Burger (Buerger) Damar Tıkanma Hastalığı

Burger (Buerger) Damar Tıkanma Hastalığı Hakkında

Türkiye'de sık olarak ortaya çıkan Buerger hastalığı, tedavi edilmezse kangrene kadar ilerleyebilir. Böylelikle uzuv kesilmesine hatta hayati tehlikeye bile yol açabilir.

Buerger Hastalığı Nedir?

Tromboanjitis Obliterans olarak da bilinen Buerger hastalığı, sigaraya bağlı olarak küçük, orta çaplı atar ve aynı zamanda toplardamarlarda ortaya çıkan damar tıkanıklığı hastalığıdır. Buerger hastalığı, genel olarak ayakta ortaya çıkan ağrılı yara ve kangrenler ile kendini belli eder.

Buerger Hastalarının Şikâyetleri

Buerger hastalığı, genel olarak ayakkabı vurması olarak ortaya çıkan küçük yaralar ile kendini gösterir. Ayak parmaklarında yürüdükçe artan ağrılar, oluşan yaraların kapanmaması, ayak parmaklarını uyuşması, bunun dışında eldeki parmaklarda da uyuşma görülmesi ve topuklarda yaraların oluşması gibi şikâyetler, Buerger hastalarının doktora başvurdukları şikâyetler olarak gözlenmiştir.

Tanı Yöntemleri

Buerger hastalığının kesin tanısı, yapılacak olan bilgisayarlı tomografik anjiyo sonrasında koyulabilir.

Tomografik Anjiyo

Bilgisayarlı olarak uygulanan tomografik anjiyo, damar içi görüntüleme yöntemi ile vücutta yer alan damarların durumu hakkında bilgi alınabilen bir görüntüleme yöntemidir. Klasik olarak uygulanan tomografi esnasında, vücudun yalnızca kesitsel görüntülerine ulaşılabilmektedir. Alınan bu görüntülerde dokular ve organlar kesit halinde olduğundan daha detaylı bir inceleme için tomografik anjiyo kullanılır. Tomografik anjiyo görüntüleme yöntemi esnasında, ilaç koldan verilir. Kontrast maddenin atardamar sistemine karışmasıyla birlikte atardamar filmi ortaya çıkar. Bu yöntemin uygulanması için hastanın en az 4 saattir yemek yememesi gerekir. Ancak bu esnada ilaç kullanabilir. İnceleme esnasında giysi ve takılar çıkarılır. Böbrek hastalığı, guatr hastalığı ya da kalp hastalığı bulunuyorsa mutlaka haber verilmelidir. Tomografik anjiyo uygulamasında röntgen ışınları kullanıldığından, kontrast maddeler ile birleşen radyasyon alerjik etkileri ortaya çıkarabilir. Daha önce herhangi bir incelemede alerjik tepki yaşayan hastalarda bu yöntem kullanılmaz. Böbrek sorunlarında, ilerleyen şeker hastalıklarında, gebelikte veya gebelik şüphesi olduğunda, genel sağlık durumu kötü olanlara bu yöntem uygulanmaz.

Manyetik Rezonans Anjiografi

Manyetik rezonans anjiografi, klasik manyetik rezonans görüntüleme ile damar içi görüntülemeyi birleştirerek vücutta bulunan damarlar hakkında detaylı bilgi veren bir görüntüleme yöntemidir. Bu görüntüleme yöntemiyle istenilen planda kesitsel görüntüler alınabilir. Eğer gerekirse üç boyutlu olarak oluşturulabilir. Manyetik rezonans uygulaması, beyin, böbrek, akciğer, kalp, karın, kol, boyun ve bacaklar hakkında detaylı bilgi edinmek için kullanılır. İnceleme esnasında hasta, bir masa üzerine yatar. Cihazın bir bölümü açık olabilir. Genelde kontrast madde, hemşire tarafından damardan verilir. Hastanın yattığı masa, hiçbir fiziksel kuvvet uygulamaya gerek kalmadan cihazın içerisine otomatik olarak girer. Tüm inceleme bir saate yakın sürebilir. Normal şartlarda ciddi bir risk olmasa da kullanılan ilaçlara bağlı olarak alerjik etkiler görülebilir.

Buerger Hastalığı Epidemiyoloji

Buerger hastalığı; genel olarak Japonya, Hindistan, Endonezya ve İsrail'de görülür. Ülkemizde bölgelere ayırdığımızda, Karadeniz bölgesinde daha yüksek oranda görüldüğünü söyleyebiliriz.

Buerger Hastalığı Patoloji

Patoloji bölgesinde sinirler, arterler ve ven birbirine yapışıktır. Lezyonlar segmenttir ve damardan kesin sınır ile ayrıldığı görülür.

Burger (Buerger) Damar Tıkanma Hastalığı Nedenleri

Buerger hastalığı, sigara kullanımı ile sıkı sıkıya bir ilişki içerisindedir. Öte yandan genetik faktörler de hastalığı tetikleyebilir. Hayatında hiç sigara kullanmayan bir kişi, bu hastalığa yakalanmaz.

Genetik Nedenler

Buerger hastalığının sigara dışında bir nedeni bulunamamıştır. Ancak bazı uzmanlar, bu hastalığın genetik olarak nesilden nesile aktarılabildiğini belirtir.

Tütün Kullanımı

Buerger hastalığının en büyük nedeni tütün kullanımıdır. Buerger hastalığındaki her hastanın istisnasız olarak sigara kullandığı tespit edilmiştir. Genetik nedenlerle aktarıldığı iddiası bulunsa da henüz kesin olarak kanıtlanamamıştır. Tütün kullanımının hangi etkiyle Buerger hastalığını oluşturduğu da net olarak bilinmemektedir.

Burger (Buerger) Damar Tıkanma Hastalığı Belirtileri

Buerger hastalığı, kendisini şiddetli ağrılarla, normal olmayan fonksiyonlar ile gösterir.

El ve Ayaklarda Şiddetli Ağrılar

Ellerimiz ve ayaklarımız, günlük hayatta en çok kullandığımız organlardır. Hemen hemen her eylem esnasında ellerimizi ya da ayaklarımızı kullanırız. El ya da ayakta oluşan ağrılar, çok şiddetli seviyelere ulaşabilir ve günlük hayatımızı etkileyebilir. El ve ayakta yaşanan ağrıların en büyük nedeni travmalardır. Bu bölgelere alınan sert darbeler, hasara sebep olabilir. Travma etkenlerinin haricinde el ve ayaklar gün içerisinde çok aktif kullanılırsa da ağrıya sebep olabilir. El ve ayaklarda istiharede rağmen şiddetli bir şekilde ağrı devam ediyorsa, Buerger hastalığının belirtisi olarak görülebilir. Bu sebeple ağrılar yaşandığında mutlaka uzman bir doktor ile görüşülmesi gerekir.

İyileşmeyen Yaralar

Cilt bütünlüğünün herhangi bir sebeple veya çevresel bir etkenle bozulması sonrasında yaralar meydana gelir. Yaraların iyileşmesi süreci yaklaşık olarak 1 hafta içerisinde tamamlanır. Bazı durumlarda yaralar geç iyileşir, kapanmaz veya herhangi bir darbe almadan kendiliğinden oluşabilir. Tüm bunlar, bir hastalığın habercisi olabilir. Vücutta yer alan herhangi bir yara 6 hafta geçmesine rağmen iyileşmiyorsa, hala kabuk, kaşıntı gibi etkenler bulunuyorsa mutlaka dermatoloğa başvurulması gerekir. İyileşmeyen yaralar, Buerger hastalığını işaret edebildiği gibi kanserlerin belirtisi de olabilir.

El ve Ayaklarda Uyuşma ve Üşüme

El ve ayaklarda renklerin değişmesi, kan damarlarının tıkanması sebebiyle oluşabilir. Sigara, stres ya da soğuk hava, tüm bunları tetikleyebilir. Nadir de olsa romatizmanın belirtisi olabilir. Tüm bu saydığımız sebeplerin yanı sıra çeşitli ilaçların yan etkisiyle de el ve ayaklarda üşüme ortaya çıkabilir. Özellikle geçmiş yıllarda kullanılan migren ve kalp ilaçları, bu rahatsızlığı tetikleyebilir. Sebepleri arasında sigara yer alması da bu belirtiyi otomatik olarak Buerger hastalığı belirtisi haline getiriyor.

Burger (Buerger) Damar Tıkanma Hastalığı Risk Faktörleri

Her hastalıkta olduğu gibi Buerger hastalığında da bazı risk faktörleri bulunmaktadır.

Sigara ve Tütün Kullananlar

Yazımızın başından beri Buerger hastalığının sigara ile sıkı bir ilişkiye sahip olduğunu vurgulamıştık. Bugüne kadar yapılan testler sonucunda, Buerger hastalarının tamamının sigara kullanıldığı görülmüştür. Kesin olgularla bilinmese de Buerger hastalığının en büyük sebebi sigara ve tütün kullanımı olarak gösterilmektedir.

Aile Öyküsünde Buerger Hastalığı Olanlar

Buerger hastalığının, genetik olarak aktarıldığı da kabul edilmektedir. Birinci dereceden yakınlarında Buerger hastalığı bulunan kişilerde daha yüksek oranda ortaya çıktığı tespit edilse de bu kişilerin tamamının sigara kullandığı tespit edilmiştir.

Burger (Buerger) Damar Tıkanma Hastalığı Komplikasyonları

Buerger hastalığı, hastalık süresince veya sonrasında çeşitli komplikasyonlara sebep olabilir.

Ekstremite

Latince "kollar ve bacaklar" anlamına gelen ekstremite, kol ve bacaklarda oluşabilecek olan her türlü hastalığın genel adıdır. Buerger hastalığının hemen öncesinde de görülen bu hastalık veya ağrılar, hastalık sırasında ve sonrasında da görülebilir.

Tromboflebit

Tromboflebit, toplardamar duvarında yer alan enflamasyonların trombus oluşmasına verilen isimdir. Damar içerisindeki kan akımının durgun bir hale gelmesi, damarın intima tabakasında bir lezyon bulunması ve pıhtılaşmaya yakınlığının artmasıyla oluşur. Virchow tarafından ilk kez 1854'de ifade edilen hastalık, genelde gebelerde, yeni doğum yapan kadınlarda ve şişmanlarda görülür. Tromboflebit, Buerger hastalığının bir yan etkisi olarak da görülebilir.

Atardamar

Toplardamarda oluşan hasarların benzerleri atardamarlarda da oluşabilir. Bu sonuç ile birlikte yine çeşitli damar hastalıkları ile karşılaşılması mümkündür.

Venöz Tromboz

Venöz tromboz da toplardamar hastalığı olarak belirlenen, kan pıhtısının tromboz haline gelmesine denir. Oluşan bu pıhtı, toplardamarın kan aktarmasını engeller ve oluştuğu bölgede şişme ile birlikte ağrı meydana getirir. Venöz tromboz adı verilen rahatsızlık vücutta belli bölgelerde yer alan damarlarda oluşmaktadır. Bu bölgeler genel olarak bacaklar, baldırlar ve kalçalardır. Venöz tromboz, Buerger hastalığını yaşayan her 100 kişiden birinde yan etki olarak görülür.

Kangren

Vücuttaki tüm dokular, yaşayabilmek için kana ihtiyaç duyar. Kan, bu dokulara oksijen ve su gibi temel ihtiyaçları iletir. Bunun sürekli olarak sağlanması, sağlıklı bir vücut için gereklidir. Bazı olumsuz durumlarda bu sistem bozularak vücutta bulunan kan, belli bölgelere ulaşamaz. Kanın ulaşamadığı bölgelerde bulunan dokular da farklı bir görünüm alarak yaşamsal faaliyetlerini kaybeder. Bu duruma kangren denir. Halk arasında sıklıkla bilinen bir hastalık olan kangren, Buerger hastalığı tedavi edilmediğinde ya da dikkate alınmadığında ortaya çıkan bir komplikasyondur.

Burger (Buerger) Damar Tıkanma Hastalığı Nasıl Önlenir

Buerger hastalığının, genetik faktörlerden ve sigara ile tütün kullanımından kaynaklandığını belirtmiştik. Genetik faktörlerin günümüzde değiştirilemediğini varsayarsak, tek önlemin sigara ve tütün kullanmamak olduğunu söyleyebiliriz.

Sigara ve Tütün Kullanımını Bırakmak

Buerger hastalığı, yalnızca sigara ve/veya tütün kullanan kişilerde ortaya çıkar. Bu sebeple Buerger hastalığı için kesin bir önlem yöntemi olarak sigarayı hiç kullanmamak ya da bırakmak gösterilebilir.

Sık Sorulan Sorular

Bu bölümde, Buerger hastalığı ile ilgili sık sorulan sorulara yanıt vereceğiz.

Buerger Hastalığının İstatistikleri Nasıldır?

İstatistiklere göre yalnızca sigara içen kişilerde ortaya çıkan hastalıkta, cinsiyet faktörü herhangi bir önem teşkil etmemektedir.

Buerger Hastalığında Organ Kaybı Yaşanır Mı?

Buerger hastalığı, damar tıkanıklığına yol açabilen bir rahatsızlıktır. Bu sebeple tedavi edilmezse veya önemsenmezse kangren gibi sonuçları doğurabilir. Kangren ya da diğer damar hastalıkların ilerlemesi ise belli dokuların, dolayısıyla organların kaybı ile sonuçlanır.

Buerger Hastalığı Hangi İç Organla İlgilidir?

Buerger hastalığı, damarların tıkanması sonucunda ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Buerger hastalığı için atardamar ve toplardamar ile ilgili bir hastalık demek mümkündür.

Buerger Hastalarının Uygulaması Gereken Özel Bir Diyet Bulunuyor Mu?

Buerger hastalarının, uzman hekim tarafından tavsiye edilen ilaçları kullanması gerekir. Öte yandan Buerger hastası bir kişinin mutlaka sigarayı bırakması gerekir.

Buerger Hastalarının Bakımı Nasıl Yapılır?

Buerger hastaları, tedavi için çok geç kalmazsa bakıma muhtaç bir duruma gelmezler. Ancak durum kangrene kadar ilerlerse, hastanede ya da evde bir bakıma ihtiyaç duyarlar. Bu bakım da herhangi bir uzvu kırılmış bir hastanın bakımı ile aynı olacaktır. Psikolojik olarak herhangi bir bunalım yaşanması mümkün görülmediğinde, ekstra uğraşlara ihtiyaç yoktur.

Buerger Hastalarının Yaşamış Olduğu Sorunlar Nelerdir?

Buerger hastaları, yazımızda bahsettiğimiz yan etkiler ile sıkıntı yaşayabilirler. Uygulanacak olan doğru ve düzenli bir tedavi ve sigaranın bırakılması sonrasında sorun yaşanmadan hastalık sona erdirilir.

Alkol Kullanımı Buerger Hastalığına Sebep Olur Mu?

Hayır. Yapılan araştırmalar sonrasında Buerger hastalığı ile alkol kullanımı arasında bir ilişki saptanmamıştır.

Buerger Hastalığı Bulaşıcı Mıdır?

Evet. Buerger hastalığı, genetik olarak aktarılabilir. Ancak cinsel yolla ya da herhangi bir temas ile bulaşması mümkün değildir.

Buerger Hastalığı En Çok Hangi Bölgelerde Görülür?

Buerger hastalığı, genel olarak el, kol ya da bacakta görülür.

Buerger Hastalığının Seyri Nasıldır?

Buerger hastalığı, bireyin vücudunda ağrı ve yara olarak kendini gösterir. Ardından normalin dışına çıkarak dinmeyen bu ağrılar neticesinde toplardamar ve atardamarlar da hastalıktan etkilenerek şişlik oluşturur. Bu seviyede uzman doktor tedavisi şarttır. Aksi takdirde durum kangrene ve bazı uzuvların (hayati de olabilir) kaybedilmesine sebep olur.

Buerger Hastalığında Tamamen Kurtulmak Mümkün Mü?

Evet. Uygulanacak olan doğru ve düzenli tedavi ile Buerger hastalığından tamamen kurtulmak mümkündür.

Buerger Hastaları Hamile Kalabilir Mi?

Evet. Tedavi uygulandığında Buerger hastalarının tedavi kalmasında bir sakınca yoktur.

Burger (Buerger) Damar Tıkanma Hastalığı Neden Daha Çok Erkeklerde Bulunur?

Bu sebebin bilimsel bir açıklaması yoktur. Ancak toplumda erkeklerde sigara içme oranının daha yüksek olduğunu ve Buerger hastalığının da sigara ile bağlantılı olduğunu düşündüğümüzde, bu sebebin Buerger hastalığının erkeklerde daha çok ortaya çıktığı söylenebilir.

Burger (Buerger) Damar Tıkanma Hastalığı Cinsel Yolla Bulaşır Mı?

Hayır. Buerger hastalığı yalnızca genetik olarak aktarılan bir hastalıktır. Dokunma, cinsel yol ya da temas ile bulaşmaz.

Buerger Hastalığı Kısırlığa Sebebiyet Verir Mi?

Hayır. Buerger hastalığı, hiçbir cinsel fonksiyonu etkilemez.

Buerger Hastalığı Hangi Hastalıklarla Karıştırılmaktadır?

Buerger hastalığının belirtileri farklı hastalıklarla karşılaştırılsa da uzman hekim kontrolünde yapılacak teşhis işleminde kendine özgü bulguları olduğundan diğer hastalıklarla karıştırılmamaktadır.

Buerger Hastalığı Nasıl Fark Edilir?

Buerger hastalığı, vücutta oluşan şişlikler, iyileşmeyen yaralar ve el, ayaklarda oluşan üşümeler sonucundan hasta tarafından fark edilebilir.

Buerger Hastalığına Hangi Bölüm Doktorları Müdahale Eder?

Buerger hastalığı ile Algoloji-Anesteziyoloji ve Reanimasyon ile Genel Cerrahi ve Kalp ve Damar Cerrahisi bölümleri ilgilenir.

Buerger Hastaları Hangi İlaçları Kullanılır?

Buerger hastalığının tedavisinde; kan damarlarını genişleten ve bölgesel olarak kan akışını hızlandıran ilaçlar olan prostaglandinler, damarlar içinde oluşan pıhtıların eritilmesi için antikoagülanlar kullanılır.

Buerger Hastalığı Olan Anneler Bebek Emzirebilir Mi?

Evet. Buerger hastalığı, genetik haricinde herhangi bir yolla bulaşmamaktadır. Bu sebeple Buerger hastası olan anneler, bebeklerini rahatlıkla emzirebilir.

Buerger Hastalığına Ne İyi Gelir?

Buerger hastalığına yönelik uygulanan tedavinin yanında, hastanın da kendine göre önlemler alması mümkündür. Doktor tavsiyesi ile çeşitli bitkisel kürler deriye sürmek veya ağızdan almak yoluyla uygulanabilir. Ayrıca kan akışını artırmak amacıyla metabolizmayı hızlandıran bazı yiyeceklerin tüketimi de artırılmalıdır. E vitamini içeren besinler ise kanı daha akışkan hale getirdiklerinden dolayı mutlaka günlük olarak tüketilmelidir.

1. Hastalar ayaklarını sıcak ortamda tutmalıdır.
2. Tırnak bakımlarına özen göstermelidirler.
3. Kaliteli ve yumuşak tabanlı ayakkabı giymelidirler.
4. Sigara ve alkol bırakılmalıdır. Eğer alkol bırakılamıyorsa günde bir kadehe indirilmelidir.