetli durumlarda bulantı kusma görülebilir. Bunlardan herhangi birini yaşadığınızda hemen bir doktora başvurmanız gerekir. Fizik muayene ve tetkikler yapıldıktan sonra tedavi aşamasına geçilir. Eğer sadece belirtileri yaşıyorsanız bunları geriletmeye yönelik ateş düşürücü, ağrı kesici ilaçlarla birlikte evde bir hafta on gün kadar istirahat etmeniz önerilir ve hastalığın kendiliğinden geçmesi beklenir. Viral bir hastalık olduğu için antibiyotik tedavisine gerek yoktur.

Kabakulak komplikasyonlarla birlikte görüldüğünde tedavi hastalıkla birlikte komplikasyonları da geriletmeye yönelik olur. Komplikasyonları orşit, pankreatit, menenjit ve ensefalit ve nadiren kısırlık ve kalıcı işitme kaybı görülebilir.

Kabakulak tekrar eder mi?

Kabakulak virüsü ile bir kez karşılaşıldığında bağışıklık kazanılmış olur ve bir daha tekrar etmez. Virüsle bir kez savaşmış olan vücut ona karşı tüm savunma mekanizmasını oluşturmuştur ve tekrar karşılaşıldığında kolaylıkla baş edip vücutta kalıcı olmasına izin vermez. Çok nadiren gebelerde tekrar etme ihtimalinden söz edilmiştir ancak bununla ilgili yeterince vaka ile karşılaşılmadığı için genel bir durumdan söz edilmemiştir.

Kabakulak tedavisi yetişkinlerde ve çocuklarda farklılık gösterir mi?

Kabakulak hastalığının tedavisi yetişkinlerde ve çocuklarda farklılık göstermez. Belirtiler görüldükten sonra bulaşıcılığı devam ettiği için bu süreçte yetişkinlerin de çocukların da diğer insanlardan uzak durması gerekir. Tedavi yetişkinlerde de çocuklarda da semptomlara yöneliktir kullanılan ilaçlar farklıdır sadece. Bunlar ağrı kesici ve ateş düşürücülerdir.

Kabakulak kısırlığa neden olur mu?

Kabakulak virüsü genelde vücuttan hafif belirtiler vererek kendini gösterir. Ama bazı durumlarda çok ciddi komplikasyonlara da neden olabilir. Virüsün testislerde ve overlerde iltihaplanmaya neden olması daha önce belirttiğimiz komplikasyonlar arasındadır. Testislerdeki ve overlerdeki iltihaplanma giderilemez ve bunun önüne geçilemezse çok nadiren görülen etkiler arasında kısırlık da vardır.

Kabakulak ölüme neden olur mu?

Kabakulak virüsü belirtilerini gösterdiğinde ve hemen müdahale edildiğinde herhangi bir tehlike arz etmez. Ancak bağışıklık sistemi zayıf hastalarda görüldüğünde bundan daha ciddi tablolarla karşılaşılabilir. Komplikasyonlara müdahale edilemediği zaman menenjit, ensefalit gibi komplikasyonların ilerlemesi sonucunda ölümle sonuçlanabilir. Kabakulağın belirtileri arasında şiddetli baş ağrısı, bilinç kaybı ve nöbet gibi durumlar görüldüğünde hemen bir doktora başvurmanız gerekmektedir.

Kabakulak hastalığı olanlar nasıl beslenmelidir?

Tedavi sürecinde beslenmeye dikkat edilmesi gerekmektedir. Yüzde ve yanaklardaki şişmeye bağlı olarak yutma güçlüğü sorunu yaşayabilirsiniz. Bu durum geçene kadar beslenme takviminde değişiklik yapılması gerekmektedir. Katı gıdalarla beslenmeye ara verip bir süre sıvı ve çorba ağırlıklı beslenmek gerekmektedir. Çok sıcak ve çok soğuk yemektense yiyeceklerin ılık olarak tüketilmesi iyileşmeye katkı sağlayacaktır.

Kabakulak hastalığına hangi bölüm bakar?

Kabakulak belirti vermeye başladığı zaman veya şüphesi ile karşılaştığınız durumlarda doktora başvurmanız gerekir. Hastanelerin kulak burun boğaz bölümlerinden randevu alarak teşhis ve tedavi aşamasına geçebilirsiniz.

Bu hastalığı daha önce geçirmediniz ve de korunmak istiyorsanız o zaman aile hekimliğine başvurarak aşılama ilgili bilgi alıp aşınızı yaptırabilir kabakulak ile karşılaşmadan bağışıklama sağlamış olursunuz.

Kabakulak hangi aylarda daha çok görülür?

Kabakulak hastalığı aslında mevsime bağlı değildir, ancak kabakulakla ilgili yapılan bir araştırmada başvuran vakaların genelde kış sonu ve ilkbahar başında olduğu gözlemlenmiştir. Bunun sebebi kabakulak virüsü olarak bildiğimiz paramiksovirüsün soğuğa karşı dayanıklı olmasıdır. Sıcak havalarda canlı kalamayan virüs havaların soğuması ile birlikte kendini göstermeye başlar.

Kabakulak her iki tarafta da görülür mü?

Bu virüs, vücuda girdiği zaman tek taraflı veya çift taraflı kendini gösterebilir. Kabakulağın en belirgin özelliği alt çenenin arka kısmında, yüzün, kulaklara yakın tarafında şişlik görülmesidir. Bunun tek taraflı veya çift taraflı olması herhangi bir şeye bağlı olmaksızın herkeste farklılık göstererek ortaya çıkabilir.

İlgili Bölümler
İlgili Tedaviler