Sizlere daha iyi bir hizmet sunabilmek için sitemizde çerezlerden faydalanıyoruz. Deneyimlerinizi kişiselleştirmek amacıyla KVKK ve GDPR uyarınca kullanılan çerezler bakımından daha fazla bilgi için Kişisel Verilerin Korunması Kanunu sayfasını ziyaret edebilirsiniz. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul edersiniz.

Tükürük Bezi Ameliyatı

Ameliyat Özeti
Anestezi Türü: Lokal / Genel Anestezi
Ameliyat Süresi: 1 - 6 Saat
Hastanede Kalma Süresi: 1 - 3 Gün
İşe Dönme Süresi: 3 - 8 Gün

Ameliyat ve tedavi süreçleri, kişiden kişiye farklılık arz edebilir. Ameliyat.com tedavi ve ameliyat özetlerinde, ortalama değer niteliği taşıyabilecek örnek tablolardan yararlanılmıştır.

Tükürük Bezi Ameliyatı Hakkında
Tükürük Bezi Ameliyatı Öncesi
Tükürük Bezi Ameliyatı Sonrası
Sık Sorulan Sorular

Tükürük bezleri vücudumuzda kulak önü, dilaltı, çene altı ve mukozadan gırtlağa kadar inen bölgede bulunurlar. Mukozadan gırtlağa inen bölümde yüzlerce olan bu bezler, diğer bölümlerde ikişer adet bulunur. Bu bezlerde enfeksiyonlar, taşlar ve tümörler nedeniyle hastalıklar oluşabilir ve bunların tedavisi için yapılan cerrahiye ise tükürük bezi ameliyatı adı verilir. Bu ameliyatların en yaygın nedenleri taş ve tümörlerdir.

Tükürük bezi ameliyatları genel olarak lokal anestezi altında yapılır ve bu ameliyatla tükürük bezlerinin tamamı alınmaz. Ancak bazı durumlarda büyük bir kesi ile bezlerin tamamının alınması gerekebilir. Boyundan ya da ağızdan yapılan bu ameliyatın, her ameliyatta olduğu gibi bazı komplikasyonları bulunabilir. Bu komplikasyonlar tükürük bezlerinin içinden geçen sinirlerin zedelenmesi nedeniyle yaşanabilir. Bu nedenle tükürük bezi ameliyatı kesinlikle alanında uzman olan kişilerce yapılmalıdır.

İnceleyen ve Onaylayan : Op. Dr. Eda Aydın

Tükürük Bezi Ameliyatı Hakkında

Geçmiş dönemlerde yapılan tükürük bezi ameliyatlarında genellikle bezler alınırdı. Ancak teknolojinin gelişmesi sayesinde yapılan ameliyatlar da farklılık kazanmıştır ve tükürük bezlerinin tedavi edilmesi yoluna gidilmiştir. Tükürük bezi ameliyatları kulak önü ve çene altı olmak üzere iki bölgede yapılır. Kulak önü tükürük bezi ameliyatlarında sinirler önem kazanır. Kulak önünde bulunan tükürük bezlerinin içinde önce iki dala ayrılan ve buradan da yüz bölgesine giden, daha sonra 5 dala ayrılan sinirler bulunur. Bu sinirler, kulak önü tükürük bezi ameliyatlarını oldukça önemli hale getirir. Ameliyat sırasında bu sinirlere zarar verilmemesi sağlanır. Taş ve tümör olması durumunda uygulanan bu ameliyatlarda, iyi huylu tümörler varsa yalnızca tümörler temizlenir. Kötü huylu tümörlerin olması durumunda ise sinirin bir kısmı ile birlikte tümör alınır. Alınan sinirlerin tamir edilmesi sonrasında ise ameliyat sona erer. Bu ameliyat “S” harfine benzeyen bir kesi ile ve genel anestezi altında uygulanır. Ameliyat sonrasında kesi dikilir ve bu bölgeye dren koyulur. Drenler, burada kan birikmesine engel olmak amacıyla koyulur.

Çene altı tükürük bezi ameliyatında ise yine genel anestezi uygulanır ancak nadir de olsa lokal anestezi yapılabilir. Çene altından yapılan kesi ile burada bulunan tükürük bezleri alınır ve yine kan toplanmasının önüne geçmek amacıyla dren koyularak kesi kapatılır.

Tükürük Bezi Nedir? Görevleri Nelerdir? Tükürük Bezi Türleri

Tükürük bezleri ağız bölgesinde çok sayıda bulunan ve tükürük salgılamakla görevli olan bezlerdir. Bu bezler küçük ve büyük bezler olarak iki gruba ayrılmaktadır. Büyük yani majör adı verilen bezler kulak önü ve altında yer alan parotis tükürük bezleridir. Bununla birlikte çene altında ve dilaltında bulunan büyük tükürük bezleri de bulunur. Majör yani küçük tükürük bezleri ise damaktan başlayıp yutağa kadar bulunan bezlerdir ve bunlar oldukça fazla sayıdadır. Daha çok ağız içerisinde, dudakta ve damakta meydana gelmektedir. Bu bezlerin görevleri ise şöyledir;

  • Tükürük bezleri ağzın ıslak tutulmasını sağlayan, mikroplara karşı dezenfekte görevi yapan, dişleri çürümekten koruyan ve sindirimin başlamasında görevli olan tükürükleri salgılar.
  • Tükürük bezlerinin içinde bulunan enzim sayesinde sindirim ağızda başlar.
  • Tükürük bezlerinin ürettikleri tükürüğün içinde bulunan lizozim gibi enzimler bağışıklık sisteminin korunmasında görev yapar.
  • Bu bezler ağız boşluğunun kurumasını önler.
  • Tükürük bezleri sıcak ve soğuk yiyeceklerin ısısını ayarlar ve bu sayede sindirim kanalının korunmasını sağlar.
  • Ağza alınan besinlerin sulanmasını ve yumuşamasını sağlayarak, yutmayı kolaylaştırır.

Parotis Tükürük Bezi

Parotis tükürük bezleri kulak önünden çene altına kadar uzanan tükürük bezleridir. Yüzün her iki tarafında bulunan bu bezlerin içinde yüz ve mimik hareketlerini yapılmasını sağlayan sinirler bulunur. Kafatasına ve yüzün kaslarına dağılan bu sinirler, parotis tükürük bezlerinin iç kısmında bulunur.

Submandibuler (Çene Altı)

Parotisten sonra ikinci büyük tükürük bezi olan bu bezler, çene altında iki tane bulunur. Bu bezlerin tükürük kanalları, ön kesici dişlerin yan taraflarından çene altına kadar uzanır. Yüz sinirlerinin bir kısmı bu tükürük bezlerinin yüzeyinden geçmektedir.

Sublingual (Dil Altı)

Dilaltı tükürük bezleri olan bu bezler dilin her iki yanında arka ve alt tarafta bulunur. Bu bezlerde üretilen tükürük, kanallar yarımıyla ağız içine boşaltılır.

Minör (Küçük) Tükürük Bezleri

Bu bezler ağız, yutak, gırtlak ve boğaz bölgesinde bulunur. Yüzlerce sayda olan bu bezler, bu bölgede bulunan mukoza adı verilen tabakanın nemli kalmasını sağlar. 24 saat boyunca tükürük üretilmesini sağlayan bu bezler, mukozanın kurumasını engeller.

Tükürük Bezi Hastalıkları

Tükürük bezlerinde zaman içerisinde farklı hastalıklar meydana gelebilmektedir. Bu hastalıklar tükürük bezi taşları, kistler, tümörler ve enfeksiyonlardır. Tükürük bezlerinde virüslerden dolayı hastalık olabileceği gibi bakterilerden dolayı da iltihaplanma olabilir. Ayrıca tedavi edilebilen bir hastalık olan kronik tükürük bezi iltihaplanması da görülebilir. Ayrıca bazı hastalıkların tetikleyicisi olan ağız kuruluğu hastalığı da tükürük bezlerinde görülebilen hastalıklardır. Bu hastalıklar içinde kötü olan hastalıklar, tümörler olarak bilinir. İyi huylu ya da kötü huylu olan tümörler, gerekli olan durumlarda ameliyat ile tedavi edilir.

Taş Oluşumu

Tükürük bezlerinde taş oluşumu kalsiyum açısından zengin olan taşlar nedeniyle oluşabilir. Bu taşlar incedir ve nedeni bilinmez. Gıda alımının azalması, dehidrasyon ve tansiyon ya da psikiyatrik olan bazı ilaçların alınması, bu taşların oluşmasını sağlayabilir. Tükürük bezlerinin içinde taş oluşması, bazen hiç belirti vermeyebilir. Bu taşlar bezlerin büyümesini sağlar ve ağrı yapar. Salgı kanallarının bir kısmını ya da tamamını kapatabilir. Bunun sonucunda salgının bir kısmı ya da tamamı engellenir. Bu problemin tedavi edilmemesi sonucunda ise enfeksiyon gibi hastalıklar oluşabilir.

Tümör

Tükürük bezlerinde iyi huylu ve kötü huylu tümörler bulunabilir. İyi huylu tümörlerin çok büyük bir kısmı parotis bezinde oluşur. Bu tümörlerin az bir kısmı ise çene altı ve dil altı tükürük bezlerinde de görülebilir. İyi huylu olan tümörler genellikle 30 ve 60 yaşları arasında görülür ve çoğunlukla kadınlarda ortaya çıkar. Bu tümörlerin tedavisi ise cerrahi olarak yapılır. Ameliyat ile yüzeysel olan tükürük bezleri alınır. Kötü huylu olan tümörler baş ve boyun bölgesinde görülür. Bu tümörlerin genel olarak sebebi bilinmez ancak genetik faktörlere, çevresel faktörlere, radyasyona maruz kalmaya ve enfeksiyonlara bağlı olduğu düşünülmektedir. Kötü huylu tümörler genel olarak parotis bezlerinde görülür. Bunun dışında çene altı, dil atlı ve diğer küçük tükürük bezlerinde de görüle ihtimali vardır ancak parotis bezine göre bu ihtimal daha düşüktür. Kötü huylu tümörlerin tedavisinde ameliyat tercih edilir. Tümör sinir dokusunda bulunmuyorsa tümörlü olan ve yayıldığı bölgeler ameliyat ile alınır. Eğer tümör çok yaygınsa ve sinir dokusunda bulunuyorsa ilaçla ve kemoterapi ile tedavi edilmesi gerekir.

Enfeksiyon

Tükürük bezi enfeksiyonu bakteriler sonucunda oluşur. Genellikle tükürük bezi olan yaşlı kişilerde rastlanılan bu durum bebeklerde de doğumdan sonraki bir kaç hafta içinde görülebilir. Bu enfeksiyonlar tedavi edilmezse ciddi hastalıklara dönüşebilir. Tükürük bezlerinde yerleşen enfeksiyonlar ağrı, şişme, yutmada zorlanma gibi durumlara neden olur. Bu belirtiler kabakulak rahatsızlıklarında görülür. Tükürük bezi enfeksiyonları kabakulak dışında yetersiz sıvı alımı olan ya da bağışıklığı düşük olan kişilerde de görülebilir. Bazen ateş ile birlikte ciltte kızarıklık ve hassasiyet gibi durumlara da neden olabilir. Bu enfeksiyonların ilaçla tedavi edilmesi yeterli olmaktadır.

Tükürük Bezi Ameliyatı Türleri

Tükürük bezi ameliyatları kulak önü ve çene altı tükürük bezleri için uygulanır. Bu ameliyatlardan önce tükürük bezlerinde var olan hastalık tespit edilir ve ona göre ameliyatın şekli belirlenir. Bu ameliyatlar, genel anestezi altında yapılabileceği gibi lokal anestezi altında da uygulanabilir. Ameliyatlarda yapılan işlemler de ameliyatın türüne göre değişiklik gösterecektir.

Kulak Önü Tükürük Bezi Ameliyatı

Kulak önü tükürük bezlerinde genellikle tümörden dolayı ameliyat yapılır. Burada bulunan tümörlerin %80’i iyi huyludur. İyi huylu tümörler için ameliyat yapılırken tükürük bezinin yüzeysel kısmı alınır. Kötü huylu olan tümör için ameliyat yapılıyorsa da bezin tamamı alınabilir.

Kulak Önü Tükürük Bezi Özellikleri

Kulak önü tükürük bezi, parotis bezi olarak da bilinmektedir. Bu bezlerin en önemli özelliği içinde bulunan sinirlerdir. Bu sinirler kafatasına ve yüz bölgesine ulaşır. Bu bezlerde oluşan kötü huylu tümörler yüz felcine neden olabilir. Burada bulunan sinirler yüz mimik hareketlerinin yapılmasını sağlar. Kulak önü tükürük bezleri burada bulunan mukozanın sıvı kalmasını sağlar.

Kulak Önü Tükürük Bezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Parotis bezi ameliyatları taş, enfeksiyon ve tümör oluşumu nedeniyle yapılmaktadır. Bu ameliyatlar küçük bir kesi yardımıyla yapılabilir. Bu bezlerin ameliyatında genel olarak bezin tamamı alınmaz nacak bazı durumlarda bezlerin alınması da söz konusu olabilir. Ameliyat sırasında, bu bezlerin içinde bulunan sinirler büyük önem taşır. Bu ameliyat sonrasında geçici ödem ve geçici felç durumları yaşanabilir. Ancak sinirlerin zarar görmesi kalıcı felç durumlarına da neden olabilir. Kalıcı felç olması sinirlerin zarar gördüğü anlamına gelir ve mutlaka tedavi edilmesi gerekir.

Tümör veya Taşın Alınması

Parotis bezi ameliyatında tümör ve taşın alınması için genel ya da lokal anestezi uygulanabilir. Ancak bu ameliyat için genellikle genel anestezi tercih edilir. Ameliyat sırasında küçük bir kesi yapılır ve tümörlü olan yüzeysel bölge alınır. Eğer taş oluşumu varsa yalnızca, burada olan taşlar alınır ve bölgeye kan toplanması için dren yerleştirilir. Bu drenler 1 ya da 2 gün sonra çıkarılır. Ameliyat, kesinin dikilmesi ile tamamlanır.

Tükürük Bezinin Alınması

Kulak önü tükürük bezi ameliyatlarında, bazen bezin tamamının alınması da söz konusu olabilir. Bu bezin alınması için kötü huylu tümörün olması gerekir. Bu tümürlerin etkilediği tüm bölgeler ile birlikte bezin tamamı da alınabilir. Ameliyat yine genel anestezi altında yapılır ve bezler alındıktan sonra bölgeye kan toplanmaması için dren takılır. Ameliyat sorasında sinirlerin zarar görmemesi için doktorların çok dikkatli olması gerekir. Tümör nedeniyle zarar gören sinirler varsa bunlar da alınır ve vücudun başka bir bölgesinden alınan sinirler ile tamir edilir. Ameliyat bu işlemden sonra biter ve drenler takıldıktan sonra kesi olan bölge dikilerek ameliyat tamamlanır.

Çene Altı Tükürük Bezi Ameliyatı

Çene altı tükürük bezi ameliyatı genellikle taş ve tümör oluşumu nedeniyle yapılmaktadır. Bu bölge için yapılan ameliyatlarda genellikle genel anestezi uygulanır ancak bazı durumlarda lokal anestezi de uygulanabilir. Bu ameliyat yapılırken çenenin iki parmak altında kesi açılır. Çünkü çene altı tükürük bezlerinde bir takım sinirler bulunmaktadır. Bu sinirler dil ve yüz kaslarını etkileyen sinirlerdir ve ameliyat sırasında bu sinirlerin zedelenmesi söz konusu olabilir. Bu nedenden dolayı ameliyat olacaksanız özellikle alanında uzman bir doktorun ameliyatınızı yapması gerekiyor.

Çene Altı Tükürük Bezi Özellikleri

Çene altı tükürük bezleri çene altında iki tarafta bulunur. Kulağın alt kısmında bulunan bu bezlerin görevleri dişlerin çürümesini önlemek, ağızda oluşan bakterilerin dengesini düzenlemek ve ağızla alınan besinlerin sindirilmesine yardımcı olmaktır. Çene altı tükürük bezlerinin salgıları ön dişlerin arka kısmına boşalır.

Çene Altı Tükürük Bezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Çene altında bulunan tükürük bezlerinin ameliyatı yapılırken hastalara genel anestezi uygulanır. Çene altından açılan kesi yardımıyla önce cilt altına, buradan da tükürük bezlerine ulaşılır. Tükürük bezlerinde bulunan taşlar ya da tümörler, bu şekilde alınır. Bazen bu bezlerin taamının alınması söz konusu olurken bazen de tamamı alınabilir. Ameliyat için gerekli işlemeler yapıldıktan sonra kan toplanmasını önlemek amacıyla dren takılır ve dikiş atılarak ameliyat tamamlanır. Ameliyat sırasında, bu bezlerin içinde bulunan sinirlere çok dikkat etmek gerekir. Bu sinirlere zarar verilmesi dilin uyuşmasına ya da hastanın gülerken yüzünde asimetri oluşmasına neden olabilir.

Tümör veya Taşın Alınması

Çene altında bulunan tükürük bezindeki taşlar ön kısımda, orta kısımda ya da arka kısmında bulunabilir. Ön kısımda bulunan taşlar lokal anestezi ile kolayca alınabilir. Orta kısımda bulunan taşlar da genel anestezi altında yapılan ameliyat ile alınır. Arka kısımda bulunan taşlar ise bezin tamamıyla birlikte alınmaktadır. Bu bölgede iyi huylu tümör varsa, bezin yüzeysel kısmında bulunan tümörlü bölge alınır ve ameliyat tamamlanır. Kan toplanmasını önlemek amacıyla dren takılır ve kesi yeri dikilerek ameliyat tamamlanır.

Tükürük Bezinin Alınması

Çene altı tükürük bezi ameliyatlarında tükürük bezinin tamamen alınması durumu, kötü huylu tümör olması ya da taşın arka kısımda bulunması gibi durumlarda uygulanır. Bu işlemin yapılması için ameliyat sırasında genel anestezi uygulanır. Hastanın çene altında açılan kesi sonrasında tükürük bezinin tamamı alınır ve sinirlere zarar vermeden ameliyat tamamlanır. Eğer sinilere zarar verildiyse ya da tümör nedeniyle zarar gören sinirler varsa, bunlar ameliyat sırasında alınır ve vücudun başka yerlerinde bulunan sinirler ile tedavi edildikten sonra ameliyat tamamlanır. Kan toplanmasını önlemek amacıyla dren takılır ve dikiş yapılarak ameliyat tamamlanır.

Kimler Tükürük Bezi Ameliyatı Olamaz?

Bu ameliyat şeker hastaları, yüksek tansiyon hastaları, kalp hastaları, hamileler ve emziren anneler için uygulanmaz. Bunun dışında her yaş grubuna uygulanabilir ve büyün bir risk içermez. Hamilelik ve emzirme dönemi sonrasında ise bu ameliyat güvenle yapılabilir.

Tükürük Bezi Ameliyatı İstatistikleri ve Başarı Oranları

Tükürük bezi ameliyatlarındaki başarı oranı tümörün cinsine ve doktorun uzmanlığına bağlıdır. Bu ameliyatların uygulanması sırasında sinirlere zarar verilmesi olasılığı yüksektir ancak ameliyatların başarı oranları geçmişten beri oldukça yüksektir. Kötü huylu olan tümörlerde ameliyatın başarı oranı tümörün hangi çeşitte olduğuna ve yayılma hızına göre değişmektedir. Ancak erken teşhis ile bu alanda çok sayıda başarı sağlanmıştır.

Tükürük Bezi Ameliyatı Hangi Uzmanlık Alanına Girer?

Tükürük bezleri ağız ve kulak bölgesinden yutak borusuna kadar olduğu için Kulak Burun Boğaz alanına girer. Dolayısıyla bu bezlerin ameliyatları da KBB uzmanları tarafından yapılmaktadır.

Ameliyatın Yapılacağı Hastane Şartları

Bu ameliyatın yapılacağı hastane şartları çok iyi olmalıdır. Ameliyat yapılmadan önce hastalara bazı tetkikler yapılmalıdır. MR, Bilgisayarlı tomografi ve iğne yoluyla yapılan tespit gibi işlemlerin yapılabilmesi için gerekli donanımların olması ve hastanenin kesinlikle steril olması gerekir.

Anestezi Gerekir mi?

Kulak önü ve çene altı için yapılan ameliyatlarda genel olarak, genel anestezi kullanılmaktadır. Doktorlar gerekli görüldüğü durumlarda lokal anestezi de kullanılabilir ancak bu durum nadir olarak görülür.

Refakatçi Gerekir mi?

Tükürük bezi ameliyatlarından sonra hastaların 2 ya da 3 gün hastanede kalması gerekebilir. Bu nedenle refakatçi gerekir. Ancak lokal anestezi altında yapılan ameliyatlardan sonra hastalar aynı gün taburcu edilebilir. Bu durum ile alakalı doktorunuz sizlere dikkat etmeniz gereken tüm bilgileri verecektir.

Ameliyatta Kullanılan Cihazlar

Ameliyatlar sırasında özel cihazların kullanılmasına gerek yoktur. Ameliyatta yalnızca kesi ve tümörün çıkarılması için gerekli aletler ile birlikte drenler kullanılır.

Ameliyat Fiyatları

Bu ameliyatın fiyatları, ameliyatın yapıldığı hastaneye, doktorun uzmanlığına, ameliyat türüne ve hastanede kalış süresine göre değişiklik gösterir.

Tükürük Bezi Ameliyatı Öncesi

Tükürük bezi ameliyatı yapılmadan önce bazı tetkiklerin yapılması ve bezde olan hastalığın türünün belirlenmesi gerekir. Hastalık türüne göre ameliyat yöntemi de belirlenecektir. Ayrıca ameliyat öncesinde ameliyat süreci planlamalıdır. Doktorunuz gerekli tahlillerin yapılmasını isteyecek ve sizleri yapılması gereken diğer işlemler hakkında bilgilendirecektir.

Tetkikler

Ameliyat öncesinde doktorunuz bazı testlerin yapılması isteyecektir. Bu sayede hastalığın tespiti yapılabileceği gibi varsa tümörün de türü belirlenir. Ayrıca hastanın genel durumu hakkında da bilgi sahibi olunur.

Fiziki Muayene

Tükürük bezi ameliyatı öncesinde fiziki muayene şarttır. Doktorunuz bu muayene sırasında şikayetlerinizi ve tedavi geçmişinizi inceler. Hastalığın seyri hakkında fikir sahibi olur ve hangi testlerin yapılması gerektiğinin belirler.

Biyopsi

Biyopsi sırasında tükürük bezlerinde bulunan taşlar ya da tümörler hakkında fikir sahibi olunabilir. Gelişen teknoloji sayesinde küçük bir iğne ile biyopsi yapılabilir. İğne, tümörün olduğu bölgeye sokulur ve buradan bir örnek alınarak hemen tahlile gönderilir. Gerekli görüldüğü durumlarda ise kesi açılmak şartıyla biyopsi yapılabilir. Patolojiye gönderilen örnek sonucunda hastalığın türü belirlenir ve ameliyatın başarılı olması için biyopsi yapılması oldukça önemlidir.

MR

Doktorunuz tükürük bezlerindeki büyüme ve hastalık hakkında bilgi sahibi olmak için MR, yani bilgisayarlı tomografi de isteyebilir. MR sayesinde tükürük bezindeki tümör ya da taş oluşumu tespit edilebilir.

Anestezi Kontrolü

Bu ameliyat sırasında hastaya anestezi verileceği için, hastanın ameliyat öncesinde uygun olup olmadığı bilinmelidir. Anestezi kontrolü, bu konuda uzman olan hekimler tarafından yapılır ve anesteziye alerjiniz olup olmadığı belirlenir.

Kan Testi

Kan testleri ile hastaların kanında enfeksiyon olup olmadığı ölçülür. Eğer tükürük bezindeki sorun enfeksiyon nedeniyle geliştiyse, bu doğrultuda bir tedavi uygulanır. Ayrıca kan testleri ile başka bir hastalığın olup olmadığı da belirlenebilir.

Rutin Ameliyat Testleri

Yukarıdaki testlerin dışında her ameliyat yapılmadan önce uygulanan rutin testler de bulunur. Bu testler sayesinde hastanın ameliyat için uygun olup olmadığı belirlenir. Ameliyat öncesinde uygulanan rutin testler; HIV, Anti HCV, tam kan sayımı, biyokimya, kan grubu tespiti ve PTZ gibi testlerdir.

Ameliyat Öncesi Sigara ve Alkol Tüketimi

Bütün ameliyatlarda olduğu gibi tükürük bezi ameliyatı öncesinde de kesinlikle tütünlü mamullerden ve alkolden uzak durulması gerekiyor. İyileşmeyi geciktiren bu etmenlerin ameliyattan bir hafta önce bırakılması, doktorunuz tarafından tavsiye edilecektir.

Kullanılan İlaçların Hekim Tarafından İncelenmesi

Yüksek tansiyon, şeker hastalığı gibi hastalıklar için düzenli olarak kullandığınız ilaçlarınız varsa, bunları ameliyat öncesinde mutlaka doktorunuz ile paylaşmalısınız. Özellikle kan sulandırıcı ilaçlar ve antibiyotik kullanımı ameliyat sürecini etkileyecektir.

Kan Sulandırıcı İlaç Kullanımı

Kan sulandırıcı ilaçlar ameliyat sırasında kanamanın artmasını sağlar. Bu nedenle ameliyat olmadan birkaç gün önce bu ilaçları kullanmayı bırakmanız gerekir.

Antibiyotik Kullanımı

Bazı antibiyotikler, ameliyattan sonra verilecek olan kas gevşetici ilaçların etkisini arttırabilir, bu da yan etkilerin artması anlamına gelir. Bu nedenle kullanmış olduğunuz antibiyotik varsa ameliyattan önce doktorunuza bildirmeniz gerekir.

Diğer İlaçlar

Ameliyattan önce anti depresan, yüksek tansiyon ve şeker hastalığı için alınan ilaçların da birkaç gün önceden bırakılması gerekir. Bu ilaçlar, alınacak olan diğer ilaçlar ile etkileşime girebilir ya da kan dolaşımını etkileyebilir.

Alınan Tedaviler Kapsamında İnceleme

Tükürük bezi ameliyatından önce doktorunuz tarafından daha önce almış olduğunuz tedaviler detaylı olarak incelenecektir. Bunun nedeni, hangi ilaçların alındığının kontrol edilmesidir. Bu ilaçlar işe yaramadıysa ve yapılan tedavi yeterli olmadıysa daha etkili ilaçlar ve daha etkili tedaviler uygulanacaktır.

Operasyon Planının Hazırlanması ve Hasta Bilgilendirme

Yapılan tahliller ve muayene sonrasında hastaların ne zaman ve ne şekilde ameliyat olacaklarının planı yapılır. Bu planlama, hastalar ile paylaşılır. Hasta, ameliyat öncesinde ve sonrasında neler yapacağı ile ilgili tüm bilgileri edinir. Ameliyat süreciyle ilgili doktor ve hasta karşılıklı olarak anlaşır ve ameliyatın hazırlıklarına başlanır.

Ameliyata Hazırlık

Tükürük bezi ameliyatından önce ameliyat yapılacak yerin, hastanın ve ekibin hazırlanması gerekir.

Ameliyathanenin Hazırlanması

Ameliyattan önce ameliyathane ortamının eksiksiz olarak hazırlanması gerekir. Bu işle görevli olan yetkili hemşireler ve diğer yardımcılar tarafından ameliyat için gerekli olan tüm ekipmanlar hazırlanır ve kontrol edilir. Ortamın tam olarak steril olması sağlanır.

Ameliyat Ekibinin Hazırlanması

Ameliyat ekibinin de ameliyat için hazır olması gerekir. Her doktorun ve hemşirenin steril olması, ameliyat önlüklerini giymesi ve eldivenlerini takması gerekir. Ameliyat sırasında bone ve ağızlık da kullanılır. Ameliyat ekibi, ameliyatı yapacak olan doktorun da hazırlanmasına yardım etmelidir.

Hastanın Hazırlanması

Hastalar ameliyat öncesinde gerekli kıyafetin giyilmesi ve ameliyathaneye gelinmesi için yardım alırlar. Hastanın tam olarak ameliyat için hazır olması gerekir. Hastaya anestezi verildikten ve uyuşma sağlandıktan sonra ise ameliyata başlanabilir.

Ameliyat Öncesi Beslenme ve Diyet

Ameliyat öncesinde özel bir diyet programı yapmaya gerek yoktur. Tükürük bezi ameliyatı genel anestezi ile yapılmaktadır ameliyat yapılacak hasta ameliyattan önce en az 8 saat bir şey yiyip içmemelidir. Ameliyattan önce hastanın midesi tamamen boş olmalıdır. Bu sayede anestezi daha çabuk etki edecektir.

Tükürük Bezi Ameliyatı Sonrası

Tükürük bezi ameliyatından sonra hastaların genel olarak bir ya da iki gün hastanede kalması gerekir. Bunun sebebi hem hastanın gözetim altında tutulması hem de ameliyat sırasında yerleştirilen drenlerin çıkarılmasıdır. Hastalar taburcu olduktan sonra ise 3 ya da 4 kez pansumana gitmelidir. Ameliyat sonrası dikişler varsa bunlar 5 ya da 7. günde alınacaktır. Hastalar bir hafta sonra banyo yapabilir ve rutin hayatına dönebilir. Ameliyat sonrasında ağrı kesici ve antibiyotik kullanımı gerekir.

Ameliyat Günü

Hastalar ameliyattan çıktıktan sonra birkaç saat dinlenme odasına alınır. Hastanın anesteziden uyanmasının ardından ise normal odaya nakil edilir. Hasta ilk gün sıvı ile beslenir. Ardından yavaş yavaş katı gıdalara geçiş yapılabilir. Ameliyatın ilk günü hastanın ayağa kaldırılması gerçekleşir.

Ağrı

Ameliyat sonrasında katlanılması zor olan şiddetli ağıların yaşanması ihtimali oldukça düşüktür ancak mutlaka ağrı olacaktır. Bunun önlenmesi için hastalara ilk birkaç gün ağrı kesici tedavisi uygulanır.

Ayağa Kalkma

Hastanın ayağa kalkması aynı gün içinde gerçekleşir. Tükürük bezi ameliyatı çok ağır bir ameliyat değildir, bu nedenle hastalar ayağa kalkarken zorlanmaz.

İlaç Kullanımı

Hastaların ilk 4 ya da 5 gün biraz ağrısı olacaktır. Bu ağrının giderilmesi için doktorunuz ağrı kesiciler verecektir. Bunları düzenli olarak kullanmanız gerekir. Bunun yanında ilk 3 ya da 4 gün için, enfeksiyon kapma ihtimaline karşı önlem olarak antibiyotik kullanmanız gerekir.

Beslenme ve Diyet

Tükürük bezi ameliyatından sonra özel bir diyet uygulamanız gerekmez. Bu ameliyat sonrasındaki ilk gün sıvı gıdalar ile beslenirsiniz. İkinci günden başlayarak, katı gıdaları sıvı ile birlikte almanız gerekir. Daha sonra ise tamamen katı gıdalara geçiş yapabilirsiniz.

Pansuman - Kontrol

Bu ameliyat sonrasında dikişlerinizin kontrol edilmesi ve drenlerin alınması için 2.gün hastaneye gitmeniz gerekir. Ayrıca dikişlerinizi bir hafta sonra alınacağı için en az 3 kez pansuman yaptırmanız gerekecektir. Pansuman sırasında ise gerekli kontroller yapılacaktır.

Gözetim Süresi

Hastaların gözetim süresi iki gün olarak belirlenir. Gelişecek herhangi bir komplikasyona karşı hastaların 2 gün boyunca hastanede kalması gerekir.

Riskler, Yan Etkiler, Komplikasyonlar

Tükürük bezi ameliyatı, tükürük bezlerinin içinden sinirlerin geçmesi nedeniyle riskleri olan bir ameliyattır. Kulak önü tükürük bezi ameliyatından sonra en fazla görülen komplikasyonlar, enfeksiyon olması, yüz sinirlilerinde geçici ya da kalıcı felç, ödem, kulak memesi tarafında his kaybı oluşması, terleme sendromu, kanama ve yüzde kızarma şeklindedir. Çene altı tükürük bezi ameliyatlarında ise dil hareketlerinde kısıtlama, enfeksiyon, kanama olması, yüz sinirlerinin ağız kısmında kalıcı ya da geçici felç yaşanması ve ödem şeklindedir.

Mimik Kaybı

Mimik kaybı, hem çene altı hem de kulak önü tükürük bezleri ameliyatından sonra karşılaşabilecek bir durumdur. Mimik kaybının yaşanmasının nedeni, ameliyat sırasında yüz sinirlerinin zedelenmesi ya da bu sinirlerin bir kısmının alınmasıdır. Bu durumun sonuncuda hastalar gülerken yüzlerinde asimetri oluşabilir ya da yüz hareketlerini yapamaz hale gelebilir. Bu durumun düzeltilmesi için hastalar tekrar ameliyat edilmeli ve zarar gören sinirler tamir edilmelidir.

Dudak Hareketleri Bozukluğu

Dudak hareketleri bozukluğu çene altı tükürük bezi ameliyatlarında görülür. Dudak ve yanaklara açılan sinir kanaları bu kısımda bulunur. Ameliyat sırasında bu sinirlere zarar gelmesi, hastaların gülerken yüzünde asimetri oluşmasına neden olur. Dudağın bir kısmı aşağı doğru çekilir ve bu da kozmetik olarak hastaların sıkıntı yaşamasına neden olur. Bu durumun tamir edilmesi için tekrar ameliyat gerekir.

Alın Hareketleri Bozukluğu

Kulak önü tükürük bezlerinin kafatasına uzanan sinirleri bulunur. Bu sinirlerin zarar görmezi durumunda alın hareketlerinde sıkıntı yaşanır. Hastalar alınlarını hareket ettiremez ya da bir kısmını hareket ettiremeyecek duruma gelebilir. Bu durumum düzelmesi için de sinirlerin tamir edilmesi gerekir.

Yanak Hareketleri Bozukluğu

Yanak hareketleri bozukluğu her iki ameliyat sırasında da meydana gelebilir. Yanaklara uzanan sinirlerin alınması ya da zarar görmesi hastaların gülerken ve konuşurken yüzlerini hareket ettirememelerine neden olur. Bunun sonucunda ifadesiz bir yüz meydana gelir ve bu durumun düzeltilmesi için sinirlerin tamir edilmesi gerekir.

Ödem

Tükürük bezi ameliyatlarından sonra hastalara kan toplanmasını önlemek amacıyla dren takılır. Ancak buna rağmen ödem oluşma ihtimali görülebilir. Ödem nedeniyle geçici felç yaşanabilir. İç bölgede oluşan ödem sinirlere baskı yapar ve geçici olarak hareket kaybına neden olabilir. Bu durum ise 3 ile 5 gün arasında düzelir.

Enfeksiyon

Ameliyat sonrasında kesi yapıldığı ve bu kesiğe dikiş atıldığı için enfeksiyon alma ihtimali vardır. Dikişlerin enfeksiyon almaması için mutlaka düzenli olarak pansuman yapılması gerekir. Pansuman bittikten ve dikişler alındıktan sonra ise mutlaka bu bölgenin steril tutulması gerekir. Doktorunuz tarafından enfeksiyon kapılmaması için antibiyotik kullanımı önerilecektir.

Alerjik Reaksiyonlar

Bu ameliyat sonrasında hastanın nadiren de olsa alerjik reaksiyon göstermesi söz konusu olabilir. Bu alerjiler anesteziden kaynaklanabileceği gibi başka bir durum sebebiyle de görülebilir. Bu reaksiyonlar kızarıklık, ateş, baş dönmesi gibi reaksiyonlardır ancak kısa sürelidir.

Anestezi Komplikasyonları

Anesteziden sonra hastaların bazılarında baş dönmesi, mide bulantısı, baş ağrısı, kızarıklık ve ateş görülebilir. Bu komplikasyonlar genellikle ilk 48 saat içinde yaşanır ve hastanede gözetim altında olan hastalara, bu komplikasyonlar olması durumunda hemen müdahale edilir. Bu komplikasyonlar da kısa sürer ve geçicidir.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

Ameliyat sonrasında banyo yapma, günlük yaşama dönme ve yaranın steril tutulması gibi konularda doktorunuzdan bilgi almanız gerekir. Ameliyat sırasından bu konulara özen göstererek iyileşmenizi hızlandırabilirsiniz.

Duş Alma

Tükürük bezi ameliyatından yaklaşık 1 hafta sonra banyo yapılabilir. Doktorunuz bu konu hakkında detaylı bilgi verecektir.

Sıcak - Soğuk Uygulama

Ameliyat sonrasında yara olan bölgeye sıcak ya da soğuk uygulamanız gerekemez. Sıcak ve soğuk ortamlar terlemeye ya da üşümeye neden olarak dikişlerin enfeksiyon almasına ve yaranın geç iyileşmesine neden olabilir.

Dikişler

Ameliyat sonrasında takılan drenler 2 gün sonra alınırken dikişler bir hafta sonra alınacaktır. Eğer kendiliğinden kaybolan dikişler ile ameliyat tamamlandıysa, dikişlerin alınmasına gerek kalmaz. Bazı durumlarda doktorunuz 5. Gün dikişlerin alınmasını isteyebilir. Bu durum tamamen iyileşmeniz ile alakalıdır.

Ameliyat Sonrası Fizik Tedavi

Ameliyat sonrasında herhangi bir fizik tedavinin uygulanmasına gerek yoktur. Ancak geçici felç yaşanması durumunda, kısa süreli fizik tedavi uygulanır. Bu program ile geçici felç olan bölgenin tekrar aktif hale gelmesi sağlanır.

Ameliyat Sonrası Estetik Gerekir mi?

Ameliyat sonrasında estetik uygulama yalnızca kalıcı felç durumlarında gerekebilir. Eğer yüzün bir bölgesinde kalıcı felç yaşandıysa ya da sinirler zarar gördüyse, sinirlerin tamir edilmesi estetik ameliyat ile birlikte yapılabilir. Bazı hastalar için de mimik kaybı tedavisi için botoks önerilebilir.

Ameliyat Sonrası Beslenme ve Diyet

Bu ameliyat sonrasında ilk 6 saat hasta, sıvı ya da katı hiçbir şey ile beslenemez. 6 saat geçtikten sonra ise ilk 24 saat için sıvı ile beslenebilir. İkinci gün sıvı ve kayı gıdalar birlikte alınır. Yaşlaştık olarak 48 saat sonra ise hastalar normal şekilde beslenmeye başlayabilir.

Doktor Kontrolleri

Bu ameliyat sonrasında doktor kontrolleri sık sık yapılacaktır. Ödemi geçici ya da kalıcı felç, enfeksiyon gibi durumlar kontrol edilir ve bu durumlar varsa gerekli müdahale zaman kaybetmeden yapılır. Ameliyat sonrasında ilk bir hafta sık sık doktor kontrolü yapılacaktır.

İyileşme Süreci

Bu ameliyat sonrasında hastaların iyileşme süreci 6 ile 8 gün arasında değişir. Ancak kalıcı ya da geçici felç gibi durumların yaşanması sonucunda iyileşme 5 ya da 6 aya kadar uzayabilir.

Sık Sorulan Sorular

Tükürük bezi ameliyatı olmadan önce aklınızda bazı sorular ve endişeleriniz olabilir. Bunların giderilmesi için ameliyat öncesinde elinize bir kâğıt kalem alıp, aklınıza gelen tüm soruları yazmalı ve bunlar hakkında doktorunuzdan bilgi almalısınız. Her ameliyat gibi bu ameliyatın da bazı riskleri vardır ve ameliyatın başarılı olması için her ayrıntıyı bilmeniz gerekecektir. Çünkü bu tür ameliyatların başarılı olması doktor kadar hastaya da bağlıdır.

Ameliyatsız Tükürük Bezi Enfeksiyonu Tedavi Edilebilir mi?

Tükürük bezi enfeksiyonlarının ameliyatsız olarak tedavi edilmesi mümkündür. Bunun için bol bol sıvı alınması gerekir. Bu sıvılar ağız yoluyla ya da serum şeklinde alınabilir. Bununla birlikte antibiyotik ilaçlar ve steril edilmiş ılık bir bez ile kompres yapılarak da enfeksiyonun tedavisi mümkün olabilir. Tükürük akışının sağlanması için ekşi ve şekersiz olan şekerlemeler tüketilebilir ya da bol bol portakal suyu içilebilir.

Tükürük Bezi Ameliyatı Zor Bir Ameliyat mıdır?

Bu ameliyat, uzman bir cerrahın elinde oldukça kolay ve basit bir ameliyattır. Ameliyatın zor olan kısmı, sinirlerin zarar görmemesidir. Eğer taş ya da iltihaplanma için ameliyat yapılıyorsa, oldukça kolay olacaktır. Ancak tümör ameliyatları biraz zorlayabilir ve özen gerektirir.

Tükürük Bezinin Tamamı Hangi Durumlarda Alınır?

Tükürük bezinin tamamı, bezlerde taş olması ya da tümörün kötü huylu olması gibi durumlarda alınır. Bu durumların dışında yüzeysel olarak alınması söz konusu olur.

Tükürük Bezi Ameliyatı Kaç Saat Sürer?

Ameliyatın ne kadar süreceği ne için yapıldığına, tümör varsa bulunduğu yere, büyüklüğüne ve cinsine göre değişiklik gösterecektir. Eğer basit işlemler için ameliyat yapılıyorsa 1 ya da 2 saat sürer. Ameliyat kötü huylu tümörlerin temizlenmesi için yapılıyorsa yaklaşık olarak 3 ya da 4 saat sürecektir. Eğer tümörle birlikte boyun ve lenf bezlerinde temizlik de yapılması gerekiyorsa, ameliyat 5 ya da 6 saat sürecektir.

Ameliyat Sonrası İz Kalır mı?

Ameliyat sırasında yapılan kesi normal dikişler ile kapatıldıysa iz kalacaktır, hatta esmer tenli olan kişilerde nadir olarak karşılaşılsa da, kalın bir ip gibi iz kalabilir.

İstirahat Raporu Verilir mi? İşe Ne Zaman Dönebilirim?

Tükürük bezi ameliyatından sonra tam olarak iyileşmeniz bir hafta sürecektir. Bu nedenle doktorunuz tarafından bir hafta istirahat raporu verilir. Bir hafta sonunda işe dönebilirsiniz.

Ameliyat İçin Yaş Sınırı Var mı? Yaşın Ameliyat Sonucuna Etkisi Var mı?

Tükürük bezi sorunları 3 ile 85 yaş arası herkeste görülebilir. Bu hastalığın görüldüğü ortalama yaş ise 44 olarak belirlenmiştir. Yaşın ameliyat üzerinde etkisi elbette vardır. Çocuklar ve gençlerde daha hızlı iyileşme olurken yaşlılarda daha geç iyileşme görülür. Ancak yaş aralığı ameliyatın başarısını etkilemez.

Ameliyat Sonucu Kişiden Kişiye Göre Değişir mi?

Bu ameliyatın sonucu, yapılan ameliyatın türüne ve ameliyatın nedenine göre değişir. Ameliyat sırasında sinirlerde zedelenme varsa, sonuç kişiden kişiye göre değişecektir.

Kötü Huylu Tümörlerde Kanser Gelişimi Riski Var mı?

Tüm vücutta olduğu gibi tükürük bezlerinde bulunan kötü huylu tümörlerde de kanser gelişimi riski vardır. Ameliyat sırasında tam temizlik işlemi yapılır ve kanserin yayıldığı tüm alanlar temizlenir. Kötü huylu tümörler alındıktan sonra tekrarlama ihtimali az da olsa vardır. Ayrıca erken teşhis ile kansere dönüşme ihtimali ortadan kaldırılabilir.

Tükürük Bezi Hastalıkları Hayati Bir Öneme mi Sahip?

Tükürük bezi hastalıkları hayati bir öneme sahiptir. Çünkü tükürük bezleri dişlerin korunmasından besinlerin sindirilmesine kadar pek çok alanda görev yapar. Bu görevler besinleri alırken, nefes alırken hatta diş sağlığımızı korurken bizleri de önemli hastalıklardan korurlar. Tükürük bezlerinde meydana gelen her hastalık ilerleyen süreçte bizi zor durumda bırakabilir. Bu nedenle vakit kaybedilmeden tedavi edilmesi gerekir.

En İyi Doktor Diye Bir Şey Var mı?

Tükürük bezi ameliyatı KBB doktorları tarafında yapılır. En iyi doktor diye bir şey yoktur. Yalnızca alanında uzman olan doktorlar vardır ve doktorun uzman olması almış olduğu eğitim ve tecrübesine bağlıdır. Bu nedenle her doktorun bu ameliyat için gerekli eğitimi almış olduğu düşünülmelidir.

Özel Hastanede mi Devlet Hastanesinde mi Ameliyat Olmalıyım?

Tükürük bezi ameliyatı sırasında özel cihazlar ile ameliyat yapılmasına gerek yoktur. Ancak hastane şartları, hastanenin yeterli ve steril olması, diğer tüm ameliyatlar gibi gerekli unsurlardır. Bu unsurların bulunduğu özel ya da devlet hastanelerinden birinde ameliyatınızı olabilirsiniz.

SGK Tükürük Bezi Ameliyatını Karşılar mı?

Bu ameliyat SGK tarafından karşılanır. Ancak özel hastanelerin bazılarında durum değişebilir. Bu nedenle ameliyat olmadan önce hastane ile bu konuyu görüşmelisiniz.

Ameliyat Olanların Görüşlerini Dikkate Almalı mıyım?

Daha önce ameliyat olmuş kişilerin görüşleri aklınıza takılan sorular için faydalı olabilir. Ancak her ameliyat kişiden kişiye göre değişiklik gösterebilir. Ayrıca doktorun uzmanlığı konusunda da daha önce ameliyat olmuş kişilerden fikir alabilirsiniz.

Diğer Sağlık Sorunları Ameliyat İçin Engel Olur mu?

Ameliyatı için engel olan hastalıklar kalp hastalıkları, şeker hastalığı, yüksek tansiyon ve KOAH gibi hastalıklardır.

Hangi Durumlarda Ameliyat Ertelenebilir veya İptal Edilebilir?

Kişinin anesteziye duyarlılığı bulunuyorsa, kalp, şeker, yüksek tansiyon ve KOAH gibi hastalıkları da varsa ameliyatın ertelenmesi ya da iptal edilmesi söz konusu olabilir. Bunların dışındaki durumlarda ameliyat, ertelenmeden gerçekleştirilmelidir.

Tükürük Bezi Ameliyatını Hangi Doktor Yapar?

Tükürük bezlerine yapılacak müdahaleler ağızı, ağız içi sağlığı, yemek borusunu, mideyi ve genel olarak tüm mideyi etkiler. Doğal olarak tükürük bezi ameliyatlarının da bu konuda uzmanlaşmış olan doktorlar tarafından gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Kulak, burun ve boğaz hastalıklarının alanı olduğu için tükürük bezi ameliyatlarını da KBB uzmanları gerçekleştirir. Salgı bezi olmasından dolayı zaman zaman endokrin uzmanlarından da destek alınır.

Tükürük Bezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Tükürük bezlerine yapılacak ameliyatlarda yöntemi ve yapılışı belirleyen temel unsur tükürük bezlerini tutan hastalıktır. Taş oluşumu var ise prosedür çok farklı, tümör var ise çok daha farklıdır. Genel olarak kulak önü tükürük bezlerine ve çene altı tükürük bezlerine müdahale söz konusudur. Tutan hastalığa yönelik girişim yapılır. Operasyon genel anestezi altında icra edilir ve duruma göre yirmi dakika ile bir saat arasında sürer. Bazı ameliyatlarda tükürük bezinin tamamı ya da bir kısmı çıkarılabilir.

Tükürük Bezi Ameliyatının Riskleri Nelerdir?

Tükürük bezi ameliyatında çene altına veya kulak önüne ciddi bir müdahale gerçekleştirilir. Operasyona bağlı, anesteziye bağlı ve uygulamanın sonuçlarına bağlı çeşitli riskler bulunmaktadır:

  1. Kulak, göz, burun ya da tükürük bezlerine fonksiyonel zararlar verilebilir.
  2. Genel anesteziden kaynaklı olarak akciğerlerde pıhtı oluşumu olabilir.
  3. Tükürük bezlerinin salgısı kısmen ya da tamamen bitebilir.
  4. Duruma göre bunlar dışında da çeşitli sorunlarla karşılaşılabilir.

Tükürük Bezi Ameliyatından Kaç Gün Sonra İyileşilir?

Tükürük bezi ameliyatlarından sonra yaklaşık üç gün içerisinde kısmi, iki hafta içerisinde de tam iyileşme sağlanır. Tükürük bezi fonksiyonlarının normale dönmesi ise bir – iki ayı bulabilir. Birinci haftadan itibaren hasta konforu maksimize olur ve tüm bu iyileşme süreci boyunca da ciddi bir sıkıntı yaşanmaz. Eğer tümör almak maksadıyla bir operasyon gerçekleştirilmişse düzenli kontrollerle süreç desteklenir. Duruma göre de kemoterapi ya da radyoterapi tamamlayıcı tedavi olarak uygulanabilir.

İlgili Bölümler